Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het iij. Capittel.

Op den raet van Naomi, vers 1, etc. gaet Ruth nae den dorschvloer van Boaz, ende leyt haer neder aen sijne voeten, 6. die, ontwakende, haer vriendelick bejegent, ende het recht van lossinge bekent, 8. maer alsoder een ander was, nader dan hy, wil hy eerst met dien spreken, 12. sendt Ruth des morgens vroech nae huys met eene goede gifte, 14.

1

ENde Naomi, hare schoonmoeder, seyde tot haer: Mijne dochter, en soud’ ick u geene ¹ ruste soecken, dat het u wel gae?

1 D. een goet houwelijck voor u soecken te bemiddelen? Sy wil seggen, dat sulcks gantschelick hare schuldige plicht zy. Siet alsulck vragen bov. cap. 2. op vers 9. alsoo in’t volgende vers.

2

Nu dan, en is niet Boaz, met wiens maechden ghy ² geweest zijt, [van] onse ³ bloet-vrientschap? Siet, hy sal desen nacht ⁴ gerste op den dorsch-vloer wannen.

2 Om aren op te lesen: bov. cap. 2.8, 22, 23.

3 Hebr. eyg. is niet Boaz onse kennisse? Siet bov. cap. 2. op vers 1. ende vers 20. aldaer.

4 Hebr. den dorsch-vloer der gerste, D. de gerste, die op den dorsch-vloer is.

3

So baedt u, ende ⁵ salft u, ende doet uwe ⁶ kleederen ⁷ aen, ende gaet af nae den dorsch-vloer: [maer] en maeckt u den man niet bekent, tot dat hy ge-eyndigt sal hebben te eten ende te drincken.

5 Met welrieckende olye, gelijck in de Oostlanden gebruycklick was. Siet 2.Sam. 12.20. ende 14.2. 2.Chron. 28.15. Psal. 104.15. Matth. 6.17.

6 De beste die ghy hebt.

7 Hebr. aen u, over u.

4

Ende het sal geschieden, als hy ⁸ nederleyt, dat ghy de plaetse sult mercken, daer hy sal nedergelegen zijn; ⁹ gaet dan in, ende ¹⁰ slaet sijn voetdecksel op, ende legt u: so sal hy u te kennen geven wat ghy doen sult.

8 Om te slapen.

9 Dese raedt schijnt nae ’t uytterlick aensien niet eerlick te zijn, maer Naomi, wetende de godtvruchticheyt ende eerbaerheyt van Boaz ende Ruth, als oock lettende op Boaz ouderdom, en heeft niet getwijfelt, ofte Boaz soude eerlick ende wijslick in dese sake handelen: gelijck hy oock gedaen heeft: so dat Naomi in haer vertrouwen niet en is bedrogen. D’ergernisse aengaende, die heeft Naomi door de omstandicheyt van tijt ende plaetse voorsichtelick weten t’ontgaen, als oock Boaz selve.Siet vers 14.

10 Ofte, ontdeckt sijne voeten. Het Hebr. woort vindtmen oock onder versen 7, 8, 14. item Dan. 10.6.

5

Ende ¹¹ sy seyde tot haer: Al wat ghy [tot my] segt, sal ick doen.

11 Ruth antwoordde.

6

Also ginck sy af nae den dorsch-vloer, ende dede nae alles, dat hare schoonmoeder haer geboden hadde.

7

Als nu Boaz gegeten ende gedroncken hadde, ende sijn herte ¹² vrolick was, so quam hy om neder te liggen aen het uyterste eens [koorn-] hoops: daerna quam sy stillekens in, ende sloech sijn voetdecksel op, ende leyde haer.

12 Hebr. goet. Als Iudic. 16.25. Siet aldaer.

8

Ende het geschiedde ter middernacht, dat die man verschrickte, ende ¹³ om sich greep: ende siet, eene vrouwe lach aen sijn voetdecksel.

13 Ofte, sich heen ende weder, ofte, herwaerts ende derwaerts keerde.

9

Ende hy seyde; Wie zijt ghy? ende sy seyde; Ick ben Ruth, uwe dienstmaecht: ¹⁴ breydt dan uwen vleugel uyt over uwe dienstmaecht; want ghy zijt de ¹⁵ losser.

14 D. neemt my onder uwe bescherminge, als een man sijne vrouwe doet. Vergel. bov. c. 2. op vers 12. Ofte, uwen Soom, boort, T.w. uwes kleets.

15 Siet cap. 2. op vers 20.

10

Ende hy seyde; Gesegent zijt ghy den HEERE, mijne dochter; ghy ¹⁶ hebt dese uwe laetste weldadicheyt beter gemaeckt als d’eerste; dewijle ghy geene jonge-gesellen zijt nagegaen, ’t zy arm, ofte rijck.

16 De sin is, dat ghy nu doet, is noch beter als het voorgaende, dat ghy gedaen hebt aen uwen verstorvenen man, ende uwe schoon-moeder Naomi. Siet bov. c. 1.8. ende cap. 2.11.

11

Ende nu, mijne dochter, en vreest niet; al wat ghy geseyt hebt, sal ick u doen: want de gantsche ¹⁷ stadt mijns volcx weet, dat ghy een ¹⁸ deuchdelick wijf zijt.

17 Hebr. poorte. Siet Genes. 22. op vers 17.

18 Ofte, kloeck.

12

Nu dan, wel is waer, dat ick een losser ben: maer daer is noch een losser, naeder dan ick.

13

Blijft dese nacht over; voorts in den morgen sal ’t geschieden, indien hy u lost, goet, laet hem lossen; maer indien ’t hem niet lustet u te lossen, so sal ick u lossen, [so waerachtich als] de HEERE leeft: legt u neder tot den morgen toe.

14

Also lach sy neder aen sijn voetdecksel tot den morgen toe, ende stont op eer dat ¹⁹ een den anderen kennen konde: want hy seyde; ²⁰ Het worde niet bekent, dat eene vrouwe op den dorsch-vloer gekomen zy.

19 Hebr. de man sijnen naesten.

20 Gelijck Boaz een goede conscientie voor Godt hadde, alsoo wilde hy oock eenen goeden name by de menschen behouden.

15

Voorts seyde hy; Langt den ²¹ sluyer die op u is, ende houdt dien, ende sy hieldt hem: ende hy mat ses [maten] gersten, ende leydese op haer; daerna ginck hy in de stadt.

21 Ofte, schorte-kleet, voor-schoot, schortel-doeck, waer mede de vrouwen haer voor-lijf bedecken.

16

Sy nu quam tot hare schoonmoeder, dewelcke seyde; ²² Wie zijt ghy, mijne dochter? ende sy verhaelde haer alles, wat die man haer gedaen hadde.

22 Het was noch soo doncker, dat d’een den anderen niet wel en konde kennen, als vers 14. geseyt is: hoewel Naomi uyt het dragen heeft mogen afnemen, dat sy noch jonck was, sulcx datse haer nae de wijse der ouden, dochter, genoemt heeft.

17

Oock seyde sy; Dese ses [maten] gersten heeft hy my gegeven: want hy seyde [tot my]; En komt niet ledich tot uwe schoonmoeder.

18

Doe seyde sy; Sitt [stille] mijne dochter, tot dat ghy wetet, hoe de sake sal vallen: want die man en sal niet rusten, ten zy dat hy heden dese sake voleyndt hebbe.