Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xvj. Capittel.

Achaz is een grouwelick afgodendienaer, vers 1, etc. bekrijcht zijnde van Rezin, ende Pekah, huert tegen hen Tiglath Pileser, 5. Hy reyst nae Damascus, end laet te Ierusalem eenen Altaer maken, nae ’t patroon des Altaers, dien hy te Damascus sach, 10. daer op hy offert, verdervende den suyveren Godes-dienst, 12. hy sterft, ende Hizkia regeert, 20.

1

¹ IN ’t ^a seventiende jaer van Pekah den sone van Remalia, wert Achaz Coninck, de sone Iothams des Conincks van Iuda.

1 Hebr. In het jaer des seventienden jaers. Siet Genes. 5. vers 5. ende de aenteeck. daer op.

a 2.Chron. 28.1.

2

Twintich jaer was Achaz out doe hy Coninck wert, ende hy regeerde sesthien jaer te Ierusalem: ende hy en dede niet dat recht was inde oogen des HEEREN sijnes Godts, als sijn vader David.

3

Want hy wandelde in den wech der Coningen Israëls: ^b ja hy dede oock sijnen sone ² door het vyer gaen, nae de grouwelen der heydenen, die de HEERE voor de kinderen Israëls verdreven hadde.

b Levit. 18.21. ende 20.2, 3. 2.Reg. 17.31.

2 Wat dit zy, siet Levit. 18. op vers 21. ende vergel. 2.Chron. 28.3. ende siet aldaer de aenteeck.

4

Hy offerde oock, ende roockte op de ³ hoochten, ende op de ⁴ heuvelen: oock onder alle groen geboomte.

3 Siet Levit. 26. op vers 30.

4 Siet van dit Afgodisch gebruyck, Deut. 12. op vers 2. ende vergel. ond. 17.10. 2.Chron. 28.4. Ierem. 2.20. Hos. 4.13.

5

^c Doe tooch Rezin de Coninck van Syrien op, met Pekah den sone van Remalia, de Coninck Israëls, nae Ierusalem ten strijde: ende sy belegerden Achaz; ⁵ maer sy en vermochten niet met strijden.

c Ies. 7.1.

5 Sy zijn verhindert geweest door Godt, die niet alleene lange te vooren belooft hadde Ierusalem te beschermen, 1.Reg. cap. 11.36. 2.Chron. 7.16. maer oock in desen tegenwoordigen tijt, Ies. 7.4, etc.

6

Te dier selver tijt bracht Rezin de Coninck van Syrien ⁶ Elath weder aen Syrien, ende wierp de Ioden uyt ⁷ Eloth: ende de ⁸ Syriers quamen tot Elath, ende hebben daer gewoont tot op desen dach.

6 Dese stadt hadde Azaria de groot-vader van Achaz te vooren gewonnen, ende onder het gebiedt van het Coninckrijcke Iuda gebracht, 2.Reg. 14.22. Siet van de selve, 1.Reg. 9. op vers 26.

7 D. uyt het geheele lants-resort van Elath.

8 And. Edomiters.

7

Achaz nu sondt boden tot ⁹ Tiglath-Pileser den Coninck van Assyrien, seggende, ¹⁰ Ick ben uwe knecht, ende uwe sone: komt op, ende verlost my uyt de hant des Conincks van Syrien, ende uyt de hant des Conincks van Israël, die hen tegen my opmaken.

9 Siet bov. 15. op vers 29.

10 And. laet my uwe knecht, ende sone zijn. dat is, laet my u ondersaet wesen, dat ick my onder uwe bescherminge moge verlaten; in welcken gevalle ick u beloove vreese, als een knecht, ende gehoorsaemheyt, als een sone.

8

Ende ^d Achaz nam het silver, ende het gout, dat in het Huys des HEEREN, ende inde schatten van het huys des Conincks gevonden wert: ende hy sondt den Coninck van Assyrien een geschenck.

d 2.Chron. 28.21.

9

So hoorde de Coninck van Assyrien nae hem: want de Coninck van Assyrien tooch op, tegen Damascus, ende namse in, ende ¹¹ voerdese gevanckelick nae ¹² Kir: ende hy doodde Rezin.

11 T.w. Damascus, dat is, de inwoonderen der stadt Damascus voerde hy, etc.

12 Verst. hier een lantschap in Media, daer henen dese Syriers zijn vervoert geweest; gelijck Amos voorseyt hadde, cap. 5.1. Ende onderscheyt dit Kir van een ander, het welcke genaemt wort het Kir der Moabiten, Iesa. 15.1.

10

Doe tooch de Coninck Achaz Tiglath-Pileser den Coninck van Assyrien ¹³ te gemoete, nae Damascus; ende gesien hebbende ¹⁴ eenen altaer, die te Damascus was, so sondt de Coninck Achaz aen den Priester Uria de gelijckenisse des altaers, ende sijne afbeeldinge, nae sijn gantsche maecksel.

13 T.w. om hem te dancken voor de bewesene hulpe, geluck te wenschen over sijne verkregene victorie, ende te versoecken voor het toekomende sijne goede toe genegentheyt, ende namentlick sijnen bystant tegen de Philistijnen, om weder te veroveren, datse hem afgenomen hadden. siet 2.Chron. 28.18.

14 Op den welcken de Syriers in Damascus haren Afgoden offerhanden offerden.

11

Ende Uria de Priester bouwde eenen altaer: nae alles dat de Coninck Achaz van Damascus ontboden hadde; alsoo dede de Priester Uria, tegen dat de Coninck Achaz van Damscus quam.

12

Als nu de Coninck van Damascus gekomen was, sach de Coninck den altaer: ende de Coninck naederde tot den altaer, ende ¹⁵ offerde daer op.

15 Hy en is niet te vreden met sijne Conincklicke majesteyt; maer treckt hem oock aen het Priesterlick ampt, niet vreesende de straffe, die sijnen groot-vader Uzzia dies halven overkomen was, 2.Chron. 26.19.

13

Ende stack sijn brand-offer aen, ende sijn spijs-offer, ende goot sijn dranck-of-

[fol. 179r]

fer; ende sprengde het bloet ¹⁶ sijner danckofferen op ¹⁷ dien altaer.

16 Hebr. die sijne waren, ofte, die hy hadde.

17 Dien hy nae het fatsoen des Syrischen altaers hadde laten maken, boven vers 10.

14

Maer den ¹⁸ koperen Altaer, die ¹⁹ voor het aengesicht des HEEREN was, dien bracht hy ²⁰ van het voorste deel des Huyses, van tusschen [sijnen] altaer, ende van tusschen het Huys des HEEREN: ende hy settede hem aen de zijde [sijnes] altaers ²¹ noordwaert.

18 Verst. den brand-offer-altaer, den welken Salomo hadde laten maken, 2.Chro. 4.1.

19 Siet Levit. 1. op vers 3.

20 D. van de plaetse des Voorhofs, die voor aen den Tempel was; alwaer dese Altaer, nae de Wet des Heeren, staen moeste.

21 D. aen de rechter zijde, alsoomen in den Tempel quam. daer henen verschoof hy den Altaer des Heeren, als onweerdich zijnde, om sijne voorige plaetse te behouden, op dat de sijne, die nae de Syrische forme gemaect was, aldernaest den Tempel staen soude.

15

Ende de Coninck Achaz geboodt Uria den Priester, seggende; Steeckt op den ²² grooten altaer aen het morgen-brand-offer, ende het avont-spijs-offer, ende des Conincks brand-offer, ende sijn spijs-offer, ende het brand-offer van al het volck des lants, ende haer spijs-offer, ende hare dranck-offeren, ende sprengt daer op al het bloet des brand-offers, ende al het bloet des slacht-offers: maer de koperen Altaer sal my zijn, ²³ om te ondersoecken.

22 Verst. den nieuwen altaer, nae het Syrisch patroon gemaeckt, dien hy groot noemt, om dat sijne forme meerdere was, dan des koperen altaers, ofte, om dat hy, nae sijn gevoelen, weerdiger was, dan die.

23 Men kan de woorden oock aldus oversetten: aengaende den koperen altaer, het sal by my zijn, ofte, staen, [dien] te besoecken. D. nae dat het my belieft, sal ick hem gebruycken, om daer op te offeren, ofte, ick sal [daer op] te ondersoecken, ofte, te letten hebben.

16

Ende Uria de Priester ²⁴ dede, nae alles, dat de Coninck Achaz geboden hadde.

24 Als een godtloos, ende afgodisch huychelaer.

17

Ende de Coninck Achaz sneedt ^e de ²⁵ lijsten der ²⁶ stellingen af, ende nam van boven die, het ²⁷ waschvat wech, ende dede de ²⁸ zee af van de ²⁹ koperen runderen, die daer onder waren: ende hy settede die op eenen steenen vloer.

e 1.Reg. 7.23. etc.

25 Hebr. besluytingen, ofte, omsluytingen. Verst. de ommeloopen der stellingen, in de welcke de vaten, die daer opstonden, in-gepast, ende besloten waren. Siet van dese 1.Reg. 7.28.

26 Wat dese stellingen geweest zijn, siet 1.Reg. 7. op vers 27.

27 Siet hier van 1.Reg. 7. op vers 38.

28 Siet van dese, 1.Reg. 7. op vers 23.

29 Siet 1.Reg. 7.25.

18

Daertoe het ³⁰ decksel des Sabbaths, datse in den Huyse gebouwet hadden, ende den ³¹ buytensten inganck des Conincks ³² nam hy wech van den Huyse des HEEREN, ³³ van wegen den Coninck van Assyrien.

30 Dit schijnt een hutte, ofte logie geweest te zijn, in de welcke de Priesters, als sy hare wekelicke beurte, in de waerneminge van den Godes-dienst, afgedaen hadden, sich op den Sabbath gehouden hebben, tot datse weder nae huys keerden. Andere houden dit decksel des Sabbaths een vertreck-plaetse geweest te zijn voor de wachters, die op den Sabbath, ende de geheele weke de wacht voor den Tempel moesten houden. Dese nu te weeren, was soo veel als den Tempel toe te sluyten: het welcke Achaz gedaen heeft, 2.Chron. 28.24. Eenige verstaen dit van een decksel, daer mede het Voorhof des volcks bedeckt was tegen regen, ende wint. Daer isser oock die meynen, dattet eene plaetse geweest zy, daer de Coninck op hooge dagen geseten, ofte, sijne aelmoessen gedaen heeft.

31 Door den welcken de Coninck van de burcht Zions, nae den Tempel ginck. Siet 1.Reg. 10.5. ende d’aenteeck. item de aenteeck. op vers 12.

32 Hebr. wendde hy af.

33 D. eensdeels om den Coninck van Assyrien te behagen, toonende aldus, dat hy sijne Religie verliet, ende de heydensche aen nam; ander deels uyt vreese, dat de Coninck van Assyrien door desen inganck t’ eeniger tijt de burcht Zions, ende het Conincklicke huys soude mogen innemen.

19

Het overige nu der geschiedenissen van Achaz, wat hy gedaen heeft, is dat niet geschreven in het boeck der Chroniken der Coningen Iuda?

20

Ende Achaz ontsliep met sijne vaderen, ende wert begraven by sijne vaderen, ³⁴ in de stadt Davids: ende Hizkia sijn sone wert Coninck in sijne plaetse.

34 Maer niet in de graven der Coningen. Siet 2.Chron. 28.27. ende Vergel. 2.Chron. 24.25.