Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het iiij. Capittel.

Terwijlen de vyanden met Godts volck spotten, bidt Nehemia tot Godt, ende vordert het werck, vers 1, etc. De vyanden, vernemende den wackeren voortganck, verbinden sich t’samen om Ierusalem te bestrijden, ende het werck te stooren, eer sy’t souden weten, 7, etc. item vers 11. Maer Nehemia hier van verwitticht zijnde, stelt daer tegen goede wacht, geeft den volcke eenen moet, ende breeckt alsoo der vyanden aenslach, 12. keert weder tot den arbeyt, stelt ordre soo op sijne dienaers, als op alle de arbeyders, van met d’eene hant te wercken, met d’andere het geweer te houden, ende geeft verscheyden krijchs-bevelen, 16.

1

MAer het geschiedde, als ¹ Saneballat gehoort hadde, dat wy den muer bouwden, so ² ontstack hy, ende wert ³ seer toornich: ende hy bespottede de Ioden,

1 Siet bov. cap. 2. op vers 10.

2 Hebr. hem ontstack, te weten, de toorn: alsoo vers 7.

3 Hebr. veel, grootelicx.

2

Ende sprack in de ⁴ tegenwoordicheyt sijner broederen, ende des ⁵ heyrs van Samaria, ende seyde; Wat doen dese amechtige Ioden? ⁶ Salmense laten geworden? Sullense offeren? Sullen sy’t ⁷ in eenen dach voleynden? Sullense de steenen uyt de stof-hoopen ⁸ levendich maken, daerse verbrant zijn?

4 Hebr. voor’t aengesichte.

5 Om het krijchs-volck tegen de Ioden op te hitsen ende gaende te maken.

6 And. sullen sy’t oprichten, ofte, opbouwen?

7 Of, in desen dach, als of hy seyde: meenen sy’t op dien dach te voleynden, op welcken sy’t hebben begonnen ofte besloten? ’Tsal hen missen.

8 D. in voorigen stant herstellen.

3

Ende Tobia de Ammoniter, was by hem, ende seyde; Al ist datse bouwen, so daer een vos op quame, hy soude ⁹ haren steenen muer wel verscheuren.

9 Hebr. den muer harer steenen.

4

Hoort, ô onse Godt, ¹⁰ dat wy ¹¹ seer veracht zijn, ende keert ¹² hare versmaetheyt weder op haren kop: ende geeftse over tot eenen roof in een ¹³ lant der gevanckenisse.

10 Ofte, want wy zijn veracht.

11 Hebr. eene verachtinge.

12 Die sy ons aen doen.

13 Daer henen ghyse sult mogen verstooten. Dit wenscht Nehemia uyt eenen heyligen yver tot Godts eere, ende tegen Godts ende sijns volcks bittere vyanden.

5

Ende en deckt hare ongerechticheyt niet toe, ende hare sonde en worde niet uytgedelgt ¹⁴ van voor u aengesichte: want sy hebben ¹⁵ [u] getercht, [staende] tegen over de ¹⁶ bouwlieden.

14 D. alsoo, dat ghy daer op niet soudt letten om die te straffen. als Ier. 18.23.

15 Hebr. Sy hebben getercht, ofte, tot toorn verweckt tegen over de bouwers. and. sy hebben de bouwlieden getercht, [staende] tegen [hen] over, T.w. als vyanden, die yemanden als onder de oogen staen tergen.

16 Die op u bevel ende door uwe genade zijn bouwende.

6

Doch wy bouwden den muer, so dat de gantsche muer t’samen-gevoecht wert tot sijne ¹⁷ helft toe: want het herte des volcks was om te wercken.

17 Verst. de helfte der hoochte, de halve hoochte.

7

Ende het geschiedde, als Saneballat, ende Tobia, ende de Arabiers, ende de ¹⁸ Ammoniten, ende de Asdoditen hoorden, dat de ¹⁹ verbeteringe aen de mueren Ierusalems ²⁰ toenam, dat de scheuren begonnen gestopt te worden, so ontstaken sy seer:

18 Siet 2.Chro. 20. op vers 1.

19 Hebr. gesontheyt, heelinge, genesinge, pleysteringe, pleyster. alsoo 2.Chro. 24.13. Vergel. oock Ier. 8.22.

20 Hebr. opklom, opquam, op-ginck: gelijckmen van de gesontheyt soude mogen seggen, datse opkomt, klimt, ofte, opgaet, wanneerse toeneemt, ende de mensche meer ende meer betert: item, van een pleyster, dat die op gedaen, ofte, op geleyt wort, ende datter een roof, ofte, lijckteecken, litteecken, op de wonde komt.

8

Ende sy maeckten alle te samen eene verbintenisse, dat sy souden komen om tegen Ierusalem te strijden, ende eene verbijsteringe ²¹ daer in te maken.

21 Ofte, hem, (namelick, Nehemia) te verbijsteren.

9

Maer wy baden tot onsen Godt, ende setteden wacht ²² tegen hen, dach ende nacht, ²³ harent-halven.

22 And. over, ofte neffens haer. Te weten, over de werck-lieden.

23 T.w. om der vyanden wille.

10

Doe seyde ²⁴ Iuda; De kracht der dragers is ²⁵ vervallen, ende ²⁶ des stofs is veel: so dat wy aen den muer ²⁷ niet sullen konnen bouwen.

24 D. de Ioden, ’t volck van Iuda.

25 So datse niet bequaem sullen zijn om te strijden.

26 Daer resteert noch veel te dragen, van mul, steen-gruys, ende aerde, van den gebrokenen ende vervallenen muer.

27 Als sullende moeten staen in de wapenen tegen den vyant. Siet vers 15. And. bouwende aen den mueren, sullen wy de overhant niet hebben: als niet konnende beyds nae behooren doen.

11

Nu hadden onse vyanden geseyt; ²⁸ Sy en sullen ’t niet weten, nochte sien, tot dat wy in ’t midden van hen komen, ende slaense doot: Alsoo sullen wy het werck doen ophouden.

28 D. wy sullen den aenslach soo beleyden, dat sij’t niet wijs en worden, eer, etc.

12

Ende het geschiedde, als de Ioden, die by hen woonden, quamen, dat sy het ons [wel] ²⁹ tienmael seyden, uyt alle de plaetsen, [door] ³⁰ de welcke ghy tot ons wederkeert.

29 D. veelmaels, dickwijls gewaerschouwt. Siet Gen. 31. op vers 7.

30 D. door de welcke men gewoon is heen ende weder te gaen. D. door alle wegen ende passen, daermen van daer tot hier, ende van hier tot daer kan komen.

13

Daerom settede ick ³¹ in de benedenste plaetsen achter den muer, [ende] op de ³² hoochten; ende ick settede het volck nae de geslachten, met hare sweerden, hare spiessen, ende hare bogen.

31 Hebr. van de benedenste, ofte, onderste deelen der plaetse, van achter, etc.

32 Ofte, uytstekende, spitze plaetsen van rotzsteenen ende velzen, die alsoo van wegen de witticheyt, blanckheyt, ofte gladdicheyt mogen genoemt zijn.

14

Ende ick sach toe ende maeckte my op, ende seyde tot de ³³ Edelen, ende tot de Overicheden, ende tot het overige des volcks; ^a En vreeset niet voor haer aengesichte: dencket aen dien grooten ende vreeslicken Heere, ende strijdet voor uwe broederen, uwe sonen, ende uwe dochteren, uwe wijven, ende uwe huysen.

33 Hebr. Witten. siet bov. 2. vers 16.

a Numer. 14.9. Deut. 1.21. ende 20.3.

15

Daerna geschiedde’t, als onse vyanden hoorden, dattet ons bekent was geworden, ende Godt haren raet te niete gemaeckt hadde; so keerden wy alle weder tot den muer, een yegelick tot sijn werck.

16

Ende ’t geschiedde van dien dage aen, dat de helft mijner ³⁴ jongens doende waren aen ’t werck, ende de helft van hen hielden, ende de spiessen de schilden, ende de bogen, ende de pantziers: ende de Overste waren ³⁵ achter het gantsche huys van Iuda.

34 D. knechten, hovelingen, officieren, ende soo dickwijls in’t volgende.

35 Een yegelick by die van sijnen huyse, om met hare tegenwoordicheyt ende opsicht den volcke moet te geven, ende ’t werck te vorderen.

17

Die aen den muer bouwden, ende die den last droegen, [ende] die oploeden, waren ³⁶ een yeder met sijne ³⁷ eene hant doende aen’t werck, ende d’andere hieldt het ³⁸ geweer.

36 Van dragers ende opladers.

37 Met dit haer doen seer levendich afbeeldende den toestant der strijdende kercke op aerden, die steets als met d’eene hant moet bouwen aen het werck des Heeren, met d’andere gereet zijnde tot afweeringe der geestelicke ende lichamelicke vyanden.

38 Verst. een werp-geweer, een werp-pijle, halve lance, etc.

18

Ende de bouwers, die hadden een yegelick sijn sweert aen sijne lendenen gegordet, ende bouwden: maer die met de basuyne blies, was by my.

19

Ende ick seyde tot de Edelen, ende tot de Overheden, ende tot het overige des volcks; Het werck is groot, ende wijt: ende wy zijn op den muer afgesondert, ³⁹ d’een verre van den anderen.

39 Hebr. de man van sijnen broeder.

20

Ter plaetse, daer ghy ’t geluyt der basuyne sult hooren, daer henen sult ghy u tot ons versamelen: ^b Onse Godt sal voor ons strijden.

b Exod. 14.25. Deut. 1.30. ende 28.7.

21

Also waren wy doende aen’t werck: Ende de helfte van hen hielden de spiessen, van ⁴⁰ het opgaen des dageraets, tot het voortkomen der sterren toe.

40 D. van den vroegen morgen tot den laten avont.

22

Oock seyde ick te dier tijt tot den volcke; Een yegelick vernachte met sijnen jongen ⁴¹ binnen Ierusalem: op dat sy ons des nachts ter wacht zijn, ende des daechs aen’t werck.

41 Hebr. in’t midden van, etc.

23

Voorts noch ick, noch mijne broederen, noch mijne jongelingen, noch de mannen van de wacht, die ⁴² achter my waren, wy en trocken onse kleederen niet uyt: een yegelick [hadde] sijn ⁴³ geweer [ende] ⁴⁴ water.

42 D. die my volchden.

43 Van wegen het perijckel.

44 Voor den dorst, om dat het in die landen heet was. siet 1.Sam. 26.11. And. een yeder [ginck met] sijn geweer [om] water, ofte: een yeder trock sich uyt ter badinge.