Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xxxj. Capittel.

Wee over de Ioden die hulpe gingen soecken in Egypten, ende Godt den Heere niet en sochten, vers 1. De Heere belooft, dat hy Ierusalem sal beschutten, 4. indien sy haer tot hem bekeerden, 6. Ende dat hy Assur slaen, ende op de vlucht brengen sal, 7.

[fol. 16v]

1

WEe ¹ den genen die in Egypten ² om hulpe aftrecken, ende steunen ^{3 a} op peerden, ende vertrouwen op wagenen, om datter vele zijn, ende op ruyters, om dat die seer machtich zijn: ende ⁴ en sien niet op den Heyligen Israëls, ende ⁵ en soecken den HEERE niet.

1 Dit deden die van Ierusalem.

2 T.w. tegen Sanherib den Coninck van Assyrien. Verg. 2.Reg. 18. vers 21, 24.

3 Verstaet de stercke peerden van Egypten, als blijckt vers 3.

a Psal. 20.8. Ierem. 17.5.

4 Siet boven cap. 29. vers 19.

5 T.w. met den gebede, ofte, raetvragen hem niet.

2

Nochtans is ⁶ hy ⁷ oock wijs, ende hy doet het ⁸ quaet komen, ende ⁹ en treckt sijne woorden niet te rugge: maer hy sal sich opmaken ¹⁰ tegen het huys der boosdoenders, ende ¹¹ tegen de hulpe der gener die ongerechticheyt wercken.

6 T.w. de Heere.

7 Niet weyniger, maer meer dan ghylieden. als of de Prophete seyde, De Heere weet wel, hoe hy sijne gerichten ende dreygementen sal in 't werck stellen, of schoon de Ioden allerley middelen bedencken om te ontcomen: Waren sy wijs, sy souden hem raet vragen.

8 D. straffen, ongeluck over de ongehoorsame.

9 Maer hy doet wat hy dreycht.

10 D. tegen de godtloose ende ongehoorsame Ioden.

11 Verstaet de Egyptenaers, die de Ioden souden ter hulpe komen.

3

Want de Egyptenaers zijn menschen, ende geen Godt, ende hare peerden zijn vleesch, ende geen geest: ende de HEERE sal sijne hant ¹² uytstrecken, dat de helper struyckelen sal, ende die geholpen wort, sal neder-vallen, ende sy sullen altesamen te niete komen.

12 Of, toewenden, neygen.

4

Want alsoo heeft de HEERE tot my geseyt, Gelijck als een Leeuw, ende een jonck-leeuw over sijnen roof brult, wanneer schoon ¹³ een volle menichte der herderen t'samen-geroepen wort tegen hem, en verschrickt hy voor hare stemme niet, noch en vernedert hem niet ¹⁴ van wegen harer veelheyt: alsoo sal de HEERE der heyrscharen ¹⁵ nederdalen, ¹⁶ om te stryden ¹⁷ voor den berch Zions, ende ¹⁸ voor haren heuvel.

13 Of, een groot getal. Hebr. de volheyt der herderen. D. al watter voor herders ontrent zijn.

14 Of, om dat harer een groot getal is. And. van wegen het gewoel.

15 T.w. uyt den hemel.

16 T.w. tegen de Assyriers.

17 D. voor Ierusalem, of voor zijn volck. Siet de vervullinge 2.Reg. 19.35. And. op den berch Zion.

18 Of, op haren heuvel. Verstaet hier door desen heuvel, den berch Moria, op den welcken de Tempel stont. hy wort genoemt een heuvel Zions, om dat hy leeger, of kleynder is, dan de berch Zion, daer de stadt Davids op lach.

5

^{19 b} Gelijck vliegende vogelen, alsoo sal de HEERE der heyrscharen Ierusalem beschutten, beschuttende sal hyse oock verlossen, ²⁰ doorgaende, sal ²¹ hyse oock uythelpen.

19 And. gelijck de vogelen (rontom haren nest) vliegen. T.w. om dat te beschermen.

b Deut. 32.12.

20 Of, voorby gaende, of, overspringende. In het Hebr. is 't selve woort daer Pascha, of, doortocht, van komt. Verstaet dan dit alsoo, hy sal de Assyriers in korter tijt verdelgen, T.w. in eener nacht, gelijck hy eertijts de Egyptenaers gedaen heeft, Exo. 12.12. etc.

21 Of, sal hy haer, T.w. de burgeren van Ierusalem.

6

²² Bekeert u ²³ tot [hem ²⁴ van] den welcken de kinderen Israëls ²⁵ diepe afgeweken zijn.

22 Of, keert weder, T.w. ghy afvallige onder de Ioden.

23 T.w. tot den Heere, den welcken ghy grootelicx vertoornt hebt.

24 Hebr. die de afwijckinge, of, afval diepe gemaeckt hebben.

25 D. seer, wijt, verre.

7

Want ²⁶ te ^c dien dage sullen sy ²⁷ verwerpen een yeder ²⁸ sijn silvere afgoden, ende ²⁸ sijn gouden afgoden, welcke u uwe handen [ter] sonde gemaeckt hadden.

26 T.w. als haer de Heere te huys soecken sal door de Assyriers, komende om haer te bekrijgen.

c Iesa. 2.20.

27 Dewijle sy sullen sien ende bevinden, datse haer niet helpen en kunnen.

28 Hebr. de afgoden sijnes silvers, ende de Afgoden sijnes gouts, als cap 30. vers 22.

28 Hebr. de afgoden sijnes silvers, ende de Afgoden sijnes gouts, als cap 30. vers 22.

8

Ende ²⁹ Assur sal vallen door het sweert, ³⁰ niet eens mans, ende het sweert, niet eens menschen, sal hem verteeren: ende hy sal ³¹ voor het sweert vlieden; ende sijne jongelingen ³² sullen versmelten ³³.

29 D. De Assyriers.

30 Maer door het sweert des Engels. Siet 2.Reg. 19.35.

31 T.w. voor het sweert des Engels. Hebr. voor het aengesichte des sweerts.

32 Hebr. sullen tot smeltinge zijn. D. 't herte in 't lijf sal haer beven ende versmelten van angst en vreese.

33 Eenige verduytschen dit 8. vers aldus, Dan sal Assur door het sweert vallen, niet eenes machtigen mans, ende het sweert niet eenes gemeenen mans, sal hem verteeren: Maer hy sal voor het sweert (D. is van vreese des sweerts) vluchten, ende sijne Iongelingen sullen op tribuyt gebracht worden.

9

Ende ^{34 d} hy sal van vreese door-gaen ³⁵ [nae] sijnen rotzsteen, ende sijne Vorsten sullen ³⁶ voor de baniere ³⁷ verschricken: spreeckt de HEERE, ³⁸ die tot Zion vyer, ende te Ierusalem eenen oven heeft.

34 T.w. de Coninck van Assyrien.

d 2.Reg. 19.36, 37, 38.

35 Of, tot sijnen rotzsteen. D. hy sal nae sijne vaste stadt Nineve toevluchten, Siet 2.Reg. 19.36. And. ende haer rotzsteen sal van vreese wech-trecken.

36 D. voor het teecken des strijts, 't welck hen de Engel geven sal. Of, voor den Engel des Heeren, diese als met eene opgeworpene baniere vervolgen sal.

37 Of, nedervallen, of, vernielt worden.

38 D. die te Zion woont, ende te Ierusalem sijne huys houdinge heeft: Ende die derhalven niet lijden en sal, dat de Assyriers hem daer uyt sullen stooten.