| |
| |
| |
By het teecken van eene pottebackers kruycke, die den Propheet bevolen wort te breken in het dal des soons Hinnoms, stelt Godt eerst de Politijcke ende Kerckelicke Regeerders, ende daer na den gantschen volcke in den voorhof des Tempels, door den Propheet, voor oogen, eene seer grouwelicke verstooringe van Ierusalem, van wegen de grouwelen, die sy in dat dal, ende voorts over al bedreven.
| |
1
SOo seyt de HEERE; Gaet henen, ende koopt een 1 pottebackers 2 kruycke; ende 3 [neemt tot u] van de Oudtsten des volcks, ende van de Oudtsten der Priesteren.
| |
2
Ende gaet uyt na het dal des 4 soons Hinnoms, dat voor de deure der 5 Sonne-poorte is: ende roept aldaer uyt de woorden, die ick tot u spreken sal:
| |
3
Ende segt, Hoort des HEEREN woort, ghy 6 Koningen van Iuda, ende inwoonders van Ierusalem: Alsoo seyt de HEERE der 7 heyrscharen, de Godt Israëls; Siet ick sal een 8 quaet brengen over dese plaetse, [van] het welcke eenen yederen, die ’t hoort, sijne 9 ooren a klincken sullen.
| |
4
Om dat sy my b verlaten, ende dese plaetse 10 vervreemdet, ende anderen goden daer in geroockt hebben, die sy niet gekent en hebben, sy, noch hare vaders, noch de Koningen van Iuda; ende hebben dese plaetse vervult met c bloet der onschuldigen.
| |
5
Want sy hebben de hooghten 11 Baals gebouwt, om hare sonen met 12 vyer te verbranden, den Baal [tot] brand-offeren: 13 het welcke ick niet geboden, noch gesproken en hebbe, noch in mijn herte is op gekomen.
| |
6
Daerom, siet d de dagen komen, spreeckt de HEERE, dat dese plaetse niet meer sal genoemt worden, het Topheth, ofte, dal des soons Hinnoms; maer Moort-dal.
| |
7
Want ick sal den 14 raet van Iuda [kolom] ende Ierusalem in dese plaetse 15 verydelen, ende salse voor het aengesichte harer vyanden doen vallen door het sweert, ende door de 16 hant der gener die hare ziele soecken: ende ick sal hare 17 doode lichamen e het gevogelte des hemels, ende het gedierte der aerden tot spijse geven.
| |
8
Ende ick sal dese stadt setten tot eene 18 ontsettinge, ende tot eene aenfluytinge: al wie voor by haer gaet, sal sich ontsetten ende fluyten over alle hare plagen.
| |
9
f Ende ick sal haerlieden het vleesch harer sonen, ende het vleesch harer dochteren doen eten, ende sy sullen eten, een yegelijck het vleesch sijnes naesten: in de belegeringe, ende in de benauwinge, daer mede hen hare vyanden, ende die hare ziele soecken, benauwen sullen.
| |
10
Dan sult 19 ghy de 20 kruycke verbreken; voor de oogen der mannen die 21 met u gegaen zijn:
| |
11
Ende sult tot hen seggen, Soo seyt de HEERE der heyrscharen: Alsoo sal ick dit volck ende dese stadt verbreken, gelijck als men een pottebackers vat verbreeckt, dat niet weder 22 geheel kan worden: ende sy 23 sullense in Topheth g begraven, om datter geene [andere] plaetse sal zijn om te begraven.
| |
12
Soo sal ick deser plaetse doen, spreeckt de HEERE, ende haren inwoonderen: ende dat, om dese stadt te stellen als een 24 Topheth.
| |
13
Ende de huysen van Ierusalem, ende de huysen der Koningen van Iuda, sullen gelijck de plaetsen van Topheth, onreyn worden: 25 met alle de huysen, op welcker 26 daken sy allen 27 heyre des hemels geroockt ende vreemden goden h dranck-offeren 28 geoffert hebben.
| |
14
Doe nu Ieremia van Topheth quam, daer henen hem de HEERE gesonden hadde, om te propheteeren, 29 stont hy in den voorhof van des HEEREN 30 Huys, ende seyde tot al het volck.
| |
15
Soo seyt de HEERE der heyrscharen, de Godt Israëls; Siet ick sal over dese stadt, ende over alle 31 hare steden, al het 32 quaet brengen, dat ick over haer gesproken hebbe: om datse haren i 33 necke verhardet hebben, om mijne woorden niet 34 te hooren.
|
-
1
- Hebr. kruycke, kanne, of, flessche, eens formeerders van een potscherf, ofte, aerden vat, D. eene flessche die van eenen pottebacker gemaeckt is. And. eene pottebackers aerden flessche, alsoo dat het woort, dat een potscherf, ofte, aerden vat beteeckent, gevoeght worde by het woort kruycke, ende ’t woort formeerder (gelijck elders) alleen voor eenen pottebacker gebruyckt worde, de sake op een uyt komende.
-
2
- Hebr. bakbuk, dat eene kruycke, flessche, ofte, ander drinck, ofte, watervat, beteeckent, hebbende den naem van de holle ledigheyt, ofte, het ledigen: siet onder op vers 7. Wat dese aerden flessche beteeckent siet versen 10, 11.
-
4
- Als boven 7.31. Siet 2.Reg. 23. op vers 10.
-
5
- Alsoo genoemt (na sommiger gevoelen) om datse was in het Oosten van des Tempels voorhof, waer van ond. vers 14. siet oock Nehem. 3. vers 29. Doch andere verstaen veel meer, datse alsoo genoemt is, om datse stont in ’t Zuyden tegen de hitte van de middagh-sonne, alwaer ’t dal Hinnoms lagh, Ios. 15.8.
-
6
- D. Koningh met sijne Vorsten ende Regenten, als eenige dit verstaen. Vergel. ond. 46. vers 25. Anders kan men ’t oock passen op den tegenwoordigen Koningh ende sijne navolgers, tot de Babylonische gevangenisse toe.
-
7
- Siet 1.Reg. 18. op vers 15.
-
8
- D. plage van elende, ongeluck .
-
9
- Siet 2.Reg. 21. op vers 12.
-
a
- 1.Sam. 3.11. 2.Reg. 21.12.
-
b
- Iesa. 65.11. Ierem. 2.13, 17, 19. ende 5.7, 19. ende 15.6. ende 17.13.
-
10
- Van my, anderen goden die toe-eygenende, ende met alsulcke grouwelen vervullende, dat ickse niet meer voor de mijne en kenne.
-
11
- Een gemeene toenaem der afgoden. siet Iudic. 2. op vers 11. dewelcke hier oock den Moloch gegeven wort.
-
12
- Siet Lev. 18. op vers 21.
-
14
- Waer door sy ’t gewelt der Babyloniers meynen t’ontgaen.
-
15
- Hebr. ledigh maken, ofte, ledigen, gelijck eene flessche wort geledight, datter geene vochtigheyt meer in en is. De sin is, Ick salse gantsch radeloos maken, alle hare raetslagen te niete maken. Dit schijnt te sien op de kruycke ofte flessche (waer van boven vers 1. ende ond. vers 10.) hebbende den naem van ledigen.
-
16
- D. het gewelt der gener, die na haer leven staen. Siet 2.Sam. 4. op vers 8. alsoo onder vers 9.
-
17
- Hebr. doot lichaem: als dickwils.
-
e
- Ierem. 15.3. ende 16.4.
-
18
- Siet boven 18. vers 16.
-
f
- Levit. 26.29. Deuter. 28.53. Thren. 4.10.
-
19
- Woorden Godts tot Ieremia.
-
22
- Hebr. geheelt, genesen.
-
24
- Eene onreyne afschouwelicke plaetse. siet het volgende vers, ende bov. 7. op vers 32.
-
25
- And. om, ofte, van wegen.
-
26
- Om datse plat waren. Siet Deut. c. 22. op vers 8. ende onder 32.29.
-
29
- Ofte, stelde hy sich, gingh, of, bleef staen.
-
30
- D. Tempel: in welckes voorhof de gemeynte vergaderde.
-
31
- Die onder haer, als hooftstadt van Iuda, gehooren.
-
i
- Ierem. 7.26. ende 17.23.
|