Schrijversmanifest
DE DEELNEMENDE AUTEURS:
Marc Andries / Fernand Auwera / Albert Bontridder / Louis-Paul Boon / Marc Braet / Jaak Brouwers / Ben Cami / Remco Campert / Herman J. Claeys / Hugo Claus / Jan Emiel Daele / Frans De Bruyn / Bert Decorte / Freddy De Vree Paul De Wispelaere / Astère Michel Dhondt / Jef Geeraerts / Marnix Gijsen Gust Gils / René Gysen / Clara Haesaert Karel Jonckheere / Bernard Kemp / Herwig Leus / Hugues C. Pernath / Hugo Raes / Willem M. Roggeman / Ward Ruyslinck / Bert Schierbeek / Clem Schouwenaars / Paul Snoeck / Hedwig Speliers Willy Vaerewijck / Jos Vandeloo / Daniel Van Hecke / Marcel Van Maele / Erik Van Ruysbeek / Daniel Van Ryssel / Eddy Van Vliet / Werner Verstraeten / Marcel Wauters / Julien Weverbergh.
De BELGISCHE GRONDWET waarborgt ‘de vrijheid om op elk gebied zijn mening te uiten’. (art. 14). Zij zegt ook (art. 18): ‘De drukpers is vrij; de censuur kan nooit worden ingevoerd.’
De UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS (geproclameerd door de Verenigde Naties, waar België deel van uitmaakt) is nog uitdrukkelijker:
‘Eenieder heeft recht op vrijheid van mening en meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid, zonder inmenging een mening te koesteren en door alle middelen en ongeacht grenzen, inlichtingen en denkbeelden op te sporen, te ontvangen en door te geven.’
Dit belet niet dat in het België van 1968 deze fundamentele rechten stelselmatig worden onder graven.
Tijdschriften worden in beslag genomen. Hun redacteurs gerechtelijk vervolgd. Huiszoekingen worden verricht bij schrijvers. Boekhandelaars geïntimideerd, of discriminerend behandeld. Hierbij sluit aan dat interessante buitenlandse magazines niet mogen worden ingevoerd, waardevolle films niet mogen worden vertoond.
Blijkbaar wil de overheid met dit alles de vorming tegengaan, vooral bij de jongeren, van opinies die haar niet welgevallig zijn. Het optreden van een aantal van haar vertegenwoordigers draagt, in zijn geheel genomen, onmiskenbaar de stempel van een PREVENTIEVE CENSUUR.
Wanneer het zo ver is gekomen dat de volwassen Belg als onmondig wordt beschouwd, als onbekwaam om zelf te beslissen wat hij leest en wat niet, welke films hij kijkt en welke niet; wanneer hij wordt behandeld als onbevoegd om zich een opinie te vormen, en deze te uiten of op papier te zetten - dan leven wij weldra onder een cryptototalitair regime.
Tenminste, als wij ons dat allemaal willen laten welgevallen. En DAT lijkt niet zo zeker.
* Najaar 1967 werd het tijdschrift ‘Daele’ aangeslagen, en huiszoeking verricht bij twee redacteurs. Hiertegen werd geprotesteerd door MEER DAN VIJFDUIZEND, die hun handtekening plaatsten onder een manifest.
* 15 maart 1968, in de zaal Majestic te Antwerpen, tijdens een Protest Read-IN ANTI-CENSUUR, nemen 43 Vlaamse en Nederlandse schrijvers stelling tegen de miskenning van overheidswege van de vrijheid van meningsuitdrukking.
ZIJ DOEN HIERBIJ EEN OPROEP TOT IEDER DIE AAN DEZE VRIJHEID ENIGE WAARDE HECHT, OM DIT MANIFEST TE ONDERTEKENEN.
Aldus luidt de inhoud van het manifest dat verstuurd werd aan het adres van de procureur-generaal, de heren procureurs, substituten van de procureur, onderzoekrechters en ministers
Hugo Raes
Auteursrechtelijk beschermd