Diarium van Egbert Alting 1553-1594

[p. 366]

Saterdach 19 Januarii 1577.

Bij S. Ge. angeholden, om neet ad impossibile gedrongen te worden, begeerden tijdt ad mensem, mede oepeninge der poerten, de dichte to stonden.

Sint Gijsbert Arents ende Moysteen verwillight, om na Enckhuysen, Hoorn ende daeromtrent te reysen om geldt up interest¹⁾.

Mede een concept gemaeckt, dat iider sijn geit ende sulveren schenckvaten soll upt raedthues brengen in navolgender form:

B. ende R. laethen weten ende gebeden, dat een iider, soewall gheestlyck als wartlyck, zall geholden sijn all sijn gheldt van sulver offt gholt, uuthgesacht ongefeerlyck 50 daeler, upten raedthuyse te brengen, om Stadt ende Lande up renten ende interest gedaen te worden nae advenant twalff ten hondert, daervan men oeck starcke verwissinge gheven sall, van de eerste penningen weder betaelt to worden, de in Stadt ende Omlande mitten alder eersten sullen collecteert ende upgebracht worden. Thodem sall elck sijn sulveren schenckvaten, credentzen, schalen, kroesen ende bekeren ter voersz. plaetsen brengen, om nae iiders weerde up geheldt gesath ende oick verwissinge daervan gegeven tho worden, als voersz. Ende dit allent binnen den tijdt van 2 daegen ende so een iider des bij eede sall willen verclaren. Ditselve mede tho verstaen van gheldt, dat eemant in rechtes offte bewaerder handt mach hebben, daer men dan gelijcksfals ghoede verwissinge van gheven sall. Weer oeck emants, de sijn gheldt van sulver offt gholt, offt oick sulveren schenckvaten, woe voer uuth der stadt hen buyten offt binnen landts gebracht offte brengen laten, sall deselve soedaene gheldt ende sulverwerck weder hiirbinnen der stadt bestellen ende komen laten, soe geringe des jummer moegelyck sijn zall, ten langesten binnen den tijdt van achte dagen.

Hiirna hebben de soldaten doer anwijsingen van sommigen etlicke huyser versocht ende den luyden gedrongen, oer geldt up to brengen, onder anderen den rentmester Frijtema, den lieutenant Mepsche etc. ende want men dat sulverwarck neet gefuechlyck hefft weten to gelde te makende, hefft de stadt ener na Deventer om een muntmester uuthgeschicket²⁾, weshalven men noch dat sulverwarck torugge geholden, bes desselffs ankumpst. Hiirentusschen is oeck der Lande schattinge vast allertsijden angebracht. Der her stadtholder hefft oeck desenthalven ener an de Landtschap van Drenthe affgeveerdight.

Volght het concept van der verwissinge doer den commissarien uuthgegeven, waerna de breven gemaeckt ende versegeldt sint geworden^a).

Up enige der schatboerern clachte ende angevent is verclaert als volgth:

Vorclaren de heren gedeputeerden van Stadt ende Omlanden, dat de egener offt landtheer, die sijn huys edder landt voer dach der publicatie van de ordinantie edder rhaminge vrij gewest, sall entweder den beraembden vijfften penningk selffs heel moeten betalen offt noemen sijn meyer offt huyrman, de nu

1) Zie Miss. prot. Alting blz. 561-562.

2) Blijkens geloofsbrief van 21 januari 1577 (Miss. prot. Alting blz. 562^v) werd Evert Mumme naar Deventer gezonden om de muntmeester aldaar, Balthazar Wijnken, te bewegen naar Groningen te komen om over de munt te spreken benevens over een lening van 10 of 20.000 daalders. Uit een brief aan de magistraat van Deventer, d.d. 9 februari, (blz. 564), blijktdat de muntmeester, te Groningen gekomen, aanvankelijk verklaarde niet te mogen munten, daar dit in strijd zou zijn met de ordonnanties van het Rijk, maar zich toch heeft laten overhalen aanwijzingen te geven voor het vervaardigen van klippenningen.

a) In het manuscript volledig opgenomen.

[p. 367]

ter tijdt het landt edder huys int gebrueck offte huyringe hefft. Actum den 21 Januarii 1577.

Volget een iterative versekeringe voer den commissarien tot versamlinge des geldes^a).

Nota, dat Drentlandt verleden Wondsdage accordeert gehadt 30000 car. gl., weshalven Joest Leuwe mit sijn soenen van den officianten gedrongen te beloven, deselve tegens naesten Vrijdagenavent int geheel up te brengen.

a) In het manuscript volledig opgenomen.