Gedichten. Deel 4

[pagina I]

GEDICHTEN VAN NICOLAAS BEETS.

[pagina III]

GEDICHTEN VAN NICOLAAS BEETS.

VOLLEDIGE UITGAVE, NAAR TIJDSORDE GERANGSCHIKT.

VIERDE DEEL.

ZESDE DRUK.

 

LEIDEN. - A.W. SIJTHOFF.

[pagina V]

INHOUD.

 

Gemengde gedichten, 7^de bundel.

	Bladz.
Goede raad	3.
Niets onvermengd	4.
Vuurwapenen	4.
Anna's sterfdag. Aan de beroofden	6.
Bij Anna's begrafenis	6.
Haar Bruidskrans	7.
Hopeloos onderwinden	7.
Bij het open graf van Daniël Chantepie de La Saussaye, Theol. Dr. en Prof.	8.
's Konings Vijfentwintigjarige Regeering; 12 Mei 1874	8.
Chassinet-versje	9.
Zendingslied	9.
Bij den dood van Henriette Swellengrebel, I, II	10.
Cave Canem	11.
Opvoeding	11.
Aan wie de schuld?	12.
Spreek van uzelven niet	12.
Ethische Statistiek	13.
Aan een pessimist	13.
Aan verachters huns volks	13.
Een van beiden	14.
Agnes bruid	14.
Nederland en Amerika. Ook een toepassing	16.
Verschillend oordeel	16.
Hygiëensche verbrandingsijver	16.
Zestigste verjaardag	17.
Het ledige wiegje	17.
Echtverjaring	18.
Aan dezen en genen	18.
Aan Dr. Matthijs De Vries	19.
Heilwensch	19.
Kunstmiddelen	19.
De kracht bestaat slechts bij de maat	19.
Wereldwijsheid	20.
Zonder woord	20.
Geen opstanding, noch engel, noch geest	20.

 

[pagina VI]

	Bladz.
Aan mijne vrienden D.M.O. op hun veertigjarigen trouwdag	21.
Aan ‘Mijn Wijf’	21.
‘Mijn Heer en mijn God!	22.
Anna Wilhelmina	22.
Maastricht. Feestdronk aan den disch van 't XIVe Taal- en Letterkundig Congres	23.
Zedenwet	23.
Erfsmet	24.
Sine Quibus Non	24.
Paradoxe	24.
Verkeerd effect	24.
Anders	24.
Bij het graf van een vader, na een jaar tijds zijn eenige dochter daarin gevolgd	24.
Re non verbis	25.
Maartsche bruiloft	25.
De Horenslak	26.
Morale Indépendante	26.
Ten zilveren echtfeest	27.
Tijd = Geld	27.
Laudari a viro laudato	27.
Naar Epictetus	27.
Onderscheiding	27.
Luchtkasteelen	28.
Verflauwing	28.
Otto Gerhard Heldring	28.
Taal en letteren	29.
Aan de versierden met het Metalen Kruis	30.
Opschik	31.
Teleophobie	31.
Materialistische Logica	32.
Psychologie	32.
Prima, quae vitam dedit hora, carpsit	32.
Wet der tranen	32.
Waarschuwing	32.
Zelfs dat niet!	32.
Katjesspel	32.
Rol creëeren	33.
Aan mijn Zoon. Met een uurwerk	33.
Voor kort	33.
Vergeefs	33.
Victuros agimus semper nec vivimus unquam	33.
Herinnering	33.
Aan een opgeworpen ziekentrooster	34.
‘Alle menschen zijn leugenaars.’	34.
't Spreekt vanzelf	34.
Aan Clara, op den dag van haar vertrek naar Oost-Indië	34.
Aan	35.

 

[pagina VII]

	Bladz.
Even lief	35.
Openlijk verloofd. Aan	36.
Queruliana, I-VIII	36.
Gestoorde bruidsvreugde	37.
In het Bosch	38.
Onderwerping met volharding	39.
Een Grafschrift	39.
Waarschuwing	39.
Jan Rek	39.
Noblesse Oblige	40.
Aan Favellus	40.
Een weg die uitnemender is	40.
Teleurstelling	40.
Eervolle uitzondering	41.
Nieuwe stijl	41.
Nieuwste stijl	41.
Gulden bruidspaar	41.
Ontwikkelings-theorie	42.
Hîc Rhodus. hîc salta	42.
Bileams ezel	42.
Noodwendigheid	42.
Tegen Misrekening	42.
Zonsopgang	43.
Drieënzestigste verjaardag	43.
Bij een graf in den vreemde	44.
Kindertranen	45.
Beproeving	45.
Ter Begraafplaats	45.
Indien ge iets goeds verricht, enz.	46.
't En is geen rijkdom enz.	46.
Consequent	46.
Ter nagedachtenis	46.
Doofpot	47.
Voor oudejaarsavondpredikers	47.
Werk door en woeker met uw uren, enz.	47.
Uw stof is arm; enz.	47.
Tezijnertijd komt ramp en tegenspoed, enz.	47.
Catheder Novellisten	47.
Jacobus Jan Cremer	48.
Twee Sterf bedden	48.
Afval	48.
Mijn Zwarte tijd	48.
Aan J. Langelaan, veertig jaar Arts te Heemstede	49.
Quandoqoque bonus dormitat Homerus	49.
Genoeg is meer. Spreuk van Anna Roemers	49.
Stichting	49.
Oost West, Thuis best	50.
Sentimenteel	51.

 

[pagina VIII]

	Bladz.
Harig	51.
Bis in eundem	51.
Verkeerde wereld	51.
Ex Ungue	51.
Domme Dommekracht	51.
Zie wat gij doet	51.
Op het huwelijk van mijn achtste kind	52.
Aan L.R. Beynen, te Leiden mijn Contubernaal	53.
‘'k Ben dwaas geweest,’ enz.	54.
Ik zal 't bewondren, wil 't verheffen, enz.	54.
Conservatief quand même	54.
Gelukwenschen	54.
Qui bene distinguit, bene docet	54.
Aan wijzen van den dag	55.
Hein Hoogvlieger	55.
Vrouwendeugd	55.
Anders	55.
Deugd en deugden	55.
Gods Borduurwerk	55.
God en Godsbegrip	56.
Incompetent	56.
Bij een grafpaal	56.
Non tali auxilio	58.
Stof en kracht	58.
Flink	58.
Niet murmureeren	58.
Bij eene schoone doode	59.
Et poëma nascitur	60.
Taal optimisme. Aan	60.
Aan Koningin Emma	60.
Jan Wring	60.
Een woord van Labadie	60.
Causa Mortis	61.
Ongelijk Huwlijk	61.
Lachen	61.
Kunstzin	61.
Twee Zusjes	61.
De betere vraag	62.
Crambe Recocta	62.
Gezond verstand	62.
Stelsels	62.
Opgeblazen	62.
Milde armoede	62.
Zoo wreed beroofd. Aan	63.
Gelukskind	63.
'k Ben jong geweest	63.
Zware tijden	64.
Onvermogen	64.

 

[pagina IX]

	Bladz.
Μέγα τὸ τῆς εὐσεβείἀς μυστήϱιον	65.
Aan Prinses Marie	65.
Altiora contra Humaniora	66.
Dagbladstijl	67.
Lang van stof	67.
Hellend vlak	67.
Τὸ γὰϱ γϱάμμα ὰποϰτείνει Τὸ δέ πνεῦμα ζωοποιεῖ	67.
Evangelizeeren	67.
Victor Hugo	68.
Nieuwste Dichtschool	68.
Nu en Daarna	68.
Den Heere De Veer	69.
De Zondeval	69.
Minuutwijzer	69.
De Wraak van Koningin Eleonora 1173	71.
Roem	80.
Ontwikkeling	81.
Sursum Corda	81.
De Ouden	81.
Blijde verwachting. Maart 1880	81.
Klassieke wereld	81.
De Verborgenheden des geloofs	82.
Nieuwerwetsch onderwijs	82.
Biecht eens oprechten	82.
Bevallig onkruid	83.
Bij het graf van mr. George Willem Vreede	83.
Wiegen	83.
Uw alziend oog	84.
Jonge doode. Naar Malherbe	84.
Illusiën	84.
Gebruik en Misbruik	84.
Breek den pas!	85.
Aan Rinidius Naso	85.
Blijde tijding. 31 Augustus 1880	85.
Treurspel	86.
Aan G.J. Loncq, Med. Doctor en Professor	86.
Met een waaier. Aan...	86.
Tweede Jeugd	86.
Met een verrekijker, aan mijn dochter, naar Madera vertrekkende	87.
IJver	87.
Over 't paard tillen	87.
Levenskracht. Arbeidsvermogen	87.
Getrouwd. Aan een betrouwbaar paar	87.
Aan Therèse Schwartze, na 't verlies van een geliefde zuster	88.
Quasi	89.
Nog ten achteren	89.
In een exemplaar der ‘Kinder- und Hausmärchen.’	89.

 

[pagina X]

		Bladz.
	Plastisch	89.
	Nieuwste wetenschap	89.
	Tijdig	90.
gemengde gedichten. 8ste bundel.
	‘Mijn dagen zijn in 't gele blad’ enz.	91.

 

Byron, aan wien deze eerste regel ontleend is, schreef op zijn zesëndertigsten verjaardag:

Haarlems Flora	93.
Een uit velen	94.
Bij het graf eener Moeder	94.
Morgenstond	94.
Naar Maerlant	95.
Lied voor Lijkverbranders	96.
Profaneeren	96.
Het Eigen Huis	97.
Onze Koningin. Aan Therèse Schwartze	98.
Blijmoedig	99.
Het Tranenkruikje	99.
Aan J.J. Van Oosterzee, Veertig jaar Evangelieprediker	100.
Geen rimpels	100.
't Poëtisch Oor	101.
Een woord van Pica de Mirandola	101.
Dialecten	101.
Teksten	102.
Aan den Heiland	102.
Voorzichtig!	102.
Ernst	102.
Tempus Actum	103.
Dank voor Loon	103.
Bij het graf van een Zevenëntachtigjarige	103.
Ab Irato	104.
Twee vijanden	104.
De Bass-Rock	104.

 

[pagina XI]

	Bladz.
De berken van Aberfeldy	106.
Verheug u in den nevel niet	107.
Kunst geen nabootsing	107.
Zelfbewustzijn	107.
Malcontent	107.
Tusschen de regels	108.
Alternatief. Aan....	108.
Geen nood	108.
Uit één stuk	108.
Kring van denkbeelden	109.
Onderzoeker, verzoeker	109.
Aan mijne twee nog overige zusters	109.
De mannen van Homerus	110.
Ken u zelven	110.
Gods kennen en God kennen	110.
Proefmiddel	110.
Geluksrecept	111.
Aan Hendrik Conscience	111.
Onmogelijke Definities	111.
Lof	111.
Op mijn portret door Therèse Schwartze	111.
Het lijden van den jongen Werther. Volgens Thackeray	111.
De Kielen en de Wielen en de Rand van 't Land	112.
Geld	113.
Wees vroolijk	114.
Uit Plato	114.
Kerstzang	114.
Aan God	115.
Aan de Critiek	115.
Aan een Recensent	116.
Voelhorens	116.
Alleenspraak van een wijsgeerig kuiken	116.
Geef mee	117.
Laat de leer voor andren staan	118.
Echtpaar	119.
Zielsverheffing	119.
Groothartig	119.
Stel tegen drift geen drift	119.
Wat de natuur bedwingt	119.
Pessimisme	119.
Vreeze des doods	120.
Gevolgtrekking	120.
Os sublime	120.
Coelumque tueri	120.
Het lied van de Cel	120.
Opvliegendheid	121.
Veel pijlen	121.
Opschik	121.

 

[pagina XII]

	Bladz.
Niet ten halve	121.
Vraagt gij	121.
Blaf, trouwe hond!	121.
Spreuken	122.
Aan mijn Zonen	122.
Liefde na den dood	123.
Wel goed	124.
Gelooven en Weten	124.
Geen Doel?	124.
Zelfban	125.
Vos non vobis	130.
Bilderdijk	130.
Geen vergeldend God	131.
Oprechtheid	131.
Liefdes Rijkdom	131.
Driftige menschen geen verraders	131.
Het oog verraadt den mensch	131.
Veel leer ik steeds	132.
Passend; maar ook gepast?	132.
Querulianum	132.
Godloochening	132.
De Dood verzoent	132.
Wel duizendmaal	132.
Verstand en hart	133.
Geen vergoeding	133.
Vergissing	133.
J.J. Van Oosterzee in den vreemde gestorven	133.
Washington	133.
In het Album, mevr. Bosboom - Toussaint aangeboden	134.
Daar is iets tintligs in die oogen	134.
Invloed	135.
Variis modis-male fit	135.
Bekeering of bekeerdheid	135.
Vacantiewerk	135.
The pen is mightier than the sword	135.
Uw hart is in uw oogen	136.
Bloemendaal. Aan Ida en Cornelia De Marez Oyens	136.
De Oude Olm bij ‘Kraantje-lek’	138.
Aan den predikant J. Moll Jbz.	140.
Wij vergeten	141.
Wees sterk en Hij zal uw hart versterken	141.
Verdraagzaam. Aan ***	142.
Een vraag	142.
Vrije gemeente	142.
Probleem	143.
Aan J.P. Hasebroek, op zijn zeventigsten verjaardag	143.
Zware proef	144.
Kleurloos en Kleurloos is twee	144.

 

[pagina XIII]

			Bladz.
Misrekening			144.
Tijs en Gijs			144.
‘Hebbende een zwaard.’			144.
Wat zoekt gij?			145.
Beseffen			145.
Gij schittert			145.
Al te fel			146.
Raadsels. Uit het Fransch			146.
Spreekt uw hart			147.
Casuspositiën			147.
Godsdienstig leven			147.
Dat telt af			148.
Een Nieuw Lied voor het Nieuwe Jaar			149.
Walter Scott			150.
Rosabella			154.
Stemmen der Natuur			156.
	I.	Augustusnacht	156.
	II.	Januarinacht	157.
Moed en overmoed			157.
Geen Schepper			157.
Michel Angelo's La forza d'un bel volto etc.			158.
Wat doet gij?			158.
Vergeet ze niet			158.
Zien			159.
Sledevaart			159.
De wijsheid die aan d'eisch voldoet			160.
Sleutelbloem			161.
Victor Hugo's Soyez comme l'oiseau			161.
Mij dunkt daar klopt geen jonger hart			161.
Zieltje zonder zorg			162.
Lachebekje			162.
Bleekneusje			163.
Aan mijn Jonathan, op het Gedenkfeest enz.			163.
Est modus in rebus sunt certi denique fines			165.
Nemo mortalium omnibus horis sapit			165.
Quieta non movere			165.
Niet begrepen			165.
Propter vitam vitae perdere causas			165.
Laatste Schans			166.
A Dieu ta Vie, en Dieu ta fin			166.
IJs			166.
Rozen. Aan Vrouwe Van Loon-Voombergh			167.
Inga			167.
John Wiclifs asch			169.
Bij een in laten herfst nog groenen treurwilg			170.
Vertrouwen			170.
Pijnstilling			170.
Eens Menschen Hart			170.

 

[pagina XIV]

		Bladz.
Naar hooger		170.
Groepeeren		171.
Die altijd drinkt, enz.		171.
Partijgeest		171.
Wie ooit?		171.
Naooging Aan Miss Ada Mary B. op zee naar Australië		172.
De omtuining uit!		173.
Ontleende gedachten		174.
I.	Alternatief	174.
II.	Aan een Materialist	174.
III.	Jeunesse dorée	174.
IV.	Verdraagzaamst	174.
V.	Verleiding	175.
VI.	‘Ten eerste zuiver’	175.
VII.	Ontziet elkaar	175.

 

NAAR ARIOSTO UIT DEN ORLANDO FURIOSO.

 

1882. 1883.

	Aartsengel Michaels boodschap	179.
	Astolfo's Maanbezoek	187.
	Lof der Vrouwen	198.
	Lieve Vrouwen	199.
	Vrouwelijk Voorrecht	199.
	Onweerstaanbaar	200.
	Tijden en Weertijden	200.
	Geruchten	200.
gemengde gedichten. 9de bundel.
	Wat eiloofranken, trouw festoen, enz.	201.
	Aan mijn Volk	203.
	Aan de Nederlandsche Studenten, mij op mijn Zeventigsten Verjaardag een Winterstuk met Zonsondergang, van Duchattel vereerd hebbende	204.
	Het sneeuwt	204.
	Quis separabit?	205.
	Middelmatig. Aan	205.
	't Beweren warmt niet	205.
	Perspicua	206.
	Twijfelen	206.
	Ik weet niet	206

 

[pagina XV]

			Bladz.
Voor 't Goede			206.
Dweperij			206.
Mijnen vriend G.H. De Marez Oyens			206.
Aan Dr. J.I. Doedes			207.
Zilveren bruiloft			207.
Bij de beeltenis van Prinses Wilhelmina			208.
Jozef			208.
Kort zijt ge			209.
Aan mijn meerderen			209.
Hij weet te min			209.
Naar Thomas Moore			209.
	I.	All that's bright must fade	209.
	II.	't Is the last rose of summer	210.
‘Wij weten’			211.
Een zwakke			211.
Men kan hetgeen men wil			211.
Bijna			211.
Populair			211.
Te uitvoerig			211.
Sonnetten			I. 2122, II. 212.
Zelfzucht			213.
De Schoonste			213.
Aan J.J.L. Ten Kate, op zijn Gedenkfeest			213.
Bede van het oude Orgel der Nicolaï-Kerk te Utrecht			214.
Het Roode Kruis			214.
Beleefdheid			214.
Waar Geluk			214.
Goede Raad			215.
Het Barkschip ‘Nicolaas Beets’			216.
Niet compleet			216.
Aan een Vrijdenker			216.
Verhef de liefde Gods			216.
Dankbaar Ontzag			217.
Die zegt			217.
Arme pronk			217.
Heel dom te wezen			217.
‘Du choc des opinions jaillit la vérité’			217.
Een			217.
Twijfelen			218.
Een Grafschrift			218.
Levens-beschouwing			218.
Gepeins			218.
Aan de Leidsche Hoogeschool op haar LXIIste Lustrum			218.
Op de eerste bladzijde van een Gedenkboek			219.
De liefde blijft het beeld bewaren			220.
Geef woorden aan uw leed			220.
Wegen			220.
Mogelijk			220.

 

[pagina XVI]

	Bladz.
Germania	220.
Aanvaard uw geluk	222.
Zoo zijn er	222.
Wee hem!	222.
Geen uitneming des persoons	222.
Non tali auxilio	222.
Zaak en Vorm	223.
Gematigd	223.
Wat beter is	223.
Abba Vader	224.
Niet wat gij kunt	224.
Aan een Mistroostige	224.
Constant Theodore Grave van Lijnden van Sandenburg	224.
Aan Dr. Coenraad Leemans	225.
Stijl-les	225.
Stijl-verschil	225.
Niets nieuws	226.
Onvoldoende	226.
Je, jij, en jouw in brief en boek	226.
Neen, 't leven ziet niet steeds zoo zuur	226.
De godsdienst leeft met God	226.
Waar 't van afhangt	227.
Het komt vanzelf niet	227.
Een woord van Claudius	227.
Aan mijne Vrouw	227.
Aan mijne Jongste	227.
‘De Heer weegt de geesten	227.
De Slaap	227.
Aan	228.
Aan een jonge Weduwe, uit Oost-Indië terug	228.
Goedhartig zijn	228.
Versche Smart	228.
Het Schoone is altijd schoon	228.
Diamant en Kool	229.
Slechts het hart,	229.
Twee Levensbeschouwingen	229.
De mortuis nil nisi bene	230.
Dum trahimus trahimur	230.
Aan een Overgeleerde	230.
Les. Geen leer	230.
Zelfs verzen!	230.
Illusie. - Enthusiasme	231.
Nardus	231.
Wat in den grijsaard omgaat	232.
Philophrosyne	232.
Nieuwe Leer	233.
Hypothesen	233.
Engelsch Tractaatje	233.

 

[pagina XVII]

	Bladz.
Hoe schoon	234.
Onzijn	234.
De laatste eer	234.
Schrijf op mijn zerk geen lofgedicht	235.
Grafschrift voor mijzelven	236.
Niet klagen	236.
Bij het graf van A.L.G. Bosboom-Toussaint	237.
Meer, niet = meerder	237.
Een dilettant gevonnisd	237.
Doctor Umbraticus	237.
Als de storm is opgestoken	237.
Nog eens Mei	238.
Veenrook	238.
Zelfonderzoek	238.
Waar een wil is, is een weg	239.
Anneke	239.
Pieter	240.
Zoek waarheid	240.
Zoek wijsheid	240.
Meer	240.
Gij zijt zoo goed	240.
Een al te groote ramp	240.
Kerkgebeden	241.
Aanvang der Beeldende Kunst	241.
Ingehouden tranen	241.
De Eoolsche Harp	241.
Nubem pro Junone	242.
Bedekselen	242.
Aan Leiden	242.
Spreek zachtzinnig	246.
Een slimme streek	246.
Slijten	246.
Hoe men gewoonlijk handelt	246.
Aan een Zestienjarige	246.
Onbevoegd oordeel	247.
Uitroeien	247.
Het heeft geen haast	247.
Deugd en geluk	247.
Pulcheria	248.
't Geluk is enkelvoud	248.
Het Woord en de Stem	248.
Meedeelen	248.
Herfstpraal	248.
Gevaar	249.
Voor de Zwakken	249.
Naar Henri Frederic Amiel	250.
Hohwald	252.
Verzoening	256.

 

[pagina XVIII]

		Bladz.
	De Fakkels gaan van hand tot hand	257.
	Teleurstelling	257.
	Comma-Bacillen	258.
	Industriëele Tentoonstellers	258.
	Aan een Reiziger rondom de Wereld	258.
	Het Leven	258.
	Lang en Kort	258.
	Bij een Beeltenis	258.
	Penseel en Beitel	259.
	Berusten is zoo maklijk niet	259.
	Daar 's over u iets heengegaan	260.
	Het Zendingwerk	260.
	Eenvoudig zijn	261.
	Als de kinderskens	261.
	Die tegen 't Oosten treedt	261.
	Vernuft	261.
	Verworven smaak	261.
	Gebeden	262.
	Een Psalm	262.
	's Konings Zeventigste Verjaardag	262.
	Probleem	263.
	Pijn	264.
	Winter	265.
	Verwelkt, verdort gij, schoone bloem	266.
	Waar zijn?	266.
	Leelijk? Mooi?	266.
	De Doodsklok	267.
	Een Kerkhofwandeling	268.
	Twee Pilaren	269.
	Verjaardag	269.
	Aan mijn Vaderland	270.
Feest-cantate bij de viering van het tweehonderdvijftig-jarig bestaan der Utrechtsche hoogeschool		271.