Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw

meer over deze tekst

Informatie terzijde

Brieven der gemartelde apostelen
Toon afbeeldingen van Brieven der gemartelde apostelenzoom

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1,98 MB)

ebook (4,53 MB)

XML (0,16 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

non-fictie/brieven


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Brieven der gemartelde apostelen

(1675)–Govert Bidloo–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 26]
[p. 26]


illustratie

Matthaeus aen Hermagoras,
Bisschop der Gemeente tot Aquileia.

Matthaeus den Euangelist, tot Naddavar onder het gebied van den Koning Hytacus aen de aerde genagelt, en het hooft afgehouwen.

 
LEef lang, Hermagoras, wijl ik in 't kort ga sterven.
 
Mijn afgematte lijf haekt, na suur omme-swerven,
[pagina 27]
[p. 27]
 
Na soete rust. de gloed der hooge middag-son
 
Heeft my genoeg geroost. so ik uw diensten kon
 
Voldanken met mijn bloed, Hermagoras 't sou drijven,
 
Tot Aquileia, daer wy u voor 't laetste schrijven.
 
Hoe Naddavar, in 't kort, mijn lijf een Lijk sal sien.
 
Toen Hytacus, quam na AEglippus te gebien,
 
Gevoelde strax Gods Kerk, sijn hete bloed-dorst branden,
 
En de uytgelate Moord sloeg sijn gescherpte tanden,
 
Door vel, en been in 't hert. de schrik door-rijd mijn leen,
 
Nu ik gedenk hoe wreed, dat ondier ons verscheen,
 
Daer ik mijn ampt bediende, een Valk quam ingestoven
 
Met opgesparde bek, om Duyven wech te roven.
 
Die, kundig van den aert van hunnen erf-vyand,
 
Wel vluchten, maer helaes! sijn klauwgelijke hand
 
Geensints ontvluchten, al te wel gewent, de pluymen
 
Te strooyen in de lucht. hy lag lang op sijn luymen,
 
Nu brak hy teffens op, met al, wat roof-aes eet
 
Klemvogels, Havicken, en Adelaren, heet
 
Op vogel-schendery. mijn lieve jongen beven,
 
En kirren, vol van vrees, daer sy, in 't woeden leven.
 
Het huys stond overend; die kon hield sich noch schuyl
 
Tot ik in 't midden van 't gejammer, en gehuyl,
 
Te voorschijn kom, om self de stoor-storm 't hooft te bieden.
 
Toen sag ik 't hevig bloed in 't blosende aensicht zieden;
 
De wraek sloeg slag op slag, een blixem uyt het oog,
 
Een donder uyt de mond; een buy van vloeken vloog
 
Door het geheele huys: sy wuyven, winken, drijgen,
 
En janken, om mijn lijf in hare klem te krijgen.
 
Ik sprak, wel mannen, hoe dus hevig? hoe dus wreed?
 
Wat heeft men u misdaen? dat weet gy die mis-deed,
 
Verleyder, rieper een van over mijne schouders,
 
Uw Gods-dienst rockend twist. de kind'ren haten de ouders,
 
En volgen u, gy brengt een nieuwe wet in 't land,
 
Die hert, en Kerk ontrust. 't is tijt men die verband.
[pagina 28]
[p. 28]
 
Nu sal den inbreuk, van uw lose ketter-stromen
 
Ons niet verrassen, 't is met u al omgekomen.
 
Naddavaresen komt, verft uwe vuyst met 't bloet
 
Dat stout's lants altaer-dientst so lang heeft ongewroet.
 
Wy moeten 't haetlijk schuym van onsen bodem vegen:
 
Het rijk is met die pest tot barstens toe verlegen.
 
Die al den wasdom van de tempel-bouw verplet.
 
Ik wilde yets seggen, maer vond my terstond beset,
 
Van Hof-soldaten, en gebeten burger-benden.
 
Ik was nauw buyten 's huys, of 't graeu, verhit op schenden,
 
Rukt my, met koorden stijf geknevelt, over straet;
 
Daer voelde ik stok, en vuyst van al wat om my gaet.
 
In al dit bulderen, en baren, en rumoeren,
 
Tast elk my aen, na dat de drift hem aen kan voeren,
 
Of na hy godloos is. ik werd getrapt, veracht,
 
Geschopt, genepen, blaeuw geslagen, en belacht,
 
Bespogen, en gesleurt, ik scheen een aes voor dieren,
 
Die dol van honger, om 't ziel-togend lichaem gieren.
 
Ja elk was moedig, die maer van mijn bloed beklad,
 
Of stucken van mijn kleed, of hayr in handen had:
 
Tot dat ik half vertreên, en half ter dood gesmeten,
 
Den kerker naek, daer ik tot noch toe heb geseten.
 
Het eenige dat my de ziel nu pijnt, en drukt,
 
Is, dat ik niet en weet, sints ik ben wech gerukt,
 
Hoe 't met geselschap ging van mijne les-genoten.
 
Ik steun op haer geloov', dan 't zijn noch ted're loten,
 
En naeuwelijk ge-ent. ik vrees dees gure vlaeg
 
Sal haer de Son, en dauw van Godes Woord (hoe graeg
 
Gaf ik dat voetsel u mijn God-geliefde kind'ren.
 
Voor mijne laetste gift) licht eeuwiglijk verhind'ren.
 
Ten sy de blye maar, en boodschap die ik bracht,
 
Het wonder dat ik deed strek 't zaed, daer ik uyt wacht,
 
Een rijke Christen-oegst. hoe vol van mededogen
 
Mijn hert is. ik sal haer op aerd niet meer beogen.
[pagina 29]
[p. 29]
 
't Hans sta ik op de proev' der Christe-toets-steen, maer
 
Mijn ziele door Gods geest geloutert, vreest 't gevaer,
 
Der proev' niet, self het lijv', hoe aerts het is, gedreven
 
Door sucht tot Hemel-eer, bied haven, leden, leven
 
Aen 't dertel Heydendom dat hitsig, en verwoed
 
Gestijft door Priester-haet, het vet, en menschen-bloed
 
Met kittelende vreugt, in vuur, en vlam hoort kissen;
 
Sy roepen veel van haer altaer-geheymenissen,
 
Die nu door kinder-ernst tot hunne God, niet blaekt
 
In yver tot dit woen, werd aen het hert geraekt
 
Door rafende eersucht, om den Koning na te volgen.
 
't Gemeen Volgt meest de Vorst, die wreed, en onverbolgen
 
Haer voor gaet in de moord. O! Naddavar, o! stad
 
O! volk voor wien ik God altijt met yver bad,
 
Hoe mach het u van 't hert, my van u wech te stoten,
 
Door wien gy so veel deugt gesein hebt, en genoten!
 
Wat set gy my mijn dienst onmenschlijk wreed betaelt!
 
Gy hebt mijn anders, daer ik noch aen denk, onthaelt
 
Hermagoras, gy hebt te met mijn droev.... maer 't denken
 
Aen 't keurlijk onderscheyt, mocht de gerustheyt krenken,
 
Ten minsten steuren, die ik nu door God geniet.
 
Ik dank uw vrientschap dan, en sal nu door verdriet,
 
Door armoê, piin, en dood Gods liefde sien te winnen.
 
Mijn eerste leven komt my nu noch vaek te binnen.
 
De geld-dorst, maekte my een gier'ge Tollenaer.
 
Ik dwong, en perste 't volk (wat zijn die sonden swaer!)
 
Meer af, dan self de wet belaste te betalen.
 
Ik liep de laetste mijt, indien s'er was, op halen,
 
En soog het herte-bloed uyt slechte wees, en weeuw.
 
Mijn hert was doov', wanneer de honger met geschreeuw
 
Verlichtinge van schat, uyt armoê quam te bidden:
 
Tot dat, God zy gedankt, my Christus in het midden
 
Van mijn geweldery, met sijn genade omscheen,
 
En my bracht op den weg, die wy nu bly betreen.
[pagina 30]
[p. 30]
 
So daegt de Somer-son, uyt droeve Winter-nachten,
 
En spoeit na 't as-punt toe. ik heb ô! vriend, geen krachten,
 
Geen woorden in 't verstand, om u te seggen, hoe
 
Mijn hert, toen ik verliet het Tol-huys, was te moê.
 
Matthaeus leek niet meer Matthaeus, ik te voren,
 
Gebannen van al 't volk, mocht nu de lessen horen,
 
De suy v're ziele-spijs genieten, in Gods Kerk;
 
Ja sloeg, door hooger kracht gedreven, hand aen 't werk
 
Dat zielen woekert. komt leert zielen God verpanden,
 
O! Tollenaers wascht af uw blaeuw-getelde handen
 
Aen onrechtvaerdig geld. bidt God hy sijn licht,
 
Uw blind-geboorne ziel, doe stralen in 't gesicht.
 
God zy met u, nu heb ik 't al voor 't laetst geschreven.
 
Ik wacht de dood. 't is of een nagel werd gedreven
 
Door hand, en voet, so beest mijn veder op 't papier.
 
Vaer wel, ik kan niet meer, mijn vriend wy scheyden hier.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Algemene gebruikersvoorwaarden
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken