Nieuwe taal- en dichtkundige verscheidenheden. Deel 1

[p. I]

[Voorbericht]

In plaatse van VOORBERICHT strekken hier de volgende woorden van den schranderen jozua van iperen.

‘In allerhande Kunsten en Wetenschappen aapt men meer en meer naar, dan men zijn eigen oordeel gebruikt. Wenschelijk ware 't dat die geletterde Bygeloovigheid eens vooral uit de hersenen wierd verbannen, en 't menschelyk gezag zonder volkomene kennisse en overtuiginge binnen de kleuterschooltjens voor eeuwig wierd opgesloten.’

En verder: ‘Men moet my geen gezag der vermaardste Taalkenners voor de scheenen werpen, om dat ik reeds overlange den plak ontwassen meene te zyn en uit dien hoofde het gezag van geleerde lieden [al waren zy dit, die men daartoe verheft,] en wien ik de grootste achtinge toedrage, voor Schooljongens en nieuwbakken Schoolmeesters overlate; voor zulke namentlyk die nog geene ervarenheid genoeg hebben om

[p. II]

zelf te kunnen oordeelen over zaken, daar zy zig somwylen wat al te voorbarig meê bemoeijen. Ook vordere ik niet dat men op mijne gezegdens als gezegdens eenigen staat make. De Maatschappy der Geleerden is een vry Gemeenebest, in 't welk men nog Parlement nog overheersching dulden kan. Dit verwagte ik slegts, dat men zijne eigene ooren, zoo wel als oogen, geloove.’ - Dus in de Tusschenspraken zijner Woordenlijst.

Ik voeg hier nog by de woorden van den kundigen w. jones in zijn Essay on the first principles of Natural philosophy.

‘Men are always jealous enough of their bodily liberties, and are too often ready to claim a right of judging and contradicting, where they ought to be obedient; while they tamely give up the liberty of the understanding to those who have no right to demand it.’ -

En wie zijn hunne Wetgevers?

Quibus ista pro ingenio finguntur, non scientiae vi, zal seneca andwoorden, Suasor. IV.