Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Groot lied-boeck (1975-1983)

Informatie terzijde

Titelpagina van Groot lied-boeck
Afbeelding van Groot lied-boeckToon afbeelding van titelpagina van Groot lied-boeck

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (13.95 MB)

XML (3.28 MB)

tekstbestand






Editeurs

A.A. Keersmaekers

F.H. Matter

Garmt Stuiveling

C.F.P. Stutterheim

P.J.J. van Thiel

F. Veenstra

C.A. Zaalberg



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Groot lied-boeck

(1975-1983)–G.A. Bredero–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

C Liedeken

I: 348-350

Loflied voor een uiterst begaafde, door alle Hollanders bewonderde jonge vrouw.

Beginregel: Ghekroonde Keyserinne,

Vindplaatsen: Geestigh Liedt-Boecxken 1621: 212-216; Groot Lied-boeck 1622 II: 29-30; Kalff 1890: 399-400; Knuttel 1929: 228-229; Van Rijnbach 1944: 185-186.

Omvang: 60 verzen, zes strofen van 10 regels.

Versvorm: jambisch metrum, met drie heffingen in de vzn. 1, 3, 7 en 9, vijf in de vzn. 2 en 4, twee in de vzn. 5, 6 en 8; in vs. 10 twee trocheeën, maar doordat vs. 9 eindigt met vrouwelijk rijm en enjambement, is er een doorgaande alternering.

Rijmschema: a b a b c c d e e d.

Melodie: Matter 1979, blz. 142.

[pagina 364]
[p. 364]

Varianten
Groot Lied-boeck 1622 Geestigh Liedt-Boecxken 1621
2 Veroveres Veroverers
13 'tverwonnen verwonnen
27 preutst preuts
28 gebeden ghebede
29 ghenadicheden genadichede
33 offren offeren
51 aenghebeden op ghebeden
59 uwe u

1 Ghekroonde Keyserinne: De erenaam Keyserin voor een geliefd en bewonderd meisje komt ook voor in lied LXXXIII, vs. 25 (I: 298).

5 Ghy die bespringht, En 't leeger dwinght enz.: De zinsconstructie is in eenvoudiger vorm: Gij die het leger der menselijke krachten bespringt en dwingt. Indien de beide ww. niet geheel synoniem zijn, accentueert het eerste het plotselinge, het tweede het onweerstaanbare van de overmacht die deze jonge vrouw geestelijk uitoefent.

21 de gulde waghen: Bredero ontwerpt in deze derde strofe een triomftocht naar klassiek model, waarbij de Hollanders (Batavieren, vs. 24) klagend en geboeid verplicht zijn de zegewagen van het meisje te volgen.

29 Uwe ghenadicheden: Ofschoon formeel een meervoud, is de betekenis enkelvoudig. De term duidt erop, dat de ik-figuur voor zijn lot afhangt van háar gratie.

33 Die offren u geen Beesten: Ook deze vierde strofe is gebouwd op een klassiek motief: de hekatombe, het offer van honderd opgetuigde runderen; maar de uitwerking is minder strak, niet enkel door de dubbele ontkenning (geen, Noch), ook door de woordspeling Vaersen = verzen en vaarzen = jonge koeien, niet ouder dan twee jaar, en tenslotte door de overgang naar de beeldspraak 't Altaer der ghedachten.

36 Dat u ghemoedt Sich niet ghenoech verwondert: Ofschoon er na vs. 35 geen leesteken staat en men niet vastloopt met de interpretatie Dat: zodat, kan men zich toch afvragen of het niet beter is na vs. 35 een punt te lezen en bij vs. 36 met een geheel nieuwe zin te beginnen: U moet u daarover niet al te zeer verwonderen.

44 verwonnen: Bedoeld is verwonnenen, met reductie van de laatste syllabe.

48 Maer ghy doet stichten: Voor de uitdrukking gedichten stichten in de bet. van gedichten vervaardigen geeft WNT XV, kolom 1575 verscheidene rijmende voorbeelden. De betekenis is dus: gij inspireert de beste dichters tot de waardigste poëzie.

52 Wanneer ick laest sou: Van het zeer gebruikelijke laatst als bijwoord geeft

[pagina 365]
[p. 365]

WNT VIII eerste stuk, kolom 868, als bet. onlangs, en kolom 869 als tweede bet. eindelijk. Maar in beide gevallen is zo'n tijdsbepaling een wat al te concreet element binnen het geheel van dit lied. Men kan zich afvragen of Bredero misschien laes! heeft geschreven, evenals in vs. 54.

56 brave: uitstekende, voortreffelijke.

60 Bleef ick: zou ik blijven.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken