Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw

meer over deze tekst

Informatie terzijde

Verspreid werk
Toon afbeeldingen van Verspreid werkzoom

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1,68 MB)

XML (0,83 MB)

tekstbestand






Editeurs

B.C. Damsteegt
Garmt Stuiveling


Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Verspreid werk

(1986)–G.A. Bredero–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 213]
[p. 213]

Ian de Voor-looperaant.Ga naar voetnoot-

 
't Grof sal volghen, sey de Boer, en hy scheet een Kalf,Ga naar voetnoot1
 
't Sel 't verlooren Schaep slachten van Dr. Ian derde half,Ga naar voetnoot2
 
Datsen rederijcker, moer, ja Vaer, dats een ghiest,Ga naar voetnoot3
 
Schijt Koster, schijt Brero, een Koe is een groot Biest,Ga naar voetnoot4
5[regelnummer]
En maeckjeme quaet ick segh noch wel schijt dicke Ian,Ga naar voetnoot5
 
En schijt de Drost, en nou segh ick 't wel, wat ist dan?
 
De voorschreve Docter het de kop vol rederijckers prullen,Ga naar voetnoot7
 
Hy kackt Rondeelen, hy snuyt Refereynen, en hy swiet hiele Spullen,Ga naar voetnoot8
[pagina 214]
[p. 214]
 
Dus komt het dat hem so noo de Ouwe Manne-Vaers mogen missen,Ga naar voetnoot9
10[regelnummer]
Ick seghje dat, de Varcke-sluys souw hy stoffeeren met aers-wissen,Ga naar voetnoot10
 
Och nodige Jan, reptie bekladt wat pampiers met een slinger,Ga naar voetnoot11
 
Of de morsebellen veghen haer gat met haer Vinger,Ga naar voetnoot12
 
Vaer, ghy bent al even wel een Doctor met oorlof eseyt.
 
Moyties dan, en gheeftme daer op te minsten recht bescheyt,Ga naar voetnoot14
15[regelnummer]
Isset waer datmen lestent seyde een heel ouwt Wijf,Ga naar voetnoot15
 
Datmen de stopte aembeyen opent met het gevrijfGa naar voetnoot16
 
Van u ruwe stijl? segt mijn Vaer, en wilt voort swygen,Ga naar voetnoot17
 
So dientet my niet, ick mocht blaeren aen mijn poort krygen.Ga naar voetnoot18

By my Hokus Bokus,Ga naar voetnoot-

hier na een beter.

voetnoot-
Voor-looper: ijveraar, leidsman. De arts-rederijker dr. Johan Fonteyn was in de jaren 1615-1616 een van de roerigste en eerzuchtigste leden van De Eglentier en later zelfs een tijdlang factor.
[tekstkritische noot]Gepublicerd in Ned. Poëmata, 1632 fol. H4r-H4v; 1638, fol. H4r-H4v; 1644, fol. D1r-D1v.
Titel romein; tekst fractuur met enkele woorden romein; ondertekening romein; zinspreuk cursief.
voetnoot1
't Grof sal volghen: het ergste komt nog; waarschijnlijk was dit vs. een bekend spreekwoord, al schijnt het verder niet schriftelijk overgeleverd te zijn.
voetnoot2
't verlooren Schaep: een door platheid van taal berucht gelijkenisspel van Johan Fonteyn (zie Te Winkel, Ontwikkelingsgang III, blz. 218); slachten: gelijken op; derde half: twee en een half, spotnaam voor iemand die niet voor vol wordt aangezien. Volgens Te Winkel (Werken 1890, blz. 143) voor de arts Fonteyn gebruikt, omdat het goedkoopste drankje van de dokter destijds 2 1/2 stuiver kostte.
voetnoot3
Datsen: dat is een; moer, ja Vaer: hiermee worden twee praters ingevoerd; de eerste, de man, richt zich tot een vrouw en deze geeft hem daarna antwoord; het is echter ook mogelijk, dat de dichter zelf een man en een vrouw in het publiek aanspreekt; ghiest: talent, kunstenaar, uitstekend rederijker.
voetnoot4
Schijt: uitroep van verachting: ik heb lak aan; Koster: de invloedrijke arts-literator Samuel Coster (1579-1665).
voetnoot5
dicke Ian: waarschijnlijk de rederijker Jan Sybrantszoon Bont, die na het vertrek van Spiegel naar Alkmaar en het terugtreden van Roemer Visscher een tijdlang een belangrijke rol heeft gespeeld in De Eglentier. Hij was in 1618 prins van de kamer (Te Winkel, Ontwikkelingsgang III, blz. 232).
voetnoot7
het: heeft.
voetnoot8
swiet: zweet; hiele Spullen: hele rederijkersspelen. De werkw. duiden op de slechte kwaliteit, de grote hoeveelheid, en de onverzorgde produktie van de spelen.
[tekstkritische noot]11 reptie D E reptje - 14 Moyties D E Moytjes
voetnoot9
Dus komt het dat: dat is de reden waarom; so noo: zo node, met zoveel tegenzin; de Ouwe Manne-Vaers: de regenten van het Oude-Mannenhuis, waar de opbrengst van de toneelvoorstellingen heen ging.
voetnoot10
de Varcke-sluys: de dichtbij Bredero's woonhuis liggende brug over de Oudezijdsvoorburgwal, waaronder een openbaar toilet was (zie ook Moortje, vs. 680 vlg.); aerswissen: papiertjes om de aars af te vegen.
voetnoot11
nodige: onmisbare; reptie: rep je, haast je wat; met een slinger: in een handomdraai.
voetnoot12
Of: want anders.
voetnoot14
Moyties dan: nou, dat is dan mooi.
voetnoot15
datmen: wat me; lestent: laatst, onlangs.
voetnoot16
stopte: verstopte.
voetnoot17
segt mijn Vaer: vertel het mij, man; wilt voort swygen: houd verder je mond.
voetnoot18
So dientet my niet: dan, nl. als het waar is wat de oude vrouw gezegd heeft, ben ik er niet van gediend; met -et doelt Bredero op de obscene dubbelzinnigheid van vs. 16 en ook op de door Fonteyn geproduceerde ‘aers-wissen’ (vs. 10); poort: aars, achterwerk.
voetnoot-
Hokus Bokus: oude vorm van hocus pocus, de bezweringsformule van tovenaars en goochelaars.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Algemene gebruikersvoorwaarden
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

titels

  • De werken van Gerbrand Adriaensz. Bredero

  • Nederduytsche poëmata

  • Nederduytsche Rijmen


auteurs

  • Garmt Stuiveling

  • B.C. Damsteegt


organisaties

  • Nederduytsche Academie

  • Eglentier


Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

  • over Johan Fonteyn