|
| |
[De Dochter Alibech...]
De Dochter Alibech is in een heremitagie ghegaen, daer haer Rusticus den Heremijt gheleert heeft den Duyvel int
Hellegat te stouwen: Ende van daer ghenomen zijnde, wert sy aen Neherbale te
Wijve ghegheven. Daer van de swaricheyt bewesen wort, om de kittelinge vant
vleesch te overstrijden, ende de lichticheydt om onder decxsel van Religie een
slechte Joole van een Wijfs beelt te bedodden.
BInnen de Stadt van Capse is wel eer een seer rijck Man gheweest,
die onder zijn andere kinderen een Dochter hadde aerdigh ende schoon,
Alibech ghenaemt: dewelcke niet Christen zijnde, ende door veele Christenen
(die binnen de Stadt waeren) het Christen gheloove ende Godtsdienst
hooghelijcken prijsen hoorende, eens op eenen dach aen eenen ghevraecht heeft
op wat manieren ende hoemen mette minste moeyte ende beletsel Godt dienen
conde, die haer gheantwoort heeft, dat die geene die hem ten alderbesten
dienden, die waeren, dewelcke de ydelheydt ende alle Weereldtsche saecken meest
verachteden ende van de selve vloden: als de gheene deden die inde eensame
Wildernissen van Thebaide ghegaen waeren. Dees Jonghe Dochter die heel
slechtkens was, ende moghelijck niet over veerthien Jaeren oudt, niet door
eenen wel ghereghelden, maer door eenen kindtschen yver ghedreven, sonder dat
yemanden te kennen te gheven, heeft haer des morghens vroegh daer nae op den
Wech secretelijcken alleen begheven, om nae de Thebaische Wildernissen te gaen,
ende met groote moeyten (altijdt in haer voornemen blijvende) is sy binnen
weynich daghen in dese eensaeme ghewesten ghecomen, alwaer sy van verre een
cleyn hutteken ghesien hebbende, nae toe ghegaen is, daer sy eenen Heylighen
Vader op de deure vant, dewelcke heel verwondert zijnde van haer in die
plaetsen te sien, haer ghevraecht heeft, wat sy ginck soeckende. Die
gheantwoordt heeft, dat sy van Godt ingheblasen ginck soeckende om haer in
zijnen dienst over te gheven: ende socht noch daer by yemanden die haer leeren
mochte hoemen hem dienen moeste: den Heylighen Man haer noch so jonck siende,
ende tamelijcken schoone, vreesende dat hem de Duyvel soo hyse by hem hiel niet
en temteerde, heeft haer haer goede devotie hoochlijcken aenghepresen, ende
haer een weynich te eten ghegheven hebbende van Wortelen, van Cruyden, wilde
Appelen ende | |
| |
Daeyen, met wat waters te drincken, heeft haer
gheseydt: Dochter niet wijdt van hier woondt een Heyligh Man, die in't ghene
dat ghy gaet soeckende, een beter Meester als ick ben, gaet dan by hem, ende
heeft haer op den wegh ghesteldt, door den welcken sy soo verre gheraeckt is,
dat sy totte Woon-stede van eenen Heremijt ghecomen is, dat een jonck Man was,
van persoone devoot ende goedt ghenoech, diemen Rusticus hiet, die haer de
selve vraghe dede die haer d'ander ghedaen hadde, ende daer nae om een grooter
proef-stuk van haere vastigheydt te nemen, en heeft hy die niet voorts
ghesonden als d'ander ghedaen hadde, maer heeft haer by hem in sijn huysken
ghehouden: Ende den nacht ghecomen zijnde, heeft hy haer in een hoecxken een
cleen Beddeken van Palmbooms tacken ghespreydt, ende tot haer gheseydt datse
daer op rusten soude. Dit ghedaen, en zijn des vleesch becooringhen niet langhe
uytghebleven, om de crachten van desen Heremijt de Batailie te leveren, de
welcke merckende dat hy niet dan te langhe door haer bedroghen hadde gheweest,
sonder veel stormen te verwachten, den rugghe ghekeert heeft, ende gaf hem
selven op voor verwonnen, ende op een zijde stellende de Godelijcke ghedachten,
de Ghebeden, ende de disciplinen, begonnen hem in sijnen sin te maelen de
Jonckheydt ende de schoonheydt van dees Dochter, ende daer-en-boven te dencken
wat wegh ende middel dat hy met haer ingaen moest: op dat sy niet en werdt
merckende dat hy als een onghereghelt Mensche tot het gheene dat hy wenschte,
socht te gheraecken: Ende haer eerst-maels met sommighe vraghen ondersocht
hebbende, heeft hy ghekendt datse alsoo eenvuldigh was als sy uytwees:
ende dat sy noyt Mans persoone bekent hadde. Weshalven hy ghedocht
heeft, datmen deselve onder decksel van Godt te dienen, tot sijnen wille
brenghen moeste. Ende alsoo heeft hy haer int eerste met veele woorden
aenghewesen, hoe grooten Vyandt dat de Duyvel van ons Heere Godt is: Ende daer
nae maeckte hy haer wijs, dat de grootste dienst die Godt d'alderaenghenaemst
is, was, den Duyvel int Hellegat te stooten, int welcke hem de Heere verdoemt
hadde. Het Meysken vraeghde hem hoe dit toeginck, totte welcke Rusticus
geantwoort heeft: Ghy sullet haest weten, daerom suldy doen, als ghy my sult
sien doene. Ende hy begon de luttele cleederen die hy aen hadde, uyt te
trecken, so dat hy moedernaeckt bleef, ende also dede het Meysken oock, daer
nae stelde hy hem neder op sijn knien, als oft hy haer hadde willen aen-bidden,
ende dede het Meysken rechts teghen hem over oock knielen. Rusticus aldus
zijnde, ende meer als oyt te vooren vlammende, om dat hy het selve alsoo
naeckt ende schoon sach is hem de verrijsenisse des vleesch overghecomen: de
welcke Alibech al verwonderende aensiende, gheseydt heeft: Rusticus wat dinghe
is dat, dat ick aen u sie, dat hem selven soo uytsteeckt, ende ick en hebt
niet? Dochter sprack Rusticus: dat is de Duyvel daer ick u onlangs af
ghesproken hebbe: Siedy nu wel? Hy doet my sulcken torment aen, dat ickt nau
lijden en can. Doen seyde het meysken: Godt zy ghelooft, dat ick beter
daer aen ben als ghy, dat ick sulcken Duyvel niet en hebbe. Rusticus seyde dat
is waer, dan ghy hebt een ander dinck dat ick niet en hebbe, in stee van ditte,
ende wat is dat sprack Alibech? Rusticus antwoorde: Ghy hebt het Helle-gat,
ende ick wil u wel segghen dat | |
| |
ick gheloove dat u ons
Heere hier ghesonden heeft om det salicheydt mijnder zielen, om dieswille dat
my soo desen Duyvel altoos dit verdriet wil aendoen, ende het u beliefde, soo
veel medelijdens met my te hebben dat ghy ghedooghen wilt dat ick hem int
Hellegadt stoote, eenen overgrooten troost gheven ende eenen seer aenghenamen
dienst aen Godt doen sult, ten minsten so ghy hier ghecomen zijt tgene te doen
dat ghy seght. Het jonghe Meysken antwoorde ter goeder trouwen, Lieve Vader
naedemael dat ick het Hellegat hebbe, stooter dan de Duyvel inne alst u
ghelieft. Doen sprack Rusticus, Dochter van Godt moet ghy ghebenedijt zijn,
gaen wy dan ende laten ons daer in stooten op dat hy my onghequeldt late. Ende
dit geseyt hebbende, heeft hy de Dochter op een van zijn cleyne Beddekens
gheleydt, ende wees haer hoe sy haer voeghen moeste, om desen van Godt
vermaledijden in zijn verdoemenisse te stooten. Het jonghe Meysken dat noch
noyt Duyvel int Hellegat gekropen en hadde, ghevoelde voor de eerste reyse wat
smerten: Weshalven sy aen Rusticus gheseydt heeft: voor seecker mijn Vader, soo
moet desen Duyvel wel een quaedt dinck wesen, ende metter waerheydt wel
vervloeckt van Godt, naedemael dat hy de Helle selver quaedt doet alsmen hem
daer in dout. Rusticus antwoorde, dat en sal alsoo niet altoos toegaen, ende om
te maecken dat sulcks niet meer en gheschiede, hebben sy dien eer sy vant
beddeken quamen, tot ses reysen weder int Hellegat gedouwt, soo datse hem voor
dien nacht de hovaerdye in sulcker voeghen uytten hoofde stieten, dat hy hun
seer geerne met vreden heeft ghelaten, dan daer nae de naestvolghende daeghen
hem daer inne dickmaels keerende, ende het jonghe Meysken altijdts gheerne hem
ghehoorsamende, ist ghebeurt dat haer het spel heeft beghinnen te behaghen:
Weshalven sy aen Rusticus gheseydt heeft, wel sien ick dattet waer is dat de
goede lieden van Capse seyden, dat Godt te dienen soo soeten dinghe was, ende
om de waerheydt te segghen, soo en staet my nerghens niet voor, oyt yet ghedaen
te hebben dat soo soet ende ghenoechlijcken dinghe was, als de Duyvel in het
Hellegat te douwen: Daerom is mijn meynighe dat elck eener die yewers anders op
en denckt dan op Godt te dienen, een groote Beeste is. Weshalven dickmaels tot
Rusticus ghegaen is, hem segghende: Vader ick ben hier ghekomen om Godt te
dienen, ende niet om leech te sitten, laet ons gaen den Duyvel int Hellegat
stooten. Waer mede besich sijnde, seyde sy wel somtijdts, Rusticus ick weet
niet waerom dat de Duyvel voor het Hellegat schroomt, want bleef hyer soo
gheerne in als hem de Helle wel gheerne in heeft ende ontfanght, hy en souder
noyt niet uyt gheraecken. Aldus dan het jonghe claddeken dickmaels Rusticum
noodende ende hem versterckende om den Godsdienst te doen, heeft sy hem in
sulcker voegen uytghetapt dat hy menigh werven kouw ghevoelde daer een ander
wel ghesweet soude hebben, soo dat hy totte Dochter begon te segghen, datmen
den Duyvel niet castijen en moest ofte int Hellegat stooten, dan als hy uyt
hoovaerdye het hooft inde locht stack, ende dat sy hem door Gods gratie soo wel
ghestraft hadde, dat hy Godt badt datmen hem met vreden wilde laten, ende aldus
brocht hy het Meysken wat aent swijghen. De welcke merckende dat haer Rusticus
niet meer aensocht om | |
| |
den Duyvel int Hellegat te stouwen, hem
eens op eenen dach geseyt heeft: Rusticus al is uwen Duyvel getemt, ende u geen
verdriet meer gevende, soo en laet my mijn hellegat niet met vreden, daeromme
bidde ick u dat ghy met uwen duyvel my helpen wilt om den brandt van mijn
Hellegat wat te blusschen, gelijck door het selve uwen Duyvel sijn trotzicheydt
benomen hebbe. Rusticus die niet en leefden als van wortelen van Cruyden ende
Water, conde qualijck den uyteysch van het Meysken met eeren bestaen, tot de
welcke hy gheseyt heeft, datter veel te veel Duyvels souden moeten zijn om den
brandt van een hellegat te lesschen, dan dat hy doen soude wat hy cost, ende
soo heeft hyse somtijts ghepaeyt: dan ten hadde soo luttel te bedieden, dattet
niet meer en hielp als aen eenen uytgehongerden Wolf, een cleyn beetken
vleesch: Waer uyt de jonge Dochter (die haer liet voorstaen datse Godt niet en
diende alst wel behoorde) murmureerde, dan daerentusschen dat dit gheschil was
tusschen Rusticus duyvel ende Alibechts Hellegat, d'een om te begeeren, d'ander
om luttel te connnen missen, Ist gheschiedt dat het vyer binnen de Stadt Capse
gheraeckt is in Alibechs Vaders eyghen huys, het welcke hem mette reste van
allen sijn kinderen verbrandt heeft: Om welcke oorsake Alibech eene algemeyne
Erfghename van allen haers Vaders goederen gebleven is. Nu wasser inder selver
Stadt een jonckman Neherbale geheeten, die in sotte wellusten alle sijn goet
verdaen hadde: dewelcke wetende dat dese Dochter int leven was, hem ghestelt
heeft om haer te soecken ende te willen vinden, eer dattet gherechte de handen
in des overledenen goederen geslagen hadde, als in vervreemde goederen, ende
heeft soo veel gedaen dat hyse ghevonden, ende wederom tegen haren danc binnen
Capse gevoert heeft, met overgrooten genoeghen nochtans van Rusticus, die het
niet langer herden en conde. Ende daer heeft hy deselve ghetrout: Dan van
d'ander Vrouwen vande Stadt ondervraecht wesende (eer dat sy met haeren Man te
bedde quem) waer mede sy Godt inde wildernisse diende, heeft sy geantwoort:
Metten Duyvel int Hellegat te douwen, ende dat Neharbale groote sonde gedaen
hadde van haer van daer ghehaelt te hebben, de vrouwen vraegden hoemen den
Duyvel int Hellegat doude. De jonghe Dochter heeft haer sulcks met woorden ende
aenwijzingen te kennen ghegheven, waer van sy soo begonden te lacchen, ende
seyden haer: en zijt daerom niet bedroeft (schoon Dochter) want dat canmen hier
oock wel doen, Neharbalo sal ons Heere Godt met u oock soo wel dienen. Ende dit
d'een d'ander door de Stadt vertellende, hebben sy daer van een spreeckwoort
ghemaeckt, dat d'aenghenaemste dienst diemen Godt doen conde, was, den Duyvel
in het Hellegat te stooten, welcke spreeckwoordt herwaerts over de Zee gecomen
is, ende het isser oock als noch. Daeromme dan alle ghy jonge vroukens dien
Godts gracie van nooden is, leert den Duyvel int Hellegat douwen, overmits
dattet Godt soo aenghenaem is, ende den pertijen soo wel smaeckelijck, ende
veel goets cander door comen, ende u naer ghevolghen.
|
|
Auteursrechtvrij