Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen (1770)

Informatie terzijde

Titelpagina van Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen
Afbeelding van Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingenToon afbeelding van titelpagina van Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (4.03 MB)

ebook (6.20 MB)

XML (0.51 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen

(1770)–Johan Pieter Broeckhoff–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 73]
[p. 73]

Landbouwery.



illustratie

Gy kroont het jaar uwer goedheid: ende uwe voetstappen druipen van vettigheid. Zy bedruipen de weiden der woestyne: ende de heuvelen zyn aangegord met verheuginge. De velden zyn bekleed met Kudden, ende de daalen zyn bedekt met Koorn: zy juichen ook zingen ze.
Psalm LXV. 12, 13, 14.
 
Landbouwery vertoont zig in een groen gewaad,
 
Haar hoofd pronkt met een kroon van rype Korenaïren,
 
De Hemelkring draagt ze in haar linkehand, en slaat
 
Haar rechte aan 't boomtje, daar haar oog op schynt te staaren.
 
Men ziet den nutten Ploeg hier aan haar zyde staan,
 
En 't Bywerk wyst ons al haar veldgereedschap aan.
O! door welk eene heerlyke vertooning worden hier myne oogen verrukt;— hoe verscheiden, hoe vol en rykelyk voorzien van allerhanden voorraad! Natuur vertoont hier alle haare schatten! — welk een ryke, welk een onuitputbaare Schuur van allerhande Nooddruft voor alle Schepzelen! Men dunkt ik lees in deeze uitgebreide Boeken eene leevendige uitlegging over den heerlyken lof der Goddelyke weldaadigheid; Gy doet uwe Hand open en verzadigt al wat 'er leeft, naar uw welbehagen.
Hervey.
[pagina 74]
[p. 74]
 
Juich, de Winter is verdwenen,
 
't Zielbekoorlyk Lentesaisoen,
 
Na dien dorren tyd verschenen,
 
Kleedt het veld in 't eerste groen.
 
Op myn Zanglust! vlied de Steden!
 
Zing van Landmans Bouwery;
 
Zie zyn nutte bezigheden.
 
Zie, en volg de nyvre By,
 
Vlieg op vrugt, en bloem, en blaêren:
 
Poog 'er honig uit te gaêren.
 
 
 
Hoe verkwiklyk is dit oort!
 
't Oog weidt hier langs berg en dalen,
 
En het oor wordt straks bekoord,
 
Door 't muzyk der Nachteaalen.
 
'k Voel eene aangenaamre lugt,
 
'k Riek den geur der Lentebloemen,
 
'k Proef de vroegvolwassen vrugt.
 
Alles noopt my Hem te roemen,
 
Die des aardryks milden schoot,
 
Mensch en Vee ten nutte, ontsloot.
[pagina 75]
[p. 75]
 
Hoor de nyvre Veldelingen,
 
Onder 't noestig werk verblyd,
 
De eedle Lente welkom zingen!
 
Vreugde paart zig hier met vlyt.
 
Veeman gaat zyn' stal ontsluiten,
 
En, gelokt door 't zagte weer,
 
Dryft hy 't Vee verheugd naar buiten,
 
Speelt op 't riet, dien God ter eer,
 
Die den daauw, als paarlen droppen,
 
Spreit op gras en bloem en knoppen.
 
 
 
Zie hoe greetig graast de Koe!
 
't Jeugdig Kruid kan haar behaagen:
 
Melker ziet haar, bly te moe,
 
Volgelaadene Uijers draagen.
 
't Schaap daar't malsche klaver eet,
 
Heeft eerlang den tyd te wachten,
 
Die het van zyn vacht ontkleedt.
 
't Weerloos Lam leidt myn gedachten
 
Naar het Lam, dat, met geduld,
 
Leed en stierf, voor 's Waerelds schuld.
[pagina 76]
[p. 76]
 
Werkaame Akkerlieden zwoegen,
 
In den vroegen morgenstond:
 
Deeze spaaden, andre ploegen,
 
't Kouter snydt den harden grond.
 
Daar vertrouwt men 't vrugtbre Koren,
 
Door verwachting aangespoord,
 
In zyn opgeploegde vooren.
 
Mogt het Zaad van 't eeuwig Woord,
 
Mild besproeid door Zegenplassen,
 
In den grond van 't harte opwassen!
 
 
 
Hier stiert Bouman de Egg' door 't Land,
 
Om het teder gaan te dekken:
 
Huurling poot, zyn Makker plant,
 
Snoeit of ent om vrugt te trekken.
 
Zie de Veldmaagd, onvermoeid,
 
Gins haar Vat met boter laden:
 
En hier 't Onkruid uitgeroeid,
 
Eer het nog de vrugt kan schaaden
 
't Onkruid, dat de Deugd verdrukt,
 
Worde ook uit ons hart gerukt!
[pagina 77]
[p. 77]
 
Maar wat blydschap zal men toonen,
 
Als de Zomertyd genaakt,
 
Die de vlyt met winst zal kroonen,
 
En de stille hoop volmaakt:
 
Als de zwangre Korenaïren,
 
Op den mild besproeiden grond,
 
Een gewenschten voorraad baaren?
 
Wie zig dan met hart, nog mond,
 
Toont ter dankërkentnis vaardig,
 
Ploegt, en zaait, en maait onwaardig.
 
 
 
Hy die 't graanryk Veld beschouwt,
 
Dat, door zagten wind bewogen,
 
Schynt een Zee van vloeïend Goud:
 
Hy, gebukt voor 't Alvermogen,
 
Kan in yder Airtje op 't Land,
 
's Maakers magt en grootheid merken.
 
Dan roept zyn verlicht verstand:
 
‘Heer! hoe groot zyn uwe werken!
 
De aard', door uw beleid bestierd,
 
Hebt ge met uw heil gesierd!’
[pagina 78]
[p. 78]
 
De Oogst verschynt: elk toont zig wakker
 
Werkt en zweet nu vroeg en laat.
 
Zie hoe deeze, op zynen Akker,
 
In het graan de Sikkel slaat,
 
Schoon de Zomerzon mag blaaken,
 
Hy verdubbelt vlyt en moed.
 
Mogt door ernstig smeeken, waaken,
 
Elk naar 't eeuwig blyvend goed,
 
Meer dan Most en Koren te achten,
 
Ook met zoveel nadruk trachten!
 
 
 
Wordt nu 't afgemaaide graan
 
Straks in schooven saamgebonden,
 
Dan op 't Veldgespan gelaên,
 
Naar de voorraadschuur gezonden,
 
En ten dorschtyd daar bewaard;
 
't Leert my hier myn lot uit leezen:
 
't Graf, daar 't Menschdom saam vergaart,
 
Zal eens myn verblyflaats weezen,
 
Tot de Rechter van 't Heelal
 
't Kaf van 't Koren scheiden zal.
[pagina 79]
[p. 79]
 
't Gras, dat nog voor weinig dagen
 
Pronkte, met een lachend groen,
 
Door de Zeissen neêrgeslaagen,
 
Wordt tot Hooy, om 't Vee te voên,
 
In de warme winterstallen,
 
Als de koude 't Veld ontbloot.
 
Zo moet fiere Schoonheid vallen,
 
Door de zeissen van den Dood!
 
Hoe de groene jeugd mag pryken,
 
Ze is by 't Gras te vergelyken.
 
 
 
't Herfstsaisoen zal Kuip, en Tasch,
 
Schuur, en Disch, en Vaten vullen.
 
Vleesch, en Ooft, en Veldgewas,
 
Wild, en Wyn, en Oly zullen
 
Landsman huis en huisgezin
 
Welvaard baaren, vreugd verwekken;
 
En zyn Godvrugt zal hierin,
 
's Albetierders hand ontdekken:
 
Uit wier Volheid al wat leeft,
 
Leven, kracht en voedsel heeft.
[pagina 80]
[p. 80]
 
Eer de Vorst zyn werk zal stooren
 
Wordt zyn Akker weer beploegd,
 
En hy zaait zyn Winterkoren,
 
Leeft en arbeidt vergenoegd:
 
Tot hem jachtsneeuw, koude en winden
 
Dryven naar den Winter haart.
 
En daar roemt hy met zyn Vrinden,
 
Met zyn Vrinden, braaf van aart,
 
De Almagt, die haar gunst hem toonde,
 
En het Jaar met goedheid kroonde.
 
 
 
Beeld der eerste Eenvouwdigheid!
 
Vergenoeglyk Akkerleven!
 
Door geen hoofsch gevlei verleid,
 
Door geen zugt naar eer gedreven:
 
Dat uw Bloeistaat nooit verwelkk',
 
Maar in 't licht der Heilzon groeië!
 
Dat van Boter en van Melk
 
Neêrlands Kanan overvloeië!
 
Lugt nog Aarde, Vuur nog Vloed,
 
Druk u ooit met tegenspoed.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken