Het 'ezelken', wat niet vergeten was

XXV.

Reeds vroeg in den volgenden ochtend verscheen de dorpsnotaris, door meneer De Stampelaere vergezeld. Het was een echte, mooie, deftige notaris, gedecoreerd, met welgedaan, roze gezicht en keurig gekamd en gefriseerd wit haar en lange witte bakkebaarden. Hij kwam aan 't Ezelken en Aamlie juffer Toria's testament voorlezen.

Ook hij knielde eerst voor de doode en prevelde een kort gebed. Toen vroeg hij fluisterend aan 't Ezelken of ze soms wist waar juffer Toria's sleutels waren.

- Hier, menier de notoaris, zei 't Ezelken. Zij gaf hem den sleutelbos en voegde er met een soort schuchterheid bij, naar de ouderwetsche, zware kast wijzend:

- Iefer Toria hé mij gezeid, dat doar heur testament in zit.

[p. 189]

Meneer de notaris knikte glimlachend met het hoofd, als om te beduiden dat hij er alles vanaf wist en vroeg met gedempte stem of er soms in huis een schut te vinden was, dat vóór het doodsbed kon geschoven worden.

Aamlie ging er een halen.

Toen opende meneer de notaris de kast en haalde er een blikken trommel uit, waarmee hij aan de tafel, bij het tuinraam, ging zitten.

De anderen volgden hem en namen naast hem, om de tafel, plaats.

Langzaam, met zijn mollige, witte handen, die nooit eenig ruw werk verricht hadden, opende meneer de notaris den trommel en nam er 't rood gelakt couvert uit, waarin het testament gesloten zat. Het liet hen allen zien, dat de zegels ongeschonden waren. Toen sneed hij 't netjes open, met zijn pennemes.

In de stille doodenkamer las hij met trage, duidelijke, ofschoon eenigszins gedempte stem, den inhoud voor. Het had niets akeligs, zooals het Ezelken eerst vreesde. Alles ging zoo stil, zoo natuurlijk, zoo kalm. De tegenwoordigheid der doode, half zichtbaar nog achter de vage schaduw van het schut, gaf niets geen griezelige noch be-

[p. 190]

nauwde stemming; het was zoo heelemaal de voortzetting van het gewone leven zònder juffer Toria: de kakelende kippen op het binnenpleintje, de futlooze, eenslachtige vogeltjes in hun volière; de stille, mistig-grijze eenzaamheid over den bladerloozen lusttuin, waarin zelfs 't Puipken, uit oude gewoonte, ook nu nog aan 't scharrelen was; niets ontbrak er dan de verwende hond en de gecastreerde poes, die wel even in den vroegen ochtend hadden mogen binnenkomen, doch nu weer verwijderd waren om geen nutteloozen last te veroorzaken.

Jammer dat ze 't niet begrijpen konden: ze zouden ontroerd zijn geweest over de teedere toekomstzorgen die hun meesteres in haar testament voor hen bepaalde. Want uitvoerig en duidelijk stond het er in: juffer Constance erfde het huis en een deel van 't fortuin, en ook Aamlie kreeg een beduidende som, opdat zij steeds goed in staat zouden zijn voor het welzijn van al hunne dieren, en meer speciaal voor Berten en Mirza en hun eventueele opvolgers te zorgen. Verder was meneer De Stampelaere de grootste erfgenaam. Hem werd een zuivere som van vijftigduizend frank voor het oprichten van zijn nonnenklooster toe-

[p. 191]

bedeeld. Meneer de notaris poosde even na het voorlezen van die clausule, om meneer De Stampelaere welgemeend te feliciteeren en hem voorspoed met zijn schoone onderneming toe te wenschen. 't Ezelken en Aamlie durfden niet nalaten de woorden van den notaris te beamen, maar in de diepte van haar ziel voelde juffer Constance bittere spijt, dat haar broer, en nog wel door zijn eigen schuld, zulk een milde gift in vreemde handen moest zien overgaan.

Van de verre neefjes en nichtjes gewaagde het testament, zooals wel te denken was, in 't geheel niet. Die moesten juffer Toria maar naar hartelust verwenschen. En de laatste bepaling doelde op de begrafenis, die met den allerhoogsten dienst in de parochiale kerk geschieden moest, en ook gevolgd zou zijn, gedurende dertig jaren, door jaarlijksche, plechtige diensten, in dezelfde kerk en ook in deze van meneer De Stampelaere's dorp. Zoo kwam haar broer althans nog iets ten goede, dacht het Ezelken, en speciaal deed het haar genoegen voor den koster, die insgelijks van zulk een rijken prachtdienst heel wat profiteeren kon.

En voor zichzelf was ze van diepe, en toch weemoedige dankbaarheid ontroerd. Aan juffer Toria,

[p. 192]

die haar zoo mild had bedacht, was ze gehecht, meer dan ze vermoedde, en de rijke gift kon haar 't verlies der oude vriendin niet vergoeden. De tranen die zij stortte, waren echte droefheidstranen en zij vond meneer De Stampelaere hard, stugen-ongevoelig-hard, omdat hij maar dadelijk, alsof hij zijn weldoenster reeds vergeten had, gewichtig met den notaris over geldzaken begon te spreken.