Verzameld werk. Deel 3

[p. 440]

X

De laatste haverschoofjes stonden als grijsgele dwergjes op de kaalgeschoren stoppelvelden. De dagen werden korter en de lieve zomervogels waren heen. De herfst was in aantocht, met goud in de kruinen der bomen en met avondhemelen van apotheose in 't westen.

Op de ‘Carvin’ had Raymond zijn zomer doorleefd in afwachting. In afwachting van wat? Hij wist het zelf niet goed. In afwachting...

Hij had gehoorzaamd aan 't uitdrukkelijk verlangen van Adrienne. Hij had niet meer geschreven; niet meer gepoogd haar weet te zien.

Toch had hij haar gezien. Hij zag haar elke week 's zondags, in de mis. Hij zat op een af stand van haar, op een plaats vanwaar hij haar goed zien kon en van ver wisselde hij met haar een sprekende blik. Dat was genoeg. Die blik zei alles. Hij ging ermee naar huis, versterkt tot de volgende zondag.

Dat duurde zo de hele zomer. Hij had zijn bezigheden, hij reed geregeld paard met de Verstratsjes, de weken vlogen om zonder dat hij 't merkte. Maar nu de winter naderde, nu de dagen korter werden en de avonden reeds lang, nu zat hij soms te peinzen en te mijmeren en voelde de eenzaamheid van zijn leven.

Wachten... hoe lang nog? Moest hij nu nog gans de lange winter wachten?... en na de winter weer de lente en de zomer... en zo voort... hoe lang? hoe lang?... Een ongeduld dat toenam maakte hem zenuwachtig, het ergerde en prikkelde hem; zo zag hij nooit een uitkomst.

Waarom nu eigenlijk nog langer wachten... en waarop eigenlijk gewacht?... Op een ommekeer in de gezindheid van de Tantes?... Of op de dood van de Tantes! Maar die stugge, oude vrijsters, die een ongemotiveerde, en des te scherpere

[p. 441]

hekel aan hem hadden, zouden nooit van mening veranderen en wellicht nog lange jaren blijven leven; het was onzin en zelfbedrog daarop te wachten.

Wat kon het hem ook schelen en wat had hij hen en hun eventuele erfenis van node? Hij bezat immers ruim genoeg van zichzelf en kon trouwen wanneer en met wie hij ook wilde.

Daar moest een eind aan komen. Hij had nu lang genoeg gewacht en zou de wil van de Tantes trotseren. Hij kon het niet langer uitstaan dat die drie oude gedrochten als 't ware over zijn eigen leven en zijn eigen vrije wil beschikten. Het gaf hem meer en meer een gevoel van onuitstaanbare vernedering, het krenkte hem tot in het diepste van zijn eigenwaarde en hij nam het besluit de wil van Adrienne niet langer te eerbiedigen. Hij schreef haar dat het zo niet langer duren kon en dat hij haar moest en wilde zien en spreken. Hij was precies en categorisch en stelde haar een plaats en uur van samenkomst. ‘Overmorgen avond, klokslag zeven’, zo schreef hij haar, zal ik achter de haag van uw tuin op u staan te wachten, daar waar een der paden van uw tuin dicht langs bedoelde haag heen loopt. Ik twijfel er niet aan of gij kunt, als gij wilt, op dat uur al was 't ook maar voor enkele minuten bij mij komen. Ik moet u zien en even met u spreken. Zo kan en zo wil ik niet langer blijven leven. Ik smeek u, kom, al was 't maar als een weerlicht. Zijt gij er overmorgen niet, dan zal ik de volgende dag op 't zelfde uur terugkomen, en zo voort en zo voort, tot ik u eindelijk zie. Kom dus! Kom! Op de gestelde dag, even voor 't gestelde uur was hij op de door hem aangewezen plaats. Het was een stille, donkere vooravond, zonder maan noch sterren. De eenzame landweg liep achter de tuin en de huizen om; er stonden daar enkele heesters, waarachter hij zich desnoods kon verschuilen. De lucht, een ietsje kil, dreigde naar regen.

Hij hoorde de zeven harde, trage slagen als de hamer van het noodlot van de kerktoren vallen. Zijn ogen sperden zich open en staarden in het duister door een gat in de haag; zijn gehoor was gespitst naar het minste geluid dat komen zou.

Hij stond en wachtte. Hij betastte de bladerloze twijgjes van de haag, die kil en klam aanvoelden. Zijn ogen, van liever-

[p. 442]

lede aan de duisternis gewend, ontwaarden, vagelijk achter een struik, het bleke pad in meneer Dufours tuin. Hij bedwong zijn adem, het ruiste in zijn slapen; hij voelde en hoorde als 't ware, zijn hart hameren.

Zo stond hij roerloos, enkele minuten. Zou ze komen? Zou ze niet? Stilaan zakte de onstuimigheid van de emotie in hem neer. Hij dacht niet dat ze komen zou. Hij voelde nu te zeer gewaagd voor haar, wat hem eerst zo gemakkelijk en natuurlijk scheen. Misschien was 't beter dat ze maar niet kwam. Het was te zeer gewaagd. Hij rekende niet meer op haar en met gestilde zinnen keek hij alvast om, om te vertrekken, toen hij een vaag en vlug geritsel hoorde. Dat geritsel hield plotseling op en een donkere schim stond vóór hem, aan de overkant van de haag.

- Adrienne! riep hij schor. En machinaal, zonder nadenken, brak hij door de haag, vloog naar haar toe en sloot haar in zijn armen.

- Laat mij los! Laat mij los! Ik moet weg, hijgde zij schor. - Adrienne! slaakte hij onstuimig, - Adrienne! Adrienne! En hij knelde haar tegen zich aan als om haar te breken en drukte wilde zoenen op haar mond en wangen.

- Laat mij los! Ik moet weg! herhaalde zij stikkend.

- Ge zijt hier nog maar! Blijf een minuut... een seconde! weeklaagde hij.

- Ik mag niet, ik durf niet, ze zouden kunnen naar mij zoeken.

- Zeg mij dan ten minste wanneer ik mag terugkomen?

- Ik weet het niet! Ga weg! Ga weg! Ik durf niet!

- Ik kom morgen terug! riep hij beslist, haar loslatend.

- Ge moogt niet!

- Overmorgen?

- Ge moogt niet!

- Ik moet! Ik wil! Ik zal u schrijven!

Zij was reeds weg.

- Adrienne!... riep hij haar na.

Hijgend bleef ze staan.

- Houdt ge van mij?

- Oo...! hoorde hij enkel. En meteen was ze weg, in de nacht versmolten.

[p. 443]

Hij bleef daar nog een hele poos volkomen roerloos staan of hij verwachtte dat ze nog terug zou keren. Het was zo vreemd in hem, zo heel vreemd-stil opeens. 't Was of hij helder-wakker droomde... Was ze daar wel geweest... of was 't slechts een illusie?... En waarom was ze zo ineens weer weggevlucht, of ze door een misdadiger werd aangerand? Wat had hij wel aan zo'n samenkomst... aan zo'n tantalusfoltering?

Hij streek de hand over zijn voorhoofd, als om een naar visioen te verjagen. Al zijn hartstocht was ineens weer neergezakt; hij stond daar zo nuchter, bijna als een kwajongen, die een ongeoorloofde streek heeft uitgehaald. Hij schaamde zich zoals hij daar nu stond; hij schaamde zich bij de gedachte dat iemand hem daar zien zou en als een dief sloop hij weer door de heg, waarvan hij met zorg de weggedrongen twijgjes weer dichthaalde. Hij ademde eerst vrij toen hij weer op de gewone steenweg was waar iedereen mocht lopen.