Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Verzameld werk. Deel 3 (1975)

Informatie terzijde

Titelpagina van Verzameld werk. Deel 3
Afbeelding van Verzameld werk. Deel 3Toon afbeelding van titelpagina van Verzameld werk. Deel 3

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (5.45 MB)

ebook (4.02 MB)

XML (2.33 MB)

tekstbestand






Editeurs

A. van Elslander

Anne Marie Musschoot



Genre

proza

Subgenre

verzameld werk


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Verzameld werk. Deel 3

(1975)–Cyriel Buysse–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 702]
[p. 702]

V

't Ging heel wat minder vlug dan bij de heenreis. De angst zat er, ondanks de geruststellende berichten van Leonard, nog heel diep in. Ieder ogenblik vreesden zij vijandelijke troepenafdelingen tegen 't lijf te botsen en toen zij in de onmiddellijke nabijheid van het dorp kwamen, deed meneer Aamidé de rijtuigen volkomen stilhouden.

Leonard, die naast een der koetsiers zat, stapte af. Een paar mensen waren daar rustig op 't veld aan de arbeid en vanuit het rijtuig beval hem meneer Aamidé eventjes bij hen op inlichtingen uit te gaan.

Leonard stapte de akker op en ging met de mensen praten. Madam en meneer Aamidé zagen hem daar een poosje roerloos staan, 't gezicht aandachtig naar het dorp gericht. Toen kwam hij met brede passen naar het rijtuig terug.

- Hawèl? vroeg angstig meneer Aamidé, het raampje neerlatend.

- Nog altijd 't zelfde, menier Aamidé. Nog altijd massa's troepen, die passeren. Urkt; ge keunt het hueren van 't hierenter!

Omzichtig boog meneer Aamidé het hoofd naar buiten. Wat hij hoorde was een aanhoudend, dof-schrapend geluid, een gecadanseerd rrr... rrr... rrr... rrr... als van schurend metaal over stenen, begeleid door een ononderbroken, als het ware onderaards gerommel, dat aan een verwijderd onweer deed denken.

- Wat es dat? vroeg hij verschrikt.

- Hawèl, de troepen die passeren.

- We zillen moeten wachten, totdat ze veurbij zijn! sidderde meneer Aamidé.

- Tons keunen we wel wachten tot morgen of overmorgen! meende Leonard.

[pagina 703]
[p. 703]

Er werd beraadslaagd. Allen waren uit de rijtuigen en de hondekarren gestegen, behalve meneer Venneman, die zich te ellendig voelde. Jeannette durfde niet verder. Zij ging schreiend op een paal zitten. Madam, Hortensken en Lowiezeken toonden meer moed, maar waren toch ook vreselijk bang en aarzelend. Zulmatje hield zich aan Lowiezekens rokken vastgeklampt. Alleen de mannen toonden zich vastbesloten. Zij waren nu eenmaal zo ver; nu zouden zij ook tot het eind toe doorgaan.

- D'r mag van komen wat er wil, ik goa! riep vader Tieste beslist. En hij dwong moeder Dorté weer in te stappen, en reed in volle vaart weg.

Dat kranig voorbeeld staalde hun wankelende moed. Zij stapten allen weer in en volgden Tiestes hondekar.

Bij de laatste bocht van de steenweg zagen zij op een afstand alvast iets van het tafereel: een grijze stofwolk langs de huizen en grijze mannen in gestrekte pas, die daar als schimmen in voorbijgingen. 't Was een ononderbroken stroom in het snerpend gekerm van de bespijkerde laarzen, met af en toe de silhouet van een ruiter, of de logge massa van zwaar-donderende wagens en kanonnen. De geweren met korte bajonetten vormden als een ondoordringbaar woud van doffe glanzingen en nu en dan weerklonk een schel gefluit en knalden harde commando's.

Roerloos waren de vluchtelingen nog eens blijven staan. Hoe zouden ze daar ooit doorheen komen! Maar zij zagen andere dorpelingen onbeweeglijk kijkend langs de huizen geschaard en stapvoets gingen zij verder en kwamen eindelijk in de straat.

De legermassa was onafzienbaar. Links kwamen zij aan, tussen de stoffig omnevelde huizen; rechts trokken zij af, in grijze deining, als de egale golven van een eindeloze zee. Zij waren zwaar bepakt en beladen en de meestal lichte ogen stonden strak in de vermoeide, verhitte, bestoven gezichten. Ganse groepen zongen, met zware stemmen, krijgshaftige en tevens weemoedig-galmende liederen; anderen maakten geen ander geluid dan het ritmisch gecadanseerd gekerm van hun schurende, schrapende pas. Enkele vrachtwagens, blijkbaar in het land opgeëist, droegen nog in grote witte letters de na-

[pagina 704]
[p. 704]

men en het bedrijf van de firma's, waartoe ze behoord hadden, en dat gaf als 't ware een gevoel van veiligheid en vrede; maar de ontelbare kanonnen van alle grootte, waren met groene ranken en met bloemen versierd en gelauwerd en droegen dreigende opschriften: ‘Nach Paris! Gott straffe England’ en dergelijke, die weer al de wreedheid van de oorlog angstwekkend deden voelen.

- Probeert of ge 'r keunt langs geroaken! zei bevend meneer Aamidé tot zijn koetsier.

Het rijtuig vorderde heel langzaam en voorzichtig. De anderen volgden. De vijand nam weinig of geen notitie. Ternauwernood hier en daar een officier te paard, die een scherpe blik in de rijtuigen wierp.

- Ce sont de beaux hommes! fluisterde Madam in 't Frans.

- Tais-toi. Ne parle pas en Français! zei meneer Aamidé driftig, onbewust, dat hij in zijn ontzetting zelf de Franse taal gebruikte.

Zij kwamen aan de brug over 't kanaal. Hoe moesten ze daar ooit overheen geraken! De opmarcherende troepen bezetten de volle breedte en steeds nieuwe legerbenden kwamen aan. Zij bleven staan. Maar eensklaps klonk een schel gefluit en de grijze horden zwenkten naar rechts en hielden meteen in strak-onbeweeglijke houding stil. Een officier te paard zwenkte met zijn degen en de rijtuigen mochten door. Meneer Aamidé nam beleefd dankend zijn hoedje af. De officier groette terug met streng gezicht en dadelijk weer klonk schel gefluit. Het eindeloos leger kwam opnieuw in beweging.

Van ver zagen zij de witgeverfde gevel van 't ‘Kasteelken’ uit de stofwolk opdoemen.

- Goddank, ons huis staat er toch nog! zei Madam met een zucht van verlichting.

- Al de huizen staan er nog! meende meneer Aamidé.

Daar zagen zij hun deur, hun stoep en op die stoep, vlak vóór de deur, een man, die naar de voorbijtrekkende troepen stond te kijken. Zou dat de man zijn, - die dokter, waarvan Leonard sprak - die zich bij hen had ingekwartierd? Leonard keerde zich om op de bok en knikte herhaaldelijk, dat het die was. Het rijtuig hield stil en meneer Aamidé duwde het portier open.

[pagina 705]
[p. 705]

De aandacht van de militair op de stoep werd meteen van de voorbijtrekkende troepen afgeleid en door het aangekomen rijtuig in beslag genomen. Zijn wenkbrauwen fronsten zich even, maar hij herkende Leonard, die van de bok sprong en zijn gezicht ontlook in een vriendelijke glimlach.

- Ha! riep hij opgeruimd.

Meneer Aamidé was uitgestegen en hielp Madam uit het rijtuig.

- Bonjour, monsieur! groette hij de militair met de hoed in de hand.

- Bonjour, monsieur! antwoordde de Duitser stijf. Maar toen hij Madam zag, kwam hij beleefd van de stoeptreden en bleef roerloos wachtend staan als iemand, die wenst voorgesteld te worden.

- Bonjour, monsieur! zei op haar beurt Madam en stak, aarzelend, de hand naar hem uit.

- Gnädige Frau! boog hij diep met een handkus, en stelde zichzelf meteen voor:

- Dokter Schwartz.

- Enchantée de faire votre connaissance, monsieur! zei Madam beleefdheidshalve met een glimlach. Zij beefde hevig. Zij kon haast niet spreken.

- Sje ne barle bas pien français! excuseerde zich de Duitser. Madam boog en haastte zich naar binnen. Meneer Venneman werd met enige moeite uit het rijtuig geholpen. Meneer Aamidé stelde hem aan de Duitser voor.

- Enchanté... brabbelde ook meneer Venneman.

Zij waren binnen, gelukkig in veiligheid aan het gewoel en gedruis van de straat ontkomen te zijn. De dokter, die hen gevolgd had, riep een jonge officier, die fiks in de tuin vóór het huis heen en weer stapte, bij zich.

- Freiherr von Weisskirchen! stelde hij enigszins droog voor. De fikse, gemonokelde ‘freiherr’ sloeg de hakken bij elkaar, boog correct, kuste de hand, die Madam met een glimlach en een ‘enchantée’ naar hem uitstak.

- Pareillement, madame! zei hij in zeer goed Frans.

Nu was Madam eerst echt ‘enchantée.’

- Il vaut mieux pouvoir bien se comprendre! meende zij.

- C'est mon avis, madame.

[pagina 706]
[p. 706]

Daar kwam een derde militair: dik, rood, met een opgeblazen gezicht.

- Herr Bode, zei de dokter, vrij onverschillig. Hij boog en ‘gnädige-frau-de’ even, maar gaf niet de handkus. Madam begreep instinctief, dat hij tot een mindere maatschappelijke stand behoorde dan de beide anderen.

Madam wenste met die heren enige schikkingen te nemen, hun verlangens te kennen. De freiherr deelde haar die mede. Zij hadden zich ieder een kamer uitgekozen, mitsgaders een slaapplaats voor hun respectieve ordonnansen en wensten met de familie hun maaltijden te gebruiken.

- Très bien, monsieur, très bien! zei Madam. - Verlangden de heren nog iets meer?

- C'est tout, madame.

- Vous permettez que nous allions un peu nous rafraîchir? Nous sommes bien fatigués.

- Je vous en prie, madame.

De hakken werden bij elkaar geslagen, er werd gehandkust en ‘gegnädige-frau'd’ en zij bleven alleen.

- 't Valt mij danig mee! bekende Madam met een zucht.

- 't Zal gaan, geloof ik; 't zal gaan! jubelde meneer Aamidé zenuwachtig heen en weer trippelend.

Meneer Venneman wou ook iets zeggen; maar het leek wel of de woorden uit zijn mond niet wilden. Uitgeput zonk hij kreunend in een zetel.

Madam spoedde zich naar de keuken, om alles met Jeannette, Hortensken en Lowiezeken te regelen.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken