Verzameld werk. Deel 3

[p. 1161]

IX

Het gespaard sommetje geld, dat Florimond bezat op het ogenblik dat hij Euzeke kamerde, ging zowat zes weken mee. Toen was het op en moest er iets gevonden worden.

Florimond begon te prakkizeren. Waar zou hij 't nodige vinden? Wie zou hij wel kunnen aanspreken? Eerst dacht hij aan Julien. Die moest wel, op een of andere wijze, voor zichzelf althans, aan geld weten te komen. Hij ook toch hield er immers een vriendin, en dan nog wel ene met twee kinderen, op na. Florimond wist er alles van, Juliens gedrag was de grief van de hele familie, iets wat op hen allen, als een onuitwisbare smet drukte, en waarvan men zelfs, als van iets ál te ergs, liefst niet meer gewaagde. Florimond had zijn broer steeds heimelijk verdacht te knoeien in de handel, nu en dan kleine sommetjes achter te houden; maar hij wist het niet zeker en bemoeide er zich ook liever niet mee, omdat zijn omgang met Julien toch al heel weinig vertrouwelijk was en dat diens stug, nors en plomp karakter hem een soort van weerzin inboezemde. Dat was dan ook de reden waarom hij dadelijk besloot Julien toch in geen geval met zijn toestand bekend te maken. Toen dacht hij even aan zijn zusters. Marina en Paulke hadden beiden een spaarboekje met voorzeker een nogal aardig sommetje erop; maar kon hij hun dat vragen en dan nog wel voor zulk een doel als dit waaraan hij 't zou besteden! Hij schaamde zich diep bij die enkele gedachte en meteen voelde hij even scherp de morele en maatschappelijke afstand tussen zulke meisjes als zijn zusters en Euzeke. En ten slotte ontstond in zijn nood de gedachte aan een mogelijke hulp bij Urbain. Vagelijk had ook hij vroeger horen gewagen, zonder er echter veel acht op te geven, van woekerhandel bij de Carbonnelles. Na enkele dagen aarzelen, sprak hij eindelijk, op een avond, Urbain bij het terras van de Club

[p. 1162]

Nautique aan. Hij had die middag bijzonder flink, onder toezicht van Urbain, zijn training in skiff doorgezet; de lastige pasja was tevreden en er was zelfs ernstig sprake van dat Florimond, als het zo goed voortging, nog diezelfde zomer, in plaats van de volgende, zoals eerst besloten was, aan de kampioenwedstrijden zou deelnemen.

- Ouais, ouais, tout ça est bel et bon d'être fort en sgiff, zuchtte Florimond mistroostig als antwoord op Urbains complimentjes, - mais ce qui est embêtant, c'est d'être faible dans sa bourse!

- Quelle bourse? vroeg spottend Urbain.

- Ah! celle-ci, teneiz, zei Florimond gedwongen lachend op zijn vestzak kloppend.

- Elle est veide? Vous êtes dans la puréï?

- Ah ouais que je suis dans la puréï; je n'ai plus le sou! Estce que vous ne me savez pas un moyen pour trouver quelque chose?

Urbain rechtte zijn zware gestalte achterover, stak zijn buik uit, streek met de hand zijn donkerbruine baard naar voren, duwde met de onderlip zijn bovenlip en snor op, die even stekelig, en als 't ware dreigend-prikkend overeindrees. Zijn wenkbrauwen trokken zich samen en een ogenblik stond hij in spannend denken:

- Peut-être, zei hij eindelijk.

Florimond hing aan zijn lippen, durfde haast niet verademen.

- Combien avez-vous besoin? vroeg Urbain kortaf.

Daar had Florimond nog niet eens aan gedacht. 't Was hem haast onverschillig. Hij had helemaal geen verstand van geldzaken. Als hij maar iets kreeg.

- Keunde mij azu nie 'n honderd frank of vijve liene? vroeg hij.

Urbain scheen na te denken.

- 'k En zal 't nie krijge, vreesde Florimond reeds.

- O bah joajik, vijfhonderd? joajik, zei Urbain.

Geen twee dagen daarna kreeg Florimond de som. Hij had een briefje moeten ondertekenen voor een lening van vijfhonderd vijfentwintig, terug te geven na vier maanden.

Verrukt kwam hij bij Euzeke en gaf haar 't geld, nogal naïef, de ganse som.

[p. 1163]

- Kijk zie, lieveke, betoal gij doar ons schuldekes mee.

Euzeke ging er dadelijk op uit, betaalde de schulden en kocht ook nog het een en ander in, niet alle zeer nodige dingen, en zó, dat zij nagenoeg donder een cent terugkwam.

- Ha, joa moar, joa moar, bromde hij verschrikt. - G'hoadt den overschot moete bewoare om nog nen hulen tijd van te leve. Wa moen we nu al were doen?

- 't Spijt mij da ge mij da nie gezeid 'n hèt, jongen, excuseerde zich Euzeke.

- Gien verstand van geld bewoare, dacht hij teleurgesteld. En hij nam zich wel voor haar nooit meer zulke sommen ineens te geven.

Maar met dat al moest hij dadelijk weer Urbains hulp inroepen.

- Déjà? riep deze verbaasd.

- Mais ouais, j'aurais dû avoir plus de la première fois, bekende Florimond.

- Allons, aux grands maux les grands remèdes; 'k zie wel da ge mee gien pan eiers om helpen 'n zijt, zei Urbain goedgeluimd en hulpvaardig. - Combien avez-vous encore besoin? Meill francs? Deux meill? Trois meill? somde Urbain maar op, alsof het niets was.

Het suisde en duizelde om Florimonds oren.

- Ho! meill c'est bien asseiz! zei hij, verschrikt haast van die grote sommen.

- Tut-tut-tut, meill! Qu'est-ce que c'est que ça, meill! Prenez du coup au moins deux meill, da ge er 'n tijdje goe mee zijt. Et pour combien de temps vous faut-il ça?

- Pour... pour... ha, moi je ne sais pas, moi, comme vous vouleiz, antwoordde Florimond verbauwereerd.

- Veur 'n joar?

- Bah joa, veur 'n joar, zei Florimond maar machinaal.

- Main'nant, y a la question d'intérêt, vous savez ça, n'est-ce pas? zei Urbain gewichtig, met opgetrokken wenkbrauwen, zijn handen uitspreidend. - Moi, je veux bien vous chercher l'argent, mais je ne pense pas que vous l'aurez à moins de dix à douze pour cent, vous savez? Es dat azu u goeste?

- Joa joa 't, joa joa 't, antwoordde Florimond, over die kwestie van hoge rente in 't geheel niet nadenkend. - Faites ça

[p. 1164]

comme vous savez au mieux pour moi.

- Al gezeid! besloot Urbain. - Laissez-moi quelques jours de temps et je tâcherai de vous trouver ça.

Drie dagen later, op een avond, in de Club, na de training op de Leie, wenkte Urbain Florimond bij zich:

- Tenez voici l'argent, zei hij. - Trois meill!

Hij telde zorgvuldig de briefjes: een van duizend, twee van vijfhonderd en tien van honderd:

- Et c'est à vingt-cinq pour cent, zilde, alle drij moande te betoale, pas un centime de moins à l'avoir. Als 't u te veel es ge meug het refusere; 'k zal het were meeneme.

- Trois meill! riep Florimond verschrikt. Maar hij telde na en nam het grif aan en tekende met een bevende hand het briefje, dat Urbain hem voorhield.

- Vous voyez, zei deze, - vous l'avez pour un an et demi, jusqu'au 31 décembre de l'année prochaine. 'k Hè er die conditie nog bij keune krijge. En nu opgepast, hei! Nie te veel biestighede mee Euzeke.

- Alla toe toe, riep Florimond gesard. En hij wilde een woordje van uitlegging geven.

Maar Urbain was reeds lachend weg, het schuldbekentenisje van Florimond zorgvuldig in zijn portefeuille bergend.