Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw

meer over deze tekst

Informatie terzijde

Alle de werken. Deel 1
Toon afbeeldingen van Alle de werken. Deel 1zoom

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (28,12 MB)

Scans (56,30 MB)

XML (4,35 MB)

tekstbestand






Editeur

J. van Vloten

Illustrator

Johan Wilhelm Kaiser


Genre

poëzie

Subgenre

verzameld werk


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Alle de werken. Deel 1

(1862)–Jacob Cats–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 717]
[p. 717]


illustratie

Een open pot op open kuyl, daer in steeckt licht een hont sijn muyl.

 
De Vrouw van den huyse spreeckt:
 
Hoe dickmael, onbedachte meyt!
 
Hoe dickmael heb ick u geseyt,
 
Dat ghy sout letten alle tijt,
 
Het zy ghy hier of elders zijt,
 
Dat noyt een ketel open stont,
 
Of voor de kat of voor den hont;
 
Ick seyde, dat een open pot
 
Den kock gedijt tot schant en spot,
 
En dat'et altijt qualijck gaet
 
Al waer de ketel open staet.
 
Het stof dat uyt den vyere stijght,
 
Het roet, dat uyt de schouwe sijght,
 
Een sleck die van der aerden kruypt,
 
Een seugh die van der muyren druypt,
 
Een mugh, een vliegh, een vuyle spin
 
Die raeckt'er op, of valt'er in:
 
En dan, het slimste datmen vint,
 
Soo komt'er licht een hase-wint
 
Die raeckt'er met sijn muyl ontrent,
 
En siet, dan is'et al geschent.
 
Maer schoon al deed' ick dit vermaen,
 
Ghy liet den hutspot open staen,
 
En al mijn seggen baette niet
 
Tot dat het onheyl is geschiet;
 
Nu gelt geschreeu noch groot geluyt,
 
De beste stucken sijnder uyt.
 
Maer ghy, mijn dochter, die het siet
 
Wat aen dit meyssen is geschiet,
 
Let des te meer op mijn gebodt,
 
En deckt, ey lieve! deckt den pot:
 
Want of'er schoon geen hont en koomt,
 
Noch dient'er ander leet geschroomt;
 
Want als het scheêl niet wel en sluyt
 
De beste geur die vlieght'er uyt.
 
Een open pot, een open beurs,
 
Een open deur, een open keurs,
 
Een open mont, een open kist,
 
Daer wort gemeenlick yet gemist.
[pagina 718]
[p. 718]

Tot besluyt, bidde ick den leser, dit quaet exempel tot goet te willen gebruycken:

 
Als weeligh Lijsje gister nacht
 
Een bastaert-kint had voortgebracht,
 
Mits sy in 't kraem ontijdigh viel,
 
Al eerse feest of bruyloft hiel;
 
Een out, een wijs, een deftigh man,
 
Die gaf'er dese reden van:
 
‘Een wijngaert dichte by de stadt,
 
Een boom met fruyten aen den padt,
 
Een slot dat op de grensen staet,
 
Een wijf dat uyt laveyen gaet,
 
Een schoone, jonge, vlugge maeght,
 
Gekust, geleekt, gestreelt, gevraeght,
 
Zijn dingen die een handigh man,
 
Met toesien niet bewaren kan.’
 
Nederl.
 
Schoone lieden en gescheurde schortekleên hebben veel aenstoots.
 
Een open deur roept den dief,
 
Een dertel meysje wil een lief.
 
Een wit peert, en een schoone vrou,
 
Schier niet een dagh als met berou.
 
Een sweert, een peert, een schoone vrou
 
Leent niemant uyt als met berou.
 
't Slot is qualick te bewaren daer elck den sleutel van heeft.
 
Een schoonen roos maeckt licht een dief.
 
Dit spreeck-woort kan oock gepast werden op de gene die te open van monde zijn:
 
Een open deur, een open mont,
 
Dat seylt'er menigh in den gront.
 
Swijgen is kunst,
 
Klappen maeckt ongunst.
 
Ital.
 
Chi ha cavallo bianco, e bella moglie,
 
Non è mai senza doglie.
 
Hooghd.
 
Dasz ist bösz zu hüten dasz jederman gesellt.
 
Οὐϰ ἒςιν οὐτεἶχος οὐτε χρήμαθα,
 
Ούτ̕ ἂλλο δυσΦύλα ϰ τον οὐδὲν, ὧς γυνή Alexis. id est:
 
Lat.
 
Nullius arcis, nullius pecunae;
 
Custodia aequè difficilis, ut faeminae.
 
Spaens.
 
Al que tiene muger hermosa,
 
O castillo en frontera,
 
O vinna en carrera
 
Nunca le falta guerra. id est:
 
Frans.
 
Qui a belle femme et chasteau en frontierre
 
Jamais luy mancque debat nyguerre.
 
Formosa facies muta commendatio est. P. Syrus.
 
Frans.
 
La beauté sert de taborin.
 
Lis est cum formâ magna pudicitiae. Ovid. Ep. Parid.
 
- Rara est adeò concordia formae,
 
Atque pudicitiae. - Juven. Sat. 10.
 
Tousiours la chasteté des beautés ennemie. Ronsard.
 
Spaens.
 
Vinna, y ninna,
 
Peral y havar
 
Son malos de guardar. id est:
 
Frans.
 
La vigne et la fille,
 
Le poirier, et febves aux champs,
 
Sont malaise à garder en tout temps.
 
Spaens.
 
Puerta abierta, al santo tienta. id est:
 
Frans.
 
La porte ouverte tente le saint.
 
Spaens.
 
El aguiero illama ad ladro. id est:
 
Frans.
 
Le trou apelle le larron.
 
ΠροΦάσεως δέεται μόνον ἡ πονηρία. Citat. Aristol. 1 Rhet. id est:
 
Malitia tantùm occasionis indiget.
 
Μιϰρὰ πρóΦασίς ἒςι τοῦ πρᾶξαι ϰαϰῶς Menand. id est:
 
Ad pravè agendum parva satis occasio est.
 
Malefacere qui vult, nusquam non caussam invenit. P. Syrus.
 
Lat.
 
Occasio facit furem.
 
Spaens.
 
Ni quien se escuse de errar, si no huye la occafion. id est:
 
Frans.
 
Personne ne peut s'exempter de pecher, s'il n'en suit l'occasion.
 
Ital.
 
Parola detta e sasso tratto
 
Non può mai tornar à dietro.
 
Hooghd.
 
Wenu das word heraus ist, so ist es eines andern.
 
Tout ainsi que le vent sans retourner s'envole,
 
Sans espoir de retour s'esebappe la parole. Ronsard.
 
Ital.
 
A bocca serrata non entra mosca.
 
Servo d'altrui si sa
 
Chi dice il suo secreto à chi non sa.
 
Chi parla semina, chi tace ricoglie.
 
Chi poco considera, presto parle.
 
Niuu tacer su mai scritto.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Algemene gebruikersvoorwaarden
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken