Silenus Alcibiadis, sive Proteus

[p. 6]

Vraghende moeder, clapachtich kint.

DE tegen-spraeck des wouts, die door de lucht coomt swevẽ,
Is niet ghewoon van selfs een woort van haer te gheven;

Maer coomter, dees of gheen, die dit ghedrocht wat vraeght,

Stracx maecktet een gheral, daer bergh en dal af waeght.

Soo wie tot spreken verght of clappers, of clappeyen,
Die opent haer den mont, en leertse breet gaen weyen:

Quay tonghen gaen alleen, daer haer ghesnar is lief:

't Aenhooren broet gheclap, 't aenhouden voet den dief.

Vbi percunctator, ibi & garrulus.

MVta sub obscuris habitaret vallibus Echo,

Ni foret alterius garrulitate loquax:

Jlla silet, quoties presso silet ore viator;

Discit & à populo prętereunte loqui.

Ora loquax premeret, nisi percunctator adesset;

Hoc duce tentat opus livida lingua suum.

Probra creat qui multa rogat, qui commodat aurem:

Turpia, si nescis, furta receptor alit.

Du demandant le mesdisant.

ON n'oit jamais au bois d'Echo la resonance,
Si nul ne luy parler premierement commence.

Quant nul chez nous ne faict en demandant le sot,

La bouche du jaseur ne parle pas vn mot.

[p. 7]

Vbi percvnctator, ibi et garrvlvs.
II.

DIcendi modus non penes loquentem sed penes audientem est, inquit Stobaeus. Rem tetigit; Detractio enim vt percunctando excitatur, sic auscultando nutritur; nec vnquam, loquaxilla Dea è latibulis suis prodit, nisi evocata: vt verò aliquis interrogando auresque faciles praebendo linguacibus istis garriendi ansam dedit, protinus in varios molestae garrulitatis modulos latè diffunduntur, adeò vt, si vspiam, certè in istis locum habeat illud Poëtae, Excitat auditor studium. Si contra Prudentior animosiorvè aliquis sive seriâ increpatione, sive vultu ad gravitatem composito sese fabulae inserat, statim sermonem abruptum ejusque autorem pisce mutiorem conspicias; nõ secus ac si hostilis facies occurrat & omnia turbet. Maledicis ergo si fraenum inijcere vis, animi aversionem vultu exprime, & rem perfeceris: nunquam autem calumniatores deerunt, dum, cui persuadeatur, existit ait Ioseph.

HEt veel oft luttel spreken van ymandt, hanght meer aende toehoorder als aende spreker selfs; want spreeck-lust en werdt nergens door meer gaende gemaeckt, als met veel te vragẽ, en vlytich toe te luysteren. Selden comter een Clappeye ter bane, soo sy by niemant ghevraecht en wert: maer soo haest als dit lang-ghetongde ghedierte door vraghen tot spreken een open crijcht, stracx, als uytgelaten zijnde, verspreyt het sich wijt en breet daer henẽ gelijc een overloopẽde reviere door het vlacke velt. Comter daer en tegen ymant tẽ na-ganek, die met een streng gesichte dese mondt-speelster onder d'oogen siende een snau toebyt, sy sal terstont swygen als een pisse bedde, ende stom staen, als een visch. Isser dan ymandt die een breedt-weyende tonghe wil inbinden? dat hy de teghenheydt, die hy van haer flabberen inwendich heeft, uytwendelicken metten gebare uyt-drucke, en t'salder mede ghedaen wesen.

Chrysost.

MAlitia non docetur sermonibus, sed excitatur.

Senec. Hippol.

ALium silere cum voles, prius file.