Silenus Alcibiadis, sive Proteus

[p. 22]

Rijp ooft, haest gherooft.

SOo yemant van een boom wil groene vruchten plucken,
Die moetse met ghewelt als vande tacken rucken,

Soo tay is ionck ghewas. Maer siet! de rijpe peer

Sijcht van een cleyne wint, nau aengheroert, ter neer.

Dus gaetet in zijn werck, wanneer wy menschen sterven,
Een Ionghelinck die stelt sich teghens het bederven,

Voert oorlooch mette coorts, en worstelt mette doot:

Maer laes! den ouden mensch valt vande minste stoot.

Maturum vel sponte cadit.

POma, sub autumnum curvos onerantia ramos,

Jn calathos, digito vix bene tacta, fluunt:

At movet, & totam quatit aspera villica matrem,

Dum pyra pręproperâ vellit acerba manu.

Vix luctantem animam, post vulnera multa, resoluit

Cum petit imberbes mors inopina genas.

At tremulo vix Parca seni fatalia tangit

Stamina, & ille suum labitur in tumulum.

La meure pomme, vn vieil homme.

VEus tu voir la façon du trepasser des hommes?
Mets tes yeux au jardin ou que lon cueille pommes,

Le fruict se tient au bois quant il est verdelet,

D'vn petit chocq du vent la meure pomme chet.

[p. 23]

Matvrvm vel sponte cadit.
X.

IL m'est advis que bien a propos se peut icy appliquer vn bon mot francoys, dont faict mention le Sieur du Vair au traicté des Responses d'Epictete (pour l'amour duquel je parleray francoys pour ceste fois) Vn homme, vne pomme, dict il, y adjoustant ce verset,

Noz corps, comme les fruicts aux arbres at-
tachez,
Ou meurs tombent en terre, ou verds sont
arrachez.

In modo itaque moriendi homo pomo non absimilis est. Et me semble que la dicte comparaison est propre & vive pour exprimer la façon de mourir, & d'vn robuste jou venceau, qui est encore en la fleur de son aage, & d'vn bõ vieil hom. me, qui já va penchant vers la terre. Omnia quę secundum naturam sunt (ait Philosophus) sunt habẽda in bonis: Mais tout ce que nous adviẽt au revers du cours de la nature, est ordinairemẽt fascheux. Ciceron semble ceste mesme façon de parler avoir emprunté d'Epictete, de laquelle il s'est servi au livre de la Vieillesse, mais en termes plus aigus & eslevez. entendez doncq parler ce grand Orateur en sa propre langue.

T'Gaet metten mensch, als met de peer,
De dees is rijp, en sijgt ter neer;
De geen, noch groen, dient niet gepluckt,
Wert lijckwel vanden boom geruckt.

Dit is een spreuke Epicteti, door de welcke hy ons aerdichlick af-beelt het onderscheyt tusschen het sterven van een jonghelinck, noch groen en tay sijnde van jeucht, en tusschẽ een oudt man, alreede na der eerden hellende, en metten hoofde wijsende werwaerts hy haest henen moet.

Welcke maniere van spreken Cicero van Epicteto schijnt ontleent te heb ben. De Jongelinghen, seyt hy, sterven, gelijck als het vier door cracht van water wert uyt-geblust; de Oude gelijck een vier dat van selfs verteert zijnde, begraeft sick onder d'asschen, en vergaet: Off wel ghelijck boom-vruchtẽ de welcke groẽ zijnde werden vanden boom gheruckt, rijp zijnde druypen van selfs daer henen. Alsoo, seydt hy, sterven de jonge door ghewelt, de oude als van rijpheydt.

Cic. lib. de Senect.

 

 

ADolescentes mihi mori sic videntur vt aquae multitudine flammae vis opprimitur. Senex autem, sicut, sua sponte nullâ vi adhibitâ consumptus ignis extinguitur: & quasi poma ex arboribus, cruda si sint, vi velluntur, si matura & cocta, decidunt. Sicut vitam adolescentibus vis aufert, sic senibus maturitas.