Silenus Alcibiadis, sive Proteus

[p. 48]

Der dvvaesen bant, is onverstant.

WAt rechtmen daeg'lijckx aen in landen, dorpen, steden,
Dat niet met al en sluyt! en soo ghy vraecht de reden,

Men seyt, 't is so 't gebruyck; en daer med' gaetet heen:

Maer wat een slecht bescheet, welck een waenbacken reen!

Moet dan een eerlijck man, niet anders als de honden,
Iuyst pissen, al waer pis eens anders wert ghevonden?

O dwaesheyt! die sich voecht naer ander luy ghebreck,

Laet, aen een enckel stroo, sich binden, als een geck.

O Demens! ita servus homo est?

MVlta quidem totam patrantur inepta per vrbem,

Cumque petis causam, mos iubet ista, ferunt.

Annè igitur stolidi nos stringat opinio vulgi?

Regula num vitae factio plebis erit?

Stamine sic fragili, vel stramine morio vinctus

Vah! sibi compedibus crura sonare putat.

Serviles vilesque sumus: prô vincimur, imò

Vincîmur miseri, causaque nulla subest.

Ce que me lie, c'est ma follie.

FOrce actes, que faisons, sont pleines de bestise,
Demandez en raison, on vous les autorise

Pas la costume, helas! vn fantastique lien,

Le fol se tient lié, & que le tient, n'est rien.

[p. 49]

O demens! Ita servvs homo est.
XXIII.

SEnsus morbi, & origo ejus detecta initium sanitatis est. Magna vitiorum scaturigo est, consuetudinis, plerumque non bonae, impressa nobis auctoritas. Vivimus plerique ad exempla, &, non quid rectum, sed quid vsitatum sit, inquirimus. Quis nostrum lautitiarum aut superflui sumptus si culpetur, non statim recurret aa antiquam illam, & nõ probam excusationem, Non ego sumptuosus sum, sed mores, vt hodiè sunt, tantas impensas exigunt? Ne nos lepidi sumus! Sumptuositatem excusando, dementiam culpamus. Nihil peccati antiquitas, nihil errantium multitudo nos moveat. Mala consuetudo, vetustas erroris est, dixit Theologus. non exemplis, sed legibus judicandum pronuntiant Iurisconsulti. non consuetudine, sed ratione vivendum clamant Ethici. Concludo antecedentium gregem sequi, pecudum esse, non hominum. Nec enim bene currere potest, cui cura est alienis vestigijs pedem infigere.

EEn ingebeelde groot-achtinghe vande gewoonte des volcx, is als een spring-ader van alderley misgrepen. Vele van ons leven alleen maer na exemplen van andere, niet ondersouckende wat recht, maer wat ghebruyckelijck is. Wie doch berispt sijnde over onmaticheydt van spijse in maeltijden, en gaet niet terstont sijn toevlucht nemen tot de oude, doch ondeugende, uyt-vlucht, T'is so de maniere? ist niet wat frays? met ons te willen verontschuldigen van costelickheyt, beschuldigen wy ons inder daet van dwaesheyt. Niemant bedriege sich selvẽ: noch de outheyt vande misbruyckẽ, noch de menich te van die hun misgrijpẽ, can immermeer dat slim is, recht makẽ. Quade ghewoonten zijn oude dwalinghen. Men moet na wettẽ, niet naer exemplen wijsen. Men behoort na reden, niet na gewoonte te leven. Slechtelick sijn neus volgen, en, de gene die voorgaẽ, na te loopen, is beestẽ, geẽ menschen werck. Niemandt gaeter wel die sijn voetẽ geduerichlick wil vougen na eens anders voetstappen

Sen. Epist. 51.

 

 

NOn ego ambitiosus sum, sed nemo aliter Romae potest vivere. Non ego sumptuosus, sed vrbs ipsa magnas impensas exigit. Non est meum vitiũ quod iracundus sum, quod nondum constitui certum genus vitae, adolescentia haec facit. Quid nos decipimus?

Idem Epist. 58. in Fin.

INter causas malorum nostrorum est, quod vivimus ad exempla nec ratione componimur, sed consuetudine abducimur. Quod pauci faciunt, nolumus imitari: quum plures facere coeperunt, quasi honestius sit quia frequentius, sequimur, & recti apud nos locum tenet error, &c.