Silenus Alcibiadis, sive Proteus

[p. 72]

'T zijn stercke beenen, die vveelde draghen.

ALs 't yser leyt, en gloeyt, int midden vande colen,
Bevochten van de vlam, en onder 't vier verholen;

Dan buychtment soomen wil: maer soo ghy't lest int nat,

Strax heeftet, met ghewin, sijn hardicheyt hervat.

Hoe dwee is ons 't ghemoet als druck en pijn ons pranghen!
Neemt God sijn roede wech, wy gaen ons oude ganghen:

De weelde leyt ons heen tot onsen eersten staet,

Des menschen ziel is wel, alst hem niet wel en gaet.

Superba foelicitas.

SVnt humiles animi rebus plerumque sub arctis,

Et rigidos mores fata sinistra fugant:

Res vt lęta redit, mens ebria surgit in altum:

Optima sors homini pessima corda facit.

Anne vides? chalybis mitescit in igne metallum,

Dum fornax rapidis follibus acta gemit:

At faber hunc tollatque foco, mergatque sub vndas;

Maior erit subitò, quam fuit ante, rigor.

L'office & la somme, monstrent quel soit l'homme.

LE fer est doux au feu, mais hors de la fornaise
S'endurcit de-rechef. Quant l'homme est en desaise,

Le voilà tout mollet; mais retrouvant son heur,

Tu le vetras soudain tout esleué de coeur.

[p. 73]

Svperba foelicitas.
XXXV.

QVi necessitate magis, quam voluntate ad vitae temperantiã accedunt, quoties nihil est quod prohibeat, relabuntur ad ingenium, ait Halicar., eaque genuina humanae naturae descriptio est: nam sanè bona opera, ait Agathocles, ita demùm necessitate cogente degustamus, quamdiu metus premit; & contrà, ex sententiâ Iosephi, solet insolentia ferè crescere rebus quietis. Vidimus pueros, dum saevit tempestas, sub arbores confugere, ibique quietè sese continere; serenitate verò subsecutâ aufugientes ramos arborum per lasciviam avellere: ita & nobis rebus afflictis ad Deum perfugium est, vitia devovemus, vitae sanctimoniam praeferimus: at vixdum afflictio desaevit, lascivimus ingrati in Deum, imò & injuriosi, verissimumque fit illud Poëtae,

Rarae fumant faelicibus arae.

DEgene die meer door noot, als door wille een matich leven ter handt trecken, soo haest den dwangh, wech is, gaen weder den ouden carre-pat in: (seyt Halicar.) sulcx is de rechte af-beeldinghe vanden aert der menschen: want, ghelijck Agathocles seydt, wy doen soo langhe wel, als wy in anxt zyn: en in tegendeel van dien soo de saken weder beginnen wel te gaen, terstont weyckt de dertelheyt weder uyt. De kinderen, ter-wijlen het onweer raest, loopen onder de boomen schuylen, ende onthouden hun daer in stillicheydt: maer soo haest alst moy weder werdt, scheurense de tacken, van de boomen af, en loopen daer henen. Den mensch plach in teghenspoet sijn toevlucht tot God te nemen, t'hooft te laten hangen, als een biese: maer so haest alst hem beter gaet, het hooft inde wint te steken, ende als voren sijn oude gangen te gaen. T'is midtsdien waer t'ghene aen Poëet seyt,

Soo lang den mensch is fray en clouck,
Soo leyt den Gods-dienst in den houck;
Maer alsmen valt in tegen-spoet,
Dan heeftmen God als by de voet.

Virg.

NEscia mens hominum fati sortisque futurae
Et servare modum rebus sublata secundis.

Terent. Heautont.

Nam in metu esse hunc, illi est vtile.