Lexicon van de jeugdliteratuur
(1982-2014)–Jan van Coillie, Wilma van der Pennen, Jos Staal, Herman Tromp–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 1]
| ||||||||||||||
Dien Brinkgrevedoor Toin Duijx en Gerda Visser Mechteldina Hendrina Elisabeth Brinkgreve wordt op 9 augustus 1883 in Utrecht geboren, als derde kind van Martinus Brinkgreve en Margaretha Broekhoff. Net als haar zuster (→ H. (Jet) Brinkgreve) moet zij op veertienjarige leeftijd na de dood van haar vader gaan werken. Ze probeert tuinarchitecte te worden, maar kan deze opleiding lichamelijk niet aan. Ze gaat dan een spoedcursus volgen aan de kweekschool en wordt met haar huiswerk geholpen door Anne Entrop (→ J.H. Brinkgreve-Entrop). Na een jaar behaalt ze haar diploma en gaat lesgeven aan een openbare school in Soest. Achtendertig jaar zal ze op deze school lesgeven. Naast haar baan als onderwijzeres doet ze veel aan sociaal werk. Na een operatie aan haar lever overlijdt Dien Brinkgreve op 6 februari 1938 in het Diaconessenhuis van Utrecht. De begrafenis vindt enkele dagen later plaats in Soest. | ||||||||||||||
WerkNet als haar zuster en schoonzusters begint ook Dien Brinkgreve met schrijven om wat extra geld te verdienen. Ze schrijft verhalen voor De Kinderkamer. Welke verhalen dat zijn, is niet te achterhalen omdat de verhalen in De Kinderkamer nooit werden ondertekend. Soms maakt ze verhalenbundels. Haar eerste boek komt in 1926 uit in de serie ‘Gezellige uurtjes’ van Van Goor: Jan en Zus, een verhaal voor kinderen van 6 tot 9 jaar. Voor deze serie schrijft ze nog vier deeltjes. Tot 1937 komen in totaal ongeveer twintig boeken van haar uit. Dien Brinkgreve schrijft voor twee leeftijdsgroepen, kinderen van 6 tot 9 | ||||||||||||||
[pagina 2]
| ||||||||||||||
jaar en kinderen van 8 tot 12 jaar. Het verschil is af te leiden uit de leeftijd van de hoofdpersonen, maar ook uit de series waarin haar boeken verschenen. In de ‘Benjamin Bibliotheek’ verschijnen korte, zeer eenvoudige verhaaltjes voor kleine kinderen. In De booze wind hebben enkele vinkjes boven in een grote eik een nestje gebouwd. Als de eitjes al in het nestje liggen, krijgt de wind een boze bui en waait het nestje uit de boom, waardoor alle eitjes kapot vallen. Herkenbare situaties, vaak beschreven vanuit het oogpunt van de Illustratie van Sijtje Aafjes uit Van een klein meisje
kinderen in het verhaal. Vaak worden de lezers direct aangesproken, waardoor ze direct betrokken raken bij het verhaal. De serie ‘Van Goor's jeugdboekjes’ is bedoeld voor de beginnende lezer. Ze vertoont inhoudelijk veel overeenkomst met de Benjaminserie; de boekjes hebben alleen wat meer pagina's. In de serie ‘Gezellige uurtjes’ verschijnen vijf deeltjes van Dien Brinkgreve. De boekjes bestaan uit een doorlopend verhaal, waarin per hoofdstuk één gebeurtenis wordt beschreven. In Wat de zon vertelde moet Tineke naar zee om aan te sterken en als ze aan het strand ligt te slapen, vertelt de zon haar verhaaltjes: over konijntjes die een ballon vinden, over de verwaande duinroos en de bescheiden distel en nog veel meer. Elk hoofdstuk een nieuw verhaaltje. Als Tineke weer beter is vertelt de zon geen verhaaltje meer. Frieda gaat, in Bij grootmoeder, op de boerderij bij haar oma, oom en tante logeren. Hier beleeft ze allerlei kleine voorvallen, tot moeder Frieda weer komt ophalen en oma haar belooft dat ze volgend jaar weer mag komen. Voor kinderen van 8 tot 12 jaar schrijft Dien Brinkgreve vier doorlopende verhalen. In Tante Nel en haar Petekind draait alles om de tweeling Nel en Mies van der Stellen. In de kerstvakantie gaan zij logeren bij tante Nel. Net als in haar boeken voor | ||||||||||||||
[pagina 3]
| ||||||||||||||
jongere kinderen worden allerlei voorvallen beschreven. De tweeling verdwaalt een keer op de hei, maakt een autotochtje, richt een club van vriendinnen op. In het vervolg, Als pleegdochters bij tante Nel, gaat tante Nel verhuizen en mag de vriendinnenclub helpen. Alle meisjes hebben bepaalde karaktereigenschappen, die Brinkgreve duidelijk naar voren haalt. Als ze een aantal huishoudelijke taken toebedeeld krijgen, is dat zeer tegen de zin van Mies. Haar hoogmoedswaanzin wordt al snel de kop ingedrukt. | ||||||||||||||
WaarderingAan het werk van Dien Brinkgreve is door de kritiek redelijk veel aandacht besteed. Veel van haar boeken werden in Het Kind aangekondigd en (vaak zeer kort) besproken. De verhaaltjes uit de Benjaminserie ‘zijn van het gewone genre, eenvoudig en voor deze leeftijd zeker geschikt - de prentjes vlot en suggestief, zooals wij dat van Rie Cramer gewoon zijn’. De Bode is minder enthousiast; hoewel de boekjes er verzorgd uitzien worden ze matig aanbevolen. Brinkgreve wordt gewaardeerd om haar verteltrant, waarbij ze de moraal op natuurlijke wijze in het verhaal verwerkt. Haar werk voor oudere kinderen wordt zeer verschillend gewaardeerd. Stien en haar buurtjes wordt ‘opmerkelijk goed’ genoemd, terwijl van de boeken rondom Tante Nel vermeld wordt, dat het niets toevoegt aan de jeugdliteratuur. Marie Schmitz over Zes vroolijke vriendinnen: ‘En al zijn toon en geest opgewekt en worden er in het boek wat vriendelijke gevoelens gedemonstreerd, veel heeft dit niet om 't lijf, zoodat de inhoud onder of achter de feiten al even mager is als deze lectuur, die gemakkelijk opgenomen en even gemakkelijk weer vergeten zal worden....’ (1935). Schmitz heeft gelijk gekregen, de boeken van Dien Brinkgreve hebben, evenals die van haar naamgenoten, de tijd niet overleefd. | ||||||||||||||
Bibliografie
| ||||||||||||||
[pagina 4]
| ||||||||||||||
28 Lexicon jeugdliteratuur |
|