Lexicon van de jeugdliteratuur
(1982-2014)–Jan van Coillie, Wilma van der Pennen, Jos Staal, Herman Tromp–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 1]
| |||||||||||||||
T. Brinkgreve-Wicherinkdoor Toin Duijx en Gerda Visser Tina Wicherink wordt geboren op 31 januari 1880 te Alkmaar, als jongste kind van Jan Willem Wicherink en Gesiena Blom. In Uit levens lentetijd beschrijft Brinkgreve-Wicherink haar jeugd. Na de lagere school wordt ze een half jaar ‘naar buiten’ gestuurd om aan te sterken. Weer terug in Alkmaar bezoekt zij de middelbare school. In 1902 trouwt zij met Gerrit Jan Brinkgreve, halfbroer van Jan Willem Brinkgreve (→ J.H. Brinkgreve-Entrop), werkzaam bij een ‘Apotheek met laboratorium voor scheikundig onderzoek’ te Utrecht. In 1903 wordt hun enig kind Martinus (Max) geboren. Het gezin Brinkgreve verhuist in 1904 naar Veenhuizen in Drenthe. Een jaar later overlijdt Gerrit Jan aan de gevolgen van een longontsteking en Tine keert terug naar Alkmaar. Het schrijven van boeken is vanaf nu haar voornaamste bron van inkomsten. In 1927 ondergaat zij een operatie en vanaf dat moment gaat het steeds slechter met haar. Ze wordt opgenomen in een psychiatrische inrichting te Warnsveld (bij Zutphen). Na een verblijf van vier en een half jaar gaat ze bij haar zoon en familie wonen. Boeken schrijven lukt niet meer, wel worden nog enkele korte verhalen opgenomen in dagbladen en tijdschriften. Op tweede paasdag (13 april) 1936 overlijdt Tine te Leiden aan een beroerte. | |||||||||||||||
WerkOp achttien- à negentienjarige leeftijd debuteert Tine Brinkgreve-Wicherink met enkele verhalen voor De Hollandsche Lelie. Tijdens haar huwelijk publiceert ze schetsjes | |||||||||||||||
[pagina 2]
| |||||||||||||||
in Eigen Haard, Het Leven en onder het pseudoniem Martina in De Hollandsche Lelie. In 1915 verschijnt onder hetzelfde pseudoniem een lange bijdrage ‘Uit levens lentetijd’ in Nederland. Hierin beschrijft zij het gezinsleven en de omgang met haar oudere broers en zusters. Op verzoek van de Gebr. Kluitman gaat zij voor de jeugd schrijven. In 1918 verschijnt haar eerste kinderboek, De zusjes Breesma. Spoedig volgen er meer, in totaal meer dan twintig. Bijna alle boeken verschijnen bij de Gebr. Kluitman. Naast kinderboeken heeft Brinkgreve-Wicherink ook toneelstukken en romans voor volwassenen geschreven, waarvan Marga's vertrouwde; brieven van een gescheiden vrouw redelijk positief werd ontvangen. Tine Brinkgreve-Wicherink heeft in een korte periode (1918-1928) een enorme produktie gehad van eenvoudige verhalen voor meisjes van alle leeftijden. De meeste bekendheid kreeg zij met de Meiclub-boeken en de Lies en Loek-boeken. De Lies en Loek-serie bestaat uit vijf delen. In De zusjes Breesma maken we kennis met Lies en Loes (in de latere delen Loek). Ze wonen samen met hun moeder, vader is overleden. Op vakantie verdwalen ze in de duinen; ze worden pas de volgende dag gevonden. Weer thuis wordt het leven van de meisjes in beslag genomen door alledaagse voorvallen. In het tweede deel (Lies en Loek op de hbs) zijn we getuige van de avonturen op de middelbare school en tijdens de vakantie aan zee. Deze vakantie moet wegens het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog worden afgebroken. De moeilijkheden als gevolg van de oorlog worden uitgebreid beschreven. De schoolbelevenissen worden voortgezet in Lies en Loek's bakvischtijd en Hoe het Lies en Loek verder ging. Loek wordt redactrice van het schoolblad en voorzitster van de hbs-vereniging en Lies verlooft zich met Dolf. Het laatste deel (Lies en Loek verloofd) sluit hier direct op aan. Een zesde deel, door Illustratie van Netty Heyligers uit De Meiclub ontbonden
| |||||||||||||||
[pagina 3]
| |||||||||||||||
Tine Brinkgreve-Wicherink wel aangekondigd, is nooit verschenen. De Meiclub is een groepje van tien vriendinnen die het plan hebben met z'n allen op vakantie te gaan. In De Meiclub uit kampeeren volgen we de vriendinnen tijdens wandelingen en fietstochten, een dagje Alkmaar en een bezoek aan de kermis. Tijdens een vreselijk onweer raakt een van de meisjes in paniek en verdwaalt. Als ze, volledig verkleumd, is gevonden, wordt ze naar huis gestuurd. Later moet ze nakuren in Zwitserland. De Meiclub ontbonden sluit hierop aan. In dit deel worden vooral belevenissen op de mulo beschreven, waarbij een nieuwe leerlinge, Dory de Jonghe, een belangrijke rol speelt. Zij is de oorzaak van een splitsing van de Meiclub. In De kleine Meiclub worden de beide groepen vriendinnen gevolgd. In het slotwoord kondigt de schrijfster nog een vierde deel aan, maar ook dat is nooit verschenen. De overige boeken (voor verschillende leeftijdsgroepen) zijn beschrijvingen van een alledaags meisjesleven. Twee boeken vormen hierop een uitzondering. In Rob en Treeske uit de plaggenhut wordt het leven op de hei bij Hofloo beschreven. Grootvader, bij wie Rob en Treeske wonen, blijkt in de gevangenis te hebben gezeten voor een moord die door zijn schoonzoon is gepleegd. Er moet zelfs zwijggeld aan te pas komen om dochter en kleindochter (en dus de schoonzoon) te beschermen. Roel uit den woonwagen is het enige jongensboek van Tine Brinkgreve-Wicherink. Toon heeft Roel voor honderd gulden gekocht van zijn vader, die hem zeer slecht behandelde. Samen met een hond trekken ze als scharensliep langs de wegen. Later wordt Roel door een rijke Franse familie geadopteerd. | |||||||||||||||
WaarderingTine Brinkgreve-Wicherink heeft haar bekendheid aan haar meisjesboeken te danken. In het algemeen zijn deze boeken redelijk positief ontvangen. Nadruk wordt gelegd op haar vlotte en levendige manier van vertellen. In veel recensies wordt gewezen op de oppervlakkigheid van de gebeurtenissen. De personages en thema's zijn weinig uitgewerkt. Dit zal de voornaamste reden zijn geweest dat geen van de boeken van Brinkgreve-Wicherink de tijd heeft overleefd. | |||||||||||||||
Bibliografie
| |||||||||||||||
[pagina 4]
| |||||||||||||||
25 Lexicon jeugdliteratuur |
|