Verhalen uit de geschiedenis van België

[p. 7]

II.
Belgen en Romeinen.

Vryheidsliefde.

‘Wie anderen eenen put graeft, valt er zelf in.’ Het woord is oud. De Romeinen hadden zoo vele listen en lagen gebruikt om de volkeren te onderwerpen, dat de Belgen Caesar de strydkunst eenigszins hadden leeren afkyken. Wy zullen onze jonge lezers met geene lange krygsverhalen vervelen; zy die uitvoerige beschryvingen wenschen van alles wat tusschen de oude Belgen en de Romeinen plaets greep, moeten wy verzenden tot Tacitus en Caesars. Deze, schoon hy onze vriend niet was, liet nogtans onzen landaerde dikwerf regt weêrvaren.

Dan, spreken wy verder over Ambiorix. Deze held lokte de romeinsche veldheeren Sabinus en Cotta in

[p. 8]

eene hinderlaeg, doodde die aenvoerders, en vernielde met zyne kleine schaer een heir van negen duizend Romeinen.

Dit gelukkige wapenfeit deed gansch de belgische jeugd te wapen Snellen. Men zou ongetwyfeld den bevelhebbere Cicero (die ter plaetse lag, waer thans Bergen in Henegouwen is) eene duchtige les gegeven hebben, had die sluwe Romein niet het middel gevonden om aen Caesars eene boodschap te doen geworden. Een door hem omgekochte Nerviër bragt ze over in eene werpspies opgesloten. Het antwoord was in 't grieksch geschreven, opdat het, zoo 't in belgische handen viel, niet zou verstaen worden. Het werd door eenen gallischen ruiter met eenen pyl in 't romeinsche kamp geschoten, en bevatte enkel de woorden: ‘Moed! er komt hulp!’

In der daed, drie dagen naderhand verscheen Caesars met zeven duizend man, die op hunnen togt alles verbrandden en vermoordden. Zyn plotselyk verschynen joeg de belgische belegeraers in volle wanorde uiteen. De Romeinen, Ciceros legerplaets ingekomen, vonden, dat er op tien der belegerden wel negen gewond waren.

Gelyk alle veroveraers, zaeide Caesars door alle mogelyke middelen den schrik onderde volksstammen, die hy wilde onderwerpen. Hy zwoer, dat hy den naem der Eburonen van der aerde zou verdelgen, en beloofde schatten aen hem, die Ambiorix levend of dood kon overleveren.

[p. 9]

Het land van Luik stond in vuer en vlam; men schonk aen geenen Eburoon genade; doch de hoop verliet onzen veldheer niet. Uit zyne schuilplaets dorst hy drie jaren lang aen den grootsten krygsheld, dien 't romeinsche gemeenebest ooit heeft bezeten, vernuftig en moedig het hoofd bieden.

Caesars voerde 't bevel over tallooze heirscharen; de gansche toen bekende wereld was hem tolpligtig, en de ondervindingen veler eeuwen versterkten zyne krygskunst. Ambiorix voerde 't bevel over ellendige huttenbewooners, die geene andere kracht bezaten, dan die zy uit de liefde des geboortegronds en der vryheid putteden.

Wie was de grootste dier twee krygsoversten?

Ambiorix verblyf wordt verraden; hy weet echter, met veertig getrouwen, midden door de romeinsche benden heen, zich te redden, en vlugt het digte woud in. Weldra verroert hy zich weder, en moet op nieuw voor Caesars overmagt wyken. Tot aen den Rhyn vervolgd, springt hy van zynen draver, en zwemt over den breeden stroom weg.

De oude dappere Eburonen-koning stierf, zoo als hy 't gewenscht had, namelyk al zegevierend op den slagvelde. Zieltogend glimlachte hy nog zynen lieven vaderlande toe.

Als zinnebeeld van vaderlandschen heldenmoed, omkranste de misteltak den heldhaftigen doode. Zyne getrouwe vrienden begroeven hem, by algemeenen rouw, in zyne wooning te Embour.

[p. 10]

Stappen wy insgelyks in het voetpad onzer voorvaderen; beminnen wy ook den geboortegrond, de zeden en de tael der voorzaten; zoo zullen vreemdelingen, bloeddorstige gieren der verovering, ons nimmer in hunne klauwen grypen, en vernypen.

Wie, verneedrend, zich niet boog,
Staet by vriend en vreemde hoog.