Goede vrydag ofte Het lijden onses heeren Jesu Christi

(1978)–Jeremias de Decker– rechtenstatus


Christus in 't Hofken.Ga naar voetnootTitel Uw' pijnelijcke banden, Uw' doorgeslagene handen,Ga naar voetnoot74 75[regelnummer] Uw een en ander voet doorboort als eycke plank,Ga naar voetnoot75 Uw drooge mond gelaeft met gal en alssendranck;Ga naar voetnoot76
[pagina 84]
En wat ghy in uw' ledenGa naar voetnoot77 Noch vorder hebt geleden, En dunkt my niet soo swaer als dat beswaert gemoed,Ga naar voetnoot79 80[regelnummer] 't Welk u in plaets van sweet afperste louter bloed.Ga naar voetnoot80 O Jesu, welck' een' smerte Beknelde doen uw herte,Ga naar voetnoot82 Doen ghy soo angstig riept, ach Vader! Vader, ach! Weert desen bangen kelk soo 't immers wesen mag.Ga naar voetnoot83-84 85[regelnummer] Doen wierd de last der sondenGa naar voetnoot85 U op den hals gesondenGa naar voetnoot86 Van Noord, van Zuyder-oord, van 't heete Middelland,Ga naar voetnoot87 Daer d'een en d'ander Hond steyl over henen brand.Ga naar voetnoot88 Doen klonk u eerst in d'ooren 90[regelnummer] De slag van 's Vaders toren:Ga naar voetnoot90 Doen wierd uw' siel bestormt van hel en helsch gevaer,Ga naar voetnoot91 Doen, doen nam sy alleen all' 's werelds schuld op haer.Ga naar voetnoot92
[pagina 85]
Die schuld die lang te voren Uyt hoogmoed was geborenGa naar voetnoot94 95[regelnummer] En dat in eenen hof, die loed ghy sonder schuldGa naar voetnoot95 In eenen hof op u met ootmoed en geduld.Ga naar voetnoot96 Uws vaders wil in EdenGa naar voetnoot97 Soo schandelijck vertredenGa naar voetnoot98 Recht ghy alhier weer op, wanneer ghy sacht en stilGa naar voetnoot99 100[regelnummer] Uw' wille vlijd en voegt naer uwes Vaders wil.Ga naar voetnoot100 Ghy ligt hier als verschoven:Ga naar voetnoot101 Maer een gesant van bovenGa naar voetnoot102 Terwijl dat Simon slaept en Judas lagen leyt,Ga naar voetnoot103 Versterkt u onder 't pak uw' schouders opgeleyt. 105[regelnummer] Hoe kon 't u, Simon, lustenGa naar voetnoot105 Soo sachtelijck te rusten, Daer ghy uw' Meester saegt soo bang soo wee te moe, En in sijn' droeve siel benout tot stervens toe?Ga naar voetnoot108 Ghy, die soo korts voorhenenGa naar voetnoot109 110[regelnummer] Soo moedig had geschenen, Soo korts voorhenen noch met hem in boey en band Ia in de dood woud gaen, ligt van den slaep vermant.Ga naar voetnoot110-112
[pagina 86]
Hef op uw' oogen-leden;Ga naar voetnoot113 Kom sie eens hoe hy heden 115[regelnummer] Dien grooten strijd begint by 't flaeuwe licht der Maen, Die morgen 't middag-licht de Son zal doen ontgaen.Ga naar voetnoot116 Kom, sie den hoogmoed vluchtenGa naar voetnoot117 Voor sijn ootmoedig suchten:Ga naar voetnoot118 Kom, sie den Adam hier, niet die 't verboden eet;Ga naar voetnoot119 120[regelnummer] Maer die u 't hemelsch brood verdient met bloedig sweet,Ga naar voetnoot120 Dat sweet daer geen' koralenGa naar voetnoot121 In prijs by mogen halen, Dat sweet, dat heylzaem sweet, 't welck en den helschen gloedGa naar voetnoot123 Geblust heeft en gesust des Vaders gram gemoed.Ga naar voetnoot124 125[regelnummer] O Hofken drymael boven Dien eersten Hof te loven: Gods felle wraek aldaer ontvonkt door oogenlustGa naar voetnoot127 Is hier eensdeels met sweet en tranen uytgeblust.Ga naar voetnoot128	voetnootTitel Hofken: Hof van Gethsemané op de Olijfberg. voetnoot74 doorgeslagene: doorboorde. voetnoot75 als: gelijk een. voetnoot76 gal en alssendranck, vgl. Matth. 27:34: ‘Gaven sy hem te drincken edick met galle gemengt.’ Gal en alsem waren bittere dranken, die in de bijbel vaak in één adem genoemd worden, Deut. 29:18; Jer. 9:15, 23:15; Klaagl. 3:19 In De Decker's berijming van De Klaeglieden Ieremiae: ‘Doordien de Heer na sijn' gestrenge rechten My heeft gedrenckt met droeven alssendranck, En opgedischt gal-bittere gerechten.’ voetnoot77 leden: lichaam (typische zegswijze in het N.T., b.v. Rom. 6:13, 19; 1 Cor. 12:14). voetnoot79 beswaert: geprangd, beangst. voetnoot80 Vgl. Luc. 22:44: ‘Ende in swaren strijt zijnde, badt hy te ernstiger. Ende sijn sweet wiert gelijck groote droppelen bloets, die op de aerde afliepen.’ voetnoot82 beknelde: benauwde. voetnoot83-84 Vgl. Luc. 22:42: ‘Seggende, Vader, of gy wildet desen drinckbeker van my wechnemen! doch niet mijnen wille, maer den uwen, geschiedde’; immers: op enige wijze; wesen mag: kan geschieden. voetnoot85 Vgl. vs. 29, 64 en het Formulier om dat heylige Nachtmael te houden (blz. 52 e.v. na de Heid. Cat. 1617). ‘doen hem den last onser sonden ... het bloedige sweet inden hof uytgedruckt heeft.’ voetnoot86 gesonden: geworpen. voetnoot87 Middelland: tropen. voetnoot88 d'een en d'ander Hond: de sterrenbeelden grote hond en kleine hond, die in de hondsdagen tegelijk met de zon opkomen en ondergaan; vgl. Rym-oeffeningen III, 62: onder ‘de Beelden daer de Zuyder-sy Met is bestickt’ noemt hij ook ‘de Kleener Hond, De Grooter met sijn' klaren mond’; steyl: recht in de hoogte. voetnoot90 Vgl. Kantt. bij Luc. 22:44, waar gesproken wordt over de angst of benauwdheid, ‘welcke hier in Christo geweest is, niet soo seer van wegen de aenstaende lichamelicke doot, maer van wegen den last des toorns Godts tegen de sonden der menschen, die hy droeg.’ voetnoot91 hel en helsch gevaer vgl. de gereformeerde opvatting van het geloofsartikel ‘nedergedaald ter helle’ als helse kwelling: ‘onuytsprekelijcke benautheyt, smerten, verschrickinge, ende helsche quale’ (Heid. Cat., antw. op vr. 44). voetnoot92 haer: zich. voetnoot94 Uyt hoogmoed, vgl. Gen. 3:5: ‘ende gy sult als Godt wesen, kennende het goet ende het quaet.’ voetnoot95 eenen hof: de hof van Eden, het Paradijs; loed: laaddet. voetnoot96 eenen hof: Gethsemané. voetnoot97 wil: gebod, het z.g. proefgebod (Gen. 2:17). voetnoot98 vertreden: overtreden. voetnoot99 Recht ghy alhier weer op: Herstelt gij hier weer in ere. voetnoot100 vlijd en voegt naer: ondergeschikt maakt aan. Over Christus' ‘gehoorsaemheyt onder den wille sijns Vaders’ Hebr. 10:7-9 en de Kantt.; Hebr. 5:7-8 en de Kantt. voetnoot101 verschoven: verstoten. voetnoot102 een gesant van boven, vgl. Luc. 22:43: ‘Ende van hem wiert gesien een Engel uyt den hemel, die hem versterckte.’ voetnoot103 Simon slaept, vgl. Marc. 14:37: ‘Ende hy quam ende vant haer slapende, ende seyde tot Petrum, Simon slaept gy? En kondt gy niet een ure waken?’ voetnoot105 kon 't u lusten: kondt gij er lust in hebben. voetnoot108 Vgl. Marc. 14:34: ‘Ende seyde tot haer, Mijn ziele is geheel bedroeft tot der doot toe.’ voetnoot109 korts voorhenen: kort tevoren, nl. toen Jezus en zijn discipelen op weg waren naar de Olijfberg. voetnoot110-112 Vgl. Luc. 22:33: ‘Ende (Petrus) seyde tot hem, Heere, ick ben bereyt met u oock in de gevangenisse ende in den doot te gaen.’ [tekstkritische noot]113-116 A. ontbr. voetnoot113 Bet.: Sla uw ogen op (gezegd tot Petrus). voetnoot116 Die morgen zal bewerken dat na het middaguur de zon verduisterd wordt (Matth. 27:45). voetnoot117 hoogmoed (gepersonifieerd), vgl. vs. 94. voetnoot118 ootmoedig, vgl. vs. 96. voetnoot119 den Adam; Christus, als de ‘tweede Adam’ (1 Cor. 15:45-47 en de Kantt.). voetnoot120 u, nl. Simon; 't hemelsch brood: de geestelijke spijze der ziel (in tegenstelling met de verboden aardse spijze in het Paradijs, vs. 119). Uitvoerig hierover Joh. 6 (‘die dit broot eet sal inder eeuwigheyt leven’, vs. 58). voetnoot121 koralen: bloedkoralen. voetnoot123 den helschen gloed: het helse vuur, vgl. Matth. 5:22; 18:9 en Hosea 13:14: ‘ick salse van 't gewelt der helle verlossen ... helle, waer is u verderf?’ voetnoot124 gram: toornig. voetnoot127 Gods felle wraek, nl. de paradijsvloek (Gen. 3:16-19); oogenlust, vgl. Gen. 3:6: ‘Ende de vrouwe sagh, dat die boom goet was tot spijse, ende dat hy een lust was voor de oogen.’ voetnoot128 eensdeels (met klemtoon op de tweede lettergreep): voor een deel (omdat Jezus pas vlak voor zijn sterven kon zeggen: het is volbracht).

Vorige Volgende

Christus in 't Hofken.Ga naar voetnootTitel