Algemeen letterkundig lexicon

abecedarium-2

Etym: Lat. het abc, alfabet; vandaar ook a-b-boek en abc-boek.

Abecedaria waren vanaf de 17^de eeuw populaire leesleerboeken voor kinderen. Sommige waren zelfs meertalig: Hebreeuws, Grieks, Latijn en Duits. De tekst van een bekend Nederlands abc-boek voor kinderen luidt:

A is een aapje dat eet uit zijn poot
B is een bakker die bakt voor ons brood
C is Charlotte die drinkt chocolaat
D is een dame die danst op de straat
(M. Hildebrandt, Moeder de Gans. Baker- en kinderrijmpjes, 1915, p.35)

Leerleesboekjes die niet op het abc gebaseerd zijn, worden hanenboek of materieboek genoemd.

Alphabetisch letterkransje van J.F.L. Muller. [bron: L. de Vries, Bloempjes der vreugd voor de lieve jeugd (1958), p. 109].

Lit: C.P. Burger, Het abecedarium als algemeen verbreid leerboekje [1927] • S. Le Men, ‘L’ordre des abécédaires’ in A.M. Christin (red.), Écritures II (1985) • J. ter Linden, A. de Vries & D. Welsink (red.), A is een aapje. Opstellen over ABC-boeken van de vijftiende eeuw tot heden (1995) • J. Landwehr, Prentgeschenk van 60 ABC boekjes (1995) • P. Lamborn Wilson, Abecedarium (2010).

abecedarium-1

abel spel