Algemeen letterkundig lexicon

slang

Term van Engelse afkomst waarvan de precieze etymologie onzeker is. Het uit het Frans afkomstige argot geldt als synoniem. Men bedoelt er een vooral door woordkeus bepaalde vorm van taalgebruik mee (idioom, register-2, sociolect, Bargoens) die behoort tot en geassocieerd wordt met een welbepaalde etnische, professionele of andere sociale groep: criminelen, druggebruikers, immigranten, muzikanten, soldaten, sportlui, studenten, zeelui, enz. In tegenstelling tot vaktaal of jargon is slang niet beperkt tot technische termen met een gespecialiseerd gebruik; in het algemeen bestaat er een gewoon equivalent in de standaardtaal voor elke slanguitdrukking. Binnen de groep versterkt het gebruik van slang de collectieve identiteit en de solidariteit, en naar buiten toe drukt het een houding van zelfbevestiging uit t.o.v. de heersende maatschappelijke orde (subversief aspect). Met zijn voorliefde voor kleurrijke metaforen, neologismen, klankeffecten e.d. wordt slang gekenmerkt door grote expressiviteit en originaliteit. Mede daardoor heeft het de neiging snel te dateren. Slanguitdrukkingen kunnen ook door niet-leden van de oorspronkelijke sociale groep gebruikt worden met het oog op een bepaald retorisch effect en uiteindelijk zelfs opgenomen worden als neutraal woord in de algemene omgangstaal (koine). Daardoor is slang vaak moeilijk af te grenzen van ‘informeel’, ‘gemeenzaam’ of ‘familiair’ taalgebruik. In de literatuur werd het vroeger spaarzaam gebruikt en dan vooral om ‘lagere’ personages te karakteriseren. Tegenwoordig kan het in geschreven taal een breed scala van functies vervullen.

Zie ook rhyming slang.

Lit: M. de Coster & G. Zandbergen, Wielerwoordenboek (1989) • Parlures argotiques, themanummer van Langue française (1991) • M. de Coster, Woordenboek van jargon en slang (1992) • W. Nash, Jargon. Its uses and abuses (1993) • E. Endt & L. Frerichs, Bargoenswoordenboek: kleine woordenschat van de volkstaal (1972; 2003¹⁸) • J. Ayto (red.), The Oxford dictionary of rhyming slang (2003) • D. Tiffany, Infidel poetics: riddles, nightlife, substance (2009).

slagzin zie slogan

slapstick