Dagen van honger en ellende

[p. 119]

Ze maken uitjes schoon

Elke kans om een paar sous te verdienen, werd door ons met graagte aangegrepen.

Een oude dame, die een fabriek had van verduurzaamde levensmiddelen, stelde moeder voor, werk te geven aan Naatje, die twaalf jaar was en aan Kees van acht: ze moesten den heelen dag uitjes schoonmaken.

Den eersten avond, toen zij van dit werk thuiskwamen, ontstelden we. Hun gezichtjes waren opgezet en vuil, doordat zij er met hun vieze handjes over gewreven hadden, en hun oogen zoo gezwollen, of ze een pak slaag gehad en uren lang gehuild hadden.

Toen zij 's morgens om zeven uur kwamen, had de oude juffrouw hen op kleine bankjes, vóór een groote mand uien gezet en hun gewezen, hoe zij voorzichtig het schilletje er af moesten halen zonder er in te snijden; elk sneedje werd blauw in de azijn en de uitjes, die blauw waren, konden niet meer voor eerste soort inmaak verkocht worden.

Zij waren aan 't werk getogen, terwijl de juffrouw, die naast hen zat, augurken schoonmaakte. Na een oogenblik begonnen hun oogen te tranen en zij hadden ze afgeveegd met hun handen, die nat waren van uiensap. Toen was Naatje, die 't niet meer uit kon houden, heen en weer gaan schuiven op haar bankje en de oude juffrouw had gezegd:

‘Nateke, houd om godswil je voeten stil.’

[p. 120]

Later kwam een jonge man binnen, dien ze eerst voor haar zoon hielden, maar toen ze begrepen, dat het haar man was, begonnen ze als mallen te lachen, waardoor de oude juffrouw buiten zichzelf raakte.

‘In naam van de Heilige Drieëenheid, Keeske, houd op met zoo te lachen als een varkentje!’

En ze hadden 't uitgegierd, toen de jonge man hun een teeken had gegeven, de mand met uitjes om te gooien, wat ze zonder verwijl deden. De juffrouw had gejammerd, de Heilige Maagd aangeroepen en verklaard, dat kinderen een straf des hemels waren. De jonge echtgenoot had geantwoord:

‘Een straf des hemels, grootmoeder! ja, omdat jij te oud bent om ze te krijgen.’

Toen had zij de oogen ten hemel geslagen, al kwezelend:

‘Heer, vergeef hem, want hij weet niet wat hij doet.’

Veertien dagen lang vermaakten Naatje en Keesje ons 's avonds met verhalen over de oude juffrouw en haar jongen man; maar de ontsteking van hun mooie oogen werd zoo ernstig, dat wij bang werden en hen niet langer aan 't uienschoonmaken durfden laten.