Nederduitsche tael- en letterkundige lessen voor school- en zelfonderricht

B^on J. de S^t Genois.
Leeft in Gent.
7. - De Hoogeschool van Leuven.

In de tweede helft van de XV^e eeuw was reeds de hooge School van Leuven eene der vermaerdste Universiteiten van gansch Europa. Alle takken van wetenschappelyke kennissen werden er onderwezen, en talryke jongelingen uit onderscheiden in- en uitheemsche gewesten kwamen er de wysbegeerte, de godsgeleerheid, de geneeskunde en de regten studeren. De vermaerdheid der Professoren deed daer niet weinig toe, en de Alma Mater Lovaniensis, zoo als dit gesticht genoemd werd, wedyverde uitmuntend in alle vakken met de Sorbone van Parys, en de Scholen van Salamanka, Salernen en Boloniën. Voor de grootste en edelste heeren van ons land was het destyds wel de gewoonte zich te doen inschryven onder de studenten van Leuven. Prinsen en vreemde Vorsten stonden met naem en toenaem op de registers van de Alma Mater. Ook verzuimde de Dolfyn van Frankryk, namaels Lodewyk XI, deze gelegendeid niet om zich hier te lande de volksgunst te verschaffen. Men weet dat deze kroonprins, zoon van Karel VII, koning van Frankryk, aen Filips, hertog van Bourgonje, in België eene schuilplaets was komen vragen, om den toorn te vermyden van zynen verontwaerdigden vader, dien hy ongemeen had misnoegd. Hy had zich, trouwens, met verbitterde aenhoudendheid tegen Agnes Sorel, Karel's beminde, verzet, en was gedurig met heimelyke streken tegen den ouden koning te werk gegaen. De

[p. 281]

hertog Filips ontving hem gulhartig, en verleende hem hoffelyk het kasteel van Genepiën. Karel van Charolois, 'sHertogen zoon, verbond zich hartelyk met den gebannen Dolfyn, en geloofde lang aen zyne echte vriendschap, hoewel men hem dikwyls zeide: ‘Uw vader koestert daer eene slang, die u vroeg of laet hinderen zal.’ Maer in dien tyd was de Graef van Charolois nog jong en vol hartstogtelyke gevoeligheid; beroofd van ondervinding en van die staetkundige voorzichtigheid, welke eenige jaren later door Machiavel zou in gebruik geraken, kon de jonge prins zich niet inbeelden dat Lodewyk eens zyn grootste vyand worden zou. -

De zomer was in vollen bloei; een schoone junydag lachte de stad Leuven toe, die geheel in rep en roer stond, en waer byzonderlyk de onderscheiden ambtenaren van de hooge School het lastig hadden. In de groote zael van de Halle stonden in het beste gewaed gedoscht, geheel in zyde en fluweel: de Rector magnificus, de Kanselier der Universiteit, de Sekretaris en de Professoren, met één word, al wat eenig gezag bezat in de Alma Mater, de vierkante muts op het hoofd: op aller gelaet was het te bespeuren dat er iets onverwachts en plegtigs moest plaets grypen. De studenten, toenmaels zeer talryk, beschouwden met het genoegen van jonge en spottende lieden, het bekommerd gezicht van den heer Kanselier, die gedurig eene rol papier in zyne handen kronkelde, en met ongeduld omkeek.

Men wete dat die hooggeleerde personnaedje gelast was met het uitspreken eener opgeblazene redevoering ter eere van Karel van Charolois en van den franschen Dolfyn, dien men sedert twee uren reeds in de vergadering verwachtte. Men was reeds ongeduldig geworden over de late komst van deze aenzienlyke vorstenzonen; de bacheliers hielden niet op van met des bezweeten redevoerders roode wangen te lagchen; de Rector had de Universiteitsboden menigwerf uitgezonden om de aenkonst van Karel en van Lodewyk te vernemen; en de angstige Kanselier had reeds zyne geïmproviseerde lofrede een tiental keeren overlezen.

Eensklaps hoort men klaroen- en trompettengeschal weêrgal-

[p. 282]

men; talryke paerdenstappen doen de ruiten der Halle daveren; zy komen aen, daer zyn zy!

Eenige oogenblikken daerna, traden Lodewyk en de Graef van Charolois in de pronkzael, onder het gedruisch van handgeklap, pypermuzyk, klokken en beijaerdgeluid.

Iedereen stak zich vooruit, om de twee doorluchtige bezoekers te aenschouwen. Na het stillen dezer algemeene beweging, begon de Kanselier zyn factum uit te spreken. Lof aen Karel, lof aen Filip's zoon, lof aen al hun edel geslacht! dit was de kern der redevoering. Dit alles eindigde met het inschryven van s' Dolfyns naem onder de burgers der leuvensche hooge School.

Uit het historisch Roman ‘Anna.’