Op de barkeeper beschouwd

[p. 120]

Opa werd groen

In het café waar ik tussen de middag binnensnelde om iets te eten, kwam ik aan een tafeltje van een oudere, wat statige heer met een dunne brilomranding en wit haar, dat prachtig geplakt tegen zijn schedel sloot. Hij rilde toen hij mij enige spijzen hoorde bestellen en rilde ook toen hij even daarna zijn lippen aan een nog geheel gevuld glas jenever zette.

‘Sinds oud en nieuw is mijn maag helemaal van streek,’ zei hij, het glas weer neerzettend, ‘ik voel me net de Vesuvius. Kalm, maar je kan nooit weten.’

‘Waarom drinkt u dan alcohol?’ vroeg ik.

‘Ik heb hem aangeboden gekregen, van de baas hier,’ zei hij schouderophalend. ‘Enne... mijn toelage is niet zo dat ik een gratis borreltje kan laten staan. Altijd op nieuwjaar krijg ik er eentje. Dat laat ik niet lopen. Wie weet of ik nog twaalf maanden meega.’

Hij probeerde er nog iets van naar binnen te krijgen.

‘Ik ben het vroeger heel goed gewend geweest, hoor,’ ging hij verder, ‘maar u weet hoe dat gaan kan. Tegenslag. En die wil ik dan ook dragen. Mijn kinderen gaat het uitstekend en die willen mij best wat geven. Maar dan weiger ik.

Verder kóm ik er wel, dat wel. Ik heb oud op nieuw nog bij mijn oudste zoon baby gezeten. Die hebben een jongetje van vijf, en zij wilden zelf naar hun overburen, voor een oudejaarsfuif. En ik heb baby gezeten met een fles oude klare. Dan ben ik in mijn sas. Dat is een heel aardige uitdrukking, hoor. Mijn kleinkinderen vragen dan wel eens, waar was u, opa? En dan

[p. 121]

zeg ik: in mijn sas. Nou was er niets gebeurd als ik die avond niet tegen mijn haar was ingestreken. Ze hadden gezegd: als het erg hard knallen wordt en Pauljan wordt wakker, breng 'm dan maar even naar de oveikant, want daar zijn de kinderen dan ook wakker. Dus ik wurm die jongen in zijn jasje en stap naar de overkant. Het was daar een hele troep, met krijsende kinderen en de televisie en dansende mensen en lege flessen.

En de gastheer zegt: “Kom binnen, opa, dan krijg jij ook een glas champie.” Nou weet ik niet hoe dat bij u zou vallen, maar ik hou niet van “je” bij wildvreemden, “opa” ligt me ook al niet zo, behalve bij kinderen, maar vooral dat “champie”, dat stak me. Dat vind ik poenig. Ik

He Thea, hou nou effe je gezicht.

[p. 122]

weet niet of dat woord het nog doet tegenwoordig, poenig. Hun behang was derderangs en dan ga je over champagne niet praten, alsof je er de deuren mee afneemt.

Maar dat was niet alles, daarna komt de gastvrouw aangezwierd, met een glas en een fles en die zegt tegen mij: “Opa, geniet nou maar 's, hier heb je een glas champoepel.” Champoepel. U kunt zich niet voorstellen hoe ik mij voelde. Ik kookte inwendig.

Toch roept die gastvrouw: nog één dansje en dan haal ik de oesters. Heel trots, he. Ik dacht, mens, ik zal je hebben met je champoepel. Ik loop doodgemoedereerd naar de keuken en ik heb daar de helft van de oesters opgegeten. Meer kon ik niet. Ik voelde ze staan achter mijn ogen. Ik heb nog net plezier gehad toen dat mens allemaal lege schelpen stond uit te delen, maar daarna begonnen ze bij mij te bewegen. Voelden zich ook niet goed in de champoepel. Dus ik Pauljan onder de arm, en goed ziek naar huis.

Sinds die avond heb ik gisteren nog één keer gegeten. Worteltjes met prak en suiker, waarmee ik Pauljan moest voeren. En dat kind wou niet eten. Als voorbeeld nam ik af en toe een hapje en dat deed de zuurbrand al uit mijn oren waaieren. Ik vertelde verhaaltjes, zijn lievelingsverhaaltje tot slot. Van het kindeke Jezus; dat heeft-ie net met de kerst geleerd. Waar was het kindeke Jezus? “In de stal.” Ja, en ze hadden het zo arm dat het kindje in een kribbetje moest. “Mag best bij Pauljan in z'n bedje.” En zo verder, u weet dat wel. Het was zo arm dat ze het geen kleertjes konden geven. “Pauljan wil z'n hemdje geven.” U voelt waar het heen gaat. Een minuut later schuift hij het bord naar me toe en zegt: “Geef dat ook maar aan het kindeke Jezus.”

Nou, toen heb ik het maar opgegeten.

[p. 123]

Ik wil geen ruzie met mijn schoondochter. Ik moet de perfecte opa blijven, anders lig ik eruit voor je het weet. Je moet in de running blijven.’

Op dat moment kwam de ober hem nog een borrel brengen. ‘Hier, die is van Terwinden.’ Opa werd groen, toen hij het glaasje hief in de richting van een grote man aan de bar. ‘Soms neemt hij me mee kegelen.’ zei hij, ‘ik moet het wel opdrinken.’ Er zat nóg een vriend, bleek even later.

Ik heb ze voor opa maar opgedronken. Daar knapte hij zienderogen van op.