De uitvaert van het vryje metzelaersgilde

(1993)–Albertus Frese, Christiaan Schaaf– rechtenstatus

Een anti-maçonnieke klucht uit 1735

bron

Christiaan Schaaf en Albertus Frese, De uitvaert van het vryje metzelaersgilde (ed. Machteld Bouman). Rodopi, Amsterdam / Atlanta 1993

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr fres003uitv01_01

logboek

- 2018-08-21 KE colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van De uitvaert van het vryje metzelaersgilde van Christiaan Schaaf en Albertus Frese, in een editie van Machteld Bouman uit 1993. Het oorspronkelijke werk dateert uit ca. 1735.

redactionele ingrepen

p. 56: voetnoot ‘142’ heeft in de lopende tekst geen nootverwijzing. In deze digitale versie is de noot alsnog geplaatst.

p. 83: vetrapt → vertrapt: ‘een troffel, een passer en een winkelhaak vertrapt’.

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten.

[pagina I]

DE UITVAERT VAN HET VRYJE METZELAERSGILDE

[pagina II]

ATLANTIS

Onder redactie van

K.J. Bostoen en H.J. Hanou

[pagina III]

DE UITVAERT VAN HET VRYJE METZELAERSGILDE

Een anti-maçonnieke klucht uit 1735

Van inleiding en commentaar voorzien

door

Machteld Bouman

met een bijdrage van

Arno van den Brand

Amsterdam - Atlanta, GA 1993

[pagina IV]

Voorplaat: Gravure van Simon Fokke uit De Vry-Metzelaars vernield (1747). Tevens opgenomen in Alle de Werken van het Kunstgenootschap Ars Superat Fortunam [1788?], als frontispice bij De Uitvaert van het vryje Metzelaersgilde.

Vormgeving: Sandra van Merode

CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG

Uitvaert

De Uitvaert van het vryje Metzelaersgilde / red. Machteld

Bouman. - Amsterdam - Atlanta, GA 1993: Rodopi. - (Atlantis, ISSN 0926-3195; 5)

Met lit. opg., reg.

Trefw.: vrijmetselarij / Nederlandse letterkunde; geschiedenis; 18e eeuw; kritiek.

Printed in The Netherlands

[pagina V]

INHOUD

INLEIDING	1
Bronnen van Frese en Schaef	3
De lol van de laatste eer	4

VERANTWOORDING	5

SYNOPSIS VAN DE UITVAERT VAN HET VRYJE METZELAERSGILDE	7

VOORWERK	8
De tekst	9

HET KUNSTGENOOTSCHAP ARS SUPERAT FORTUNAM	13
Leden	13
Literaire uitgangspunten en activiteiten	13

I HET VERBOD OP DE VRIJMETSELARIJ IN DE REPUBLIEK	17

ARGUMENTEN VOOR HET VERBOD	22
Factiën	22
De Uitvaert en factiën	27
Beroertens	27
Débauches	34
De Uitvaert en débauches	38

ANTI-MAÇONNIEKE GELUIDEN IN ENGELAND	48

RESUMÉ	59

[pagina VI]

II DE ALLEGORIE VAN HET BOUWEN	63
Ontstaansgeschiedenis	63
Vestigingsgeschiedenis van de vrijmetselarij in de Republiek	69
De vrijmetselarij en de Verlichting	72
De maçonnieke bouwsymboliek	76
De Uitvaert en de maçonnieke bouwsymboliek	80
De Uitvaert en de maçonnieke idealen	85

III SPELEN MET DE DOOD	91
De lol van de laatste eer	91
Een deftige uitvaart	96

VRIJMETSELAARSBEGRAFENISSEN	99

SPOTPROCESSIES IN ENGELAND	102
Bespotting van de meestergraad	105

HET AANSPREKERSGILDE	109
De aansprekers in de literatuur, met name in De Uitvaert	111

NAWOORD	119

DE UITVAERT VAN HET VRYJE METZELAERSGILDE	121

LITERATUUR	143

LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN	156

INDEX	157

Vorige Volgende