Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Schetsen. Deel 1 (onder ps. Samuel Falkland) (1915)

Informatie terzijde

Titelpagina van Schetsen. Deel 1 (onder ps. Samuel Falkland)
Afbeelding van Schetsen. Deel 1 (onder ps. Samuel Falkland)Toon afbeelding van titelpagina van Schetsen. Deel 1 (onder ps. Samuel Falkland)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.87 MB)

Scans (14.30 MB)

ebook (3.01 MB)

XML (0.33 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

schetsen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Schetsen. Deel 1 (onder ps. Samuel Falkland)

(1915)–Herman Heijermans–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 59]
[p. 59]

Droom.

Tot elf uur 's avonds had-ie in het ruim van het kolenschip gewerkt.

Zwart van vuil was-die met z'n kameraden 'n kroeg binnengeloopen.

Ze hadden er geborreld tot middernacht.

Ze hadden er gelachen, gedold, geschreeuwd, vol drankvroolijkheid.

Thuis was-die naast z'n vrouw, die al lang lag te ronken, in bed gekropen.

Donker was 't in de kamer.

Alleen 'n streepje licht op den gevel van 't huis aan de overzij.

 

* * *

 

‘As ze me te pakke kreige... sakkerjuu! sakkerjuu!...’

Angstig kroop-ie weg, achter 'n reuzenzuil, net in de schaduw.

En verbaasd, verbluft keek-ie toe, telkens er weer over suffend hoe-die 'r kwam in den Harem.

Hij wàs er.

Sakkerjuu!... Hoe kwam-ie zóo uit 't ruim met z'n vuile smerige bakkes, midden in zoo'n paleis...

Hoe kwam-ie nou...

[pagina 60]
[p. 60]

Maar hij zou maar kijken.

Jezus nog toe, wat 'n fijnheid!

'n Goud om gek van te worden..... goud overal op den grond.... christene-zielen wat 'n licht: net of-ie met je neus onder 'n elektrieke lamp stond. 't Dee pijn an je oogen, pijn.... Bloedrooje strepen en schitterende vonken.... al maar spattende sterren van licht.... licht.... licht!

Nou kwam daar de sultan.

Uit 'n marmeren deur kwam-ie.

Net 'n meissies-kop met z'n zwarte oogen, z'n lange haar, z'n witte handjes.

Goddoome.... zoo'n pakkie mot je niet uitvlakke!... Je ziet alleen maar z'n nakende voeten... dan bont, wit en rood bont... hermelijn... wat je maar wil... Precies as de priesters op de plaatjes...

* * *

 

Achter den sultan vrouwen, mooie vrouwen.

Vrouwen met wit vel.

Vrouwen met zácht blank vel.

Vrouwen in kleurrijke doeken van roze en geel. 'n Bont gewemel van kleuren en vleesch, van mollige stoffen en poez'lige schouders.

De sultan voorop, met z'n bloote voeten.

De vrouwen er achter, stil zonder praten.

Wel driéhonderd.

Allemaal loopend zóo zacht over 't goud en 't marmer.

En 't licht, schel begietend de vormen, als zonlicht.

* * *

 

‘Sakkerjuu.... as ze me te pakke kreige!’

Zweetend van angst kroop-ie weg achter de zuil.

[pagina 61]
[p. 61]

Toen kwam 'r een vrouw, die moe werd en naast 'm wou zitten.

Jong was ze, frisch.

Ze leek wel 'n meissie.

Oogen als van 'n kind.

Mooi waren d'r bloote armen.

Wit 't kleed, dat plooiend gleed om d'r heupen.

't Haar was goud-haar.

Schuw trok de kolendrager zich terug.

Maar zij keek hem an, lachend:

‘Dag Arie’...

‘Pas op nou... spreek zachies... as ze me zien, ben ik d'r bij’...

‘Dag Arie’...

‘Ach, Jezus!... Je maak me ongelukkig’...

‘Dag Arie’...

‘Ach toe... ga nou weg... 'k mag hier niet komme’...

‘Geef me 'n zoen’...

‘Nee toe nou... 'k Kom pas uit 't ruim... 'k Zie zoo vuil as 'n beest’...

‘Geef me 'n zoen, Arie’...

‘As je weg gaat... Dáár dan!... Maar ga nou vort... as ze me snappe’...

Toen ging ze, huppelend met de kleine voeten over 't goud en 't marmer. Tralala. Trala.

Hij keek d'r na.

Onrustig.

Ze was verdomd mooi.

Zoo goddelijk mooi, as 'n heilige beeldje.

In de schaduw bleef-ie zitten.

 

* * *

 

‘Verdikkie,’ vloekte de sultan, die stilstond.

De vrouw met 't goudhaar, werd wit als 'n doek.

[pagina 62]
[p. 62]

‘Wel verdikkie,’ vloekte de sultan en pakte de vrouw bij 'n arm.

Alle vrouwen kwamen 'r bij staan met bange gezichten.

De kolendrager kreeg kippevel.

Want de sultan stond razend te vloeken, om 'n zwarten veeg op 't gezicht van de vrouw met 't goudhaar.

‘Verdikkie, hoe kom je d'r an?’

‘'k Weet 't niet’...

‘Zel je niet liege?’...

'n Mes trok de sultan.

'n Mes van zilver, dat blonk als 'n spiegel.

Ze gilde en schreeuwde.

Toen wees ze naar achter, naar de zuil, waar de kolendrager, badend in zweet zat.

En de sultan vloog op, razend en schuimend van drift.

En de vrouwen joelden en galmden.

En de kolendrager liep als 'n gek, als 'n hond.

Maar de sultan liep harder, omdat de kolendrager niet zoo hard loopen kon op goud en op marmer.

 

* * *

 

Nou lag-ie op z'n knieën voor den sultan.

Wat had die 'n haar op z'n voeten.

‘Wie ben jij?’

‘Arie’...

‘Welke Arie?’...

‘Ach God... Je ken me toch wel... 'k Ben Arie uit de Hazestraat... in de Jordaan weet-je-toch wel?’...

‘Wat doe jij dan hier?’

‘Weet 'k niet’...

‘Mot je maar sterreve’...

[pagina 63]
[p. 63]

‘... Sakkerjuu!... Sakkerjuu!... Steek me nou niet... 'k Mot morrege op karwei... 'k Heb 'n vrouw met zes kindere en een op de komst... 'k Heb niet gevraagd om te zoene’...

‘Je mag eve bidde nog, Arie uit de Hazestraat... Dan is 't uit’...

‘Laat me nou leve... 'k Zel nooit meer hier komme’...

‘'k Begin al te tellen... tot honderd... Bid nou maar gauw... anders is 't uit’...

Toen begon de kolendrager te bidden... Goeje God... Hoe is dat nou mogelijk, dat 'k dood mot gaan... 'k Ben niet voor me plezier in de Harem gekomme... Laat nou die Sultan z'n mes opsteke... Hij heit 't zoo goed met z'n bloote voete op goud en op marmer... Zoo goed in dat elektrieke licht... zoo goed... Nee, tel niet zoo gauw! Jezus, ben je nou al an veertig?... Hij heit 't zoo goed met al z'n vrouwe... Ik ben 'n stumper... Nou zelle ze thuis niet te vrete hebbe... Wat zelle me kommeraads zegge!... En die juffrou staat nog altijd met de zwarte veeg op d'r bakkes... Bé-je nou al an tachtig!... Schei nou uit meneer!... Wat heb je d'r an!... 'k Weet niet hoe 'k hier gekomme ben... Me vrouw zal niet wete waar 'k blijf... Vijf en negentig... Hou op! Zes en negentig... Ach, goeie God!... Zeven en negentig... Sultan, Sultan!... Acht en negentig... Hou stil je mes!... Negen en negentig... Honderd... Ah! Ah!...

* * *

 

Vijf uur 's morgens stond-ie op.

De vrouw lag nog snorkend onder de dekens.

‘Sta je op, Marie!...’

‘Ja, ja!’

[pagina 64]
[p. 64]

‘Kom geef nou me koffie...’

Hij waschte z'n vuile gezicht in 'n emmer water.

Maar soezend bleef-ie.

De vrouw schoot in de kleeren, zette koffie.

Kaatje in d'alkoof begon te schreeuwen.

Onrustig keek ze naar d'r man. Hij dee zoo vreemd. Anders vloekte-ie 'n half uur.

Toen ze de koffie inschonk, keek-ie d'r aan...

‘Goddoome, Mie... 'k hè-zoo bezope gedroomd...’


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken