Gedichten

⁺XXXVIII. Vanden ghesellen die ommeseylden.¹

Wye dat varen wil ter zee,

Die sel sijn zeil, mast ende ree
Ende al sijn tou doen besorghen
Voir tweder, datter is verborghen
Ende onvoersienlic comt bi vlaghen,
Ende doet een schip onsachte yaghen
An een zant off op een slijc,
Dairt hem staet al onghelijc.
Menichsins soe macht gheschien,
Dat menighe vrese comt onvoersien;
Hier om souden wy tallen stonden
Wachten ons van swaren zonden,
Soe waert alleens wanneer wy storven.
Tis menich schip in zee bedorven,
Ende binnen slants by avonturen,
Dair tvolck die doot in moste besuren,
Des sy cleyn hadden vermoet.
Dus is hi wijs, van sinnen vroet,
Die hem set tot goeden leven.
Misselic wat God wil gheven;
Wijsheit hoort tot allen dinghen.
Die roekeloes te schepe ghinghen,
Dair sy in anxte mosten varen,
Die mochtent liever bet bewaren,
Ende oversien mit naersticheit
Waer oerbair ende baet an leit.
Oirbair ist diet wel bewaert,
Datmen eerst die langhe vaert
Overziet voer alle dinck.
Corter dan een oghenwinck
Hebben wy lijff ende goet verloren;
Die ziel in anxt voer groten toern,
Dair sy in sonden blijfft besmet.
Noch wil ict ons verclaren bet
Dese materie int verstaen.
Ic sach eens te schepe gaen
Vijff ghesellen roeckelose:
Si waenden varen sonder nose
Te Hollant wert van Arremuden.
Die wynt was nauwer wat dan Zuden,
Hy was ant Noort al buten West.
Al hadde hi gheweest alre best,
Thadde gheweest wel hoir ghevoeghen,⁺
Als ic u wil by reden proeven.
Hoer schip was ydel ende clyen,
Sine hadden ballast in neghien,
Dat hoer schepelkijn mochte stiden:
Opt goet weder was hoer tyden,
Ende lyeten tseyl op thoochste draghen;
Mar die felle zomer vlaghen,
Die die stierman wachten moet,
Dair waren sy luttel voer behoet,
Als ic hier te voren rure.
Daer quam een vlaech in corter ure,
Die tseyl bespreyde rechtevoert,
Dattet water ghinc int boort
Entie stierman wort vervaert.
Doe hilt hi tschip te winde waert,
Dattet weder rechten soude,
Mar het becoelde alsoe houde,
Ende dat zeyl sloech anden mast.
Hy en condes houden niet soe vast,
Noch dat roeder soe bedwinghen,
Die mast die most int water zwinghen
Mitten zeil in dat becoelen.
Doe ghinghen sy hem vanden swete spoelen,
Al wast qualic hoer begheren.
Eleman waende sijns lijfs onberen,
Doch sy bleven al behouwen;
Twisken Duuflant ende Schouwen
Worden sy ghevisket mit een boot
Ende gheholpen uter noot
Al waren sy nat an elken zyde
Vander vaert, soe worden sy blyde
Doe sy den lande mochten naken.
Tis wonder boven alle zaken,
Die eens alsulke vrese lijt,
Dat hy na ter ander tijt
Waghen dar ende avonturen,
Dat hi soe swaerlic most besuren.
Doch wy waghen des ghelijcs:
Al hier in desen aerderijck
Worden wy menichwerff ghevreest
Mit siecte, mit lyden, mit tempeest;
Ende als ons God gheholpen heeft,
Onlanghe men des in vreden leeft,

+ H. fol. 43 d.-44 a. B. fol. 13 a. b.

1 Uitgegeven naar het Brusselsche Hs. door Jhr. Ph. Blommaert, in den Theophilus (2de uitg.) bl. 83-84.

+ H. fol. 44 a. b. B. fol. 13 b. c.

[p. 81]

 

⁺Wy en vergheten al te hant,

 

Dat God ons eenwerff heeft ghevant,

 

Ende hijt wel anderwerff mach doen.

90

Al sijn wy op dit leven coen,

 

Alsoe cort macht ommeslaen

 

Onse bootkijn, als dat heeft ghedaen

 

Daer die ghesellen in misvoeren.

 

Laet u reden alsoe beroeren,

95

Dat ghi rechte mate kent⁺

 

Wanneer u God die doot toesent,

 

Dat ghi te voren sijt bereyt:

 

Want nyemant tijt noch stont en weyt,

 

Hoe off waert hem sel gheschien.

100

Dus ist een wiselic voersien,

 

Die in weldoen ende in doghen

 

Tewighe leven heeft voir oghen.

+ H. fol. 44 b. B. fol. 13 d.

+ H. fol. 44 b. c B. fol. 13 d.

91 Aldus. 94 soe. 96 Als. 97 bereet. 98 W. ghi t. n. s. in weet H. heyt. 99 ons s. g. 102 Dat e. l.
2 Tusschen. 4 Hoverdie. 5 Die sijn. 6 O. die i. 8 alsoe. 9 seer b. 14 tot allen s. 16 benijt hem. 19 geliken tegen. 20 op eerden. 31 soe ontbr. 33 Die. 34 verscame. H. eersame. 37 deden. 38 dat ontbr. 40 wilde. 45 die h. 48 Al drijft. 55 Dorstet. 56 waren b. h. 58 lijf no g. 61 Ende ontbr.