Gedichten

⁺XXXIX. Vanden meerblade.¹

Nadat ic merck in minen sin,

Twisken verlies ende groet ghewin
Is een kenlic onderscheit;
Hoveerde ende oetmoedicheit
Sijn seer onghelijc te pleghen:
Oetmoedicheit is gheneghen
Tot elker doecht diemen beghint;
Die hoveerde is soe ghesint,
Datse die doghet heel benijt
Ende tieghen reden altoes strijt.
Hoe mach ic dan hoveerde prisen,
Off erghent by ghelyke wisen
In figuren off in reden;
Want sy wil tot elken steden
Die hoochste sijn in hoir begheren,
Off sy benyden diet hoer weren.
Hoe soude ic dan figuren neemen,
Die enighen mensche mochte betemen,
Te liken gyeghen rechte hoveerde?
Mar kinder crijcht sy opter eerde:
Daer vindick wel ghelyke by
In figuren, hoe dat sy.
Dat sijn die gheen die smeken connen,
Enten hoff hebben ghewonnen
Byder clesy, byden heren.
Figuren, die ons doechde leren,
Die machmen gherne bringhen voert:
Ic heb allesins ghehoirt
Figuren ende goede exempel.
Men seit ons van vrou Eren tempel,
Wye soe mach dair in regneren:⁺
Die smeken connen ende flatteren,
Dien waer hi seker onbetame.
Die edel goede vrou ver Scame
Die soude den tempel doen bewaren
Ende regieren mitten haren,
Die den heren dede kinnen,
Hoe dat si ere mochten ghewinnen,
Als plach te sijn by ouden tyden,
Doe schaemte niet en woude lyden,
Dat die heren schande creghen;
Ten wort verstoppet noch versweghen,
Men laecte den heren hoer misdoen.
Nu en isser nyemant alsoe coen
Die den heren dar castien:
Elck wil mitten brode lyen
Ende leren smeken dair hi mach.
Al lijt die Schaemte groot gheclach,
Dair en wilmen langher niet off horen:
Sy sijn al doeff mit beyden oren,
Die leren souden ende verstaen
Der rechter eren pat te gaen:
Des heeft die Schaemte groten toern.
Node ghift sijt al verloren,
Dorst hoir yemant helpen keren
Die machtich waer al byden heren.
Trouwe, Milthede ende Oetmoet
Die en hebben langher lijff noch guet:
Dat is yammer an te sien;
Dair comen smekers int ghemien
Ende byden heren also veel,
Dattet gaet ten anderen speel.

+ H. fol. 44 c. B. fol. 15 c. d.

1 Uitgegeven door Dr. E. Verwijs in de Bloemlezing uit Mnl. Dichters, III, 67-70.

+ H. fol. 44 c. d. B. fol. 15 d.

[p. 82]

 

⁺Vrou Eren tempel wart ghescoort.

 

Elckman wil ant hogher boort,

65

Ende an tuaeste lant can hijt vinden;

 

Die smeker seylt mit allen winden:

 

Hoe hi weit, tis hem alleens;

 

Mitten heren crijcht hi meens

 

Soe veel datmen daer ontfaet.

70

Ic waen hi tscrift oec wel verstaet,

 

Want die clesy houten an

 

Die smeken ende flatteren can.

 

Wat node doet hem den hoff te rumen?

 

Hy strijct den heren vanden plumen:

75

Mitten schalken gaet hi runen.

 

Al saydement coern buten dunen,

 

Hy soudt al prisen watmen dede,

 

Om te crighen moghenthede.

 

Dat heeft hi langhe tijt gheploghen

80

Ende hem selven opghetoghen,

 

Dat hi boven is an trat,

 

Ghelyken dattet meerblat

 

Altoes boven is an tvlot.

 

Gherechtich man scheltmen zot,

85

Die tieghen onrecht wil kiven:

 

Selden mach hi boven driven,

 

Gheliken dat datt meerblat doet,

 

Gaet ter ebbe off comt ter vloet,

 

Tmeerblat is altoes boven.

90

Die smeker die cant oec wel loven

 

Wattie heren nu beghinnen,

 

Opdat hi hulde mach ghewinnen,⁺

 

Entaer in bliven voort ghestade,

 

Gheliken als die meerblade

95

Altoes boven sijn int rysen.

 

Wye soude hem tspel verloren wisen,

 

Die tselve ghewinnen niet en can?

 

Men ghift der eren nu den ban,

 

Schaemte en is niet veel gheacht;

100

Mar Hi, die alles dines hevet macht,

 

Die selt int leste wel bescheiden,

 

Al denct Hi ons wat lang te beyden,

 

Tis hier doch een corte tijt.

 

Die dan van thoghe nederglijt,

105

Ende ymmer daelt soe lang soe meer,

 

Die mach sijn clymmen rouwen zeer;

 

Wanttet doet hem een ende al:

 

Van bovenen comt die hoochste val.

 

Die neder opter eerden leyt,

110

Die is te vallen onbereyt,

 

Want hi en mach niet lagher comen.

 

Van hoghen wort die val ghenomen:

 

Hier om selmen tclymmen schuwen,

 

Soe en darff ons niet voer tvallen gruwen.

115

Die daelt daermen niet en rijst,

 

Dat is den meesten val ghewijst,

 

Want hi slacht nae Lucifeer,

 

Die om hoveerde viel soe seer.

 

Hier by is oetmoedichede

120

Wortel alre goeder zeede.

+ H. fol. 44 d.-45 a. B. fol. 15 d.-16 a.

+ H. fol. 45 a. b. B. fol. 16 a. b.

63 gestoert. 65 aent n. l. 66 vynden. 67 weit dats. H. vaert. 69 d. wel o. 71 hout hem. 72 Wie. 74 die h. 79 Dit. 81 aent rat. 82 Gelijc als dat m. 83 int vlot. 84 Den gerechten m. 85 voel w. k. 87 Gelijc als. 88 Gaet ter. H. Gaeter e. o. comter v. Vs. 89 en 90 bij H.

Als die schalke die sijn raet
Ende niet en roect hoet gaet.

97 D. selver. gewinnen. H. ghewonnen nieten. 100 M. h. dies al wel h. m. 2 duncket ons. 3 al hier e. c. t. 4 van hoger. 8 V. boven c. den hoechsten v. 12 boven w. den. 13 dat climmen. 14 derfmen v. geen vallen g. 15 al daer men. 16 Die is den swaersten. 18 hoverdie. 20 W. van a.
Tit. gheborten. 1 allen. 6 vroude. Vs. 8-12 bij B.:

Daer ewige wee ende groot gheschille
Was, dat heeft hi al versoent,
Daer mede gesuvert ende geloent
Des menschen geslecht van Adams sonden;
Oec verloste hi die ghebonden.

10 H. en. 14 H. in ontbr. 15 loeft. 16 hem ontbr. 17 bescaert. 18 geboren waert.