Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Gedichten (1981)

Informatie terzijde

Titelpagina van Gedichten
Afbeelding van GedichtenToon afbeelding van titelpagina van Gedichten

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (3.08 MB)

ebook (3.43 MB)

XML (1.82 MB)

tekstbestand






Editeurs

Willem Bisschop

Eelco Verwijs



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Gedichten

(1981)–Willem van Hildegaersberch–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Ga naar margenoot+LXXXIII. Hoemen voer die eere gaet schulen.

 
Sintmen voer die eer began te schulen,
 
Soe mostet opten dichter vulen
 
Ende op alle goede constenaren,
 
Die vrou Eren knechten waren,
5[regelnummer]
Ende den heren gaven lof.
 
Over al in elken hof,
 
Waer sy quamen, verre of hende,
 
Daermen die guede luden kende,
 
Men sachse gaern, men dede hem eer;
10[regelnummer]
Nu is dat vermindert zeer,
 
Als ic u wil doen verstaen:Ga naar margenoot+
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
Si es verborghen heymelijcke,
 
Die te wesen plach soe rijcke,
15[regelnummer]
Dat si hoer dienres mochte lonen
 
Ende openbaer haer selven tonen
 
Stoutelijck mit frisschen moede;
 
Want ghiericheit van aertschen goede
 
En dede hoer nerghent gheen bedwanc.
20[regelnummer]
Nu gaetse bloeder lude ganc,
 
Die niet en willen noch en dorren
[pagina 172]
[p. 172]
 
Ga naar margenoot+Openbaer hem selven porren.
 
Daermen vyant schuwet aen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
25[regelnummer]
Vrou Eer is hoer selfs vry,
 
Mar Ghiericheit die woenter by,
 
Die elken vracken wel behaecht,
 
Ende vrou Eren hout versaecht,
 
Dat si wijcken moet van huus
30[regelnummer]
Ende al hoer dienres maect confuus,
 
Die mit vrou Eren souden leven;
 
Wye ghierich is, hi en can niet gheven,
 
Hi wil al scheren ende vlaen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
35[regelnummer]
Watmen siet, dats openbaer:
 
Ic wil ontbinden trechte waer,
 
Hoe dese materi wert ghevonden.
 
Tquam een dichter tenen stonden,
 
Daer men hoofde om eer te crighen;
40[regelnummer]
Hi ghinc daer spreken ende nyghen
 
Voer den waert ende al sijn gast;
 
Doch en was hi niet belast
 
Mit ghiericheit om goet te winnen:
 
Dat dede, hi vanter vriende binnen,
45[regelnummer]
Die hem lieve hadden ghedaen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
Den rijcken waert van desen hove
 
Wort ghedanct mit groten love
 
Vanden gasten al ghemien;
50[regelnummer]
Die meester dancten oeck allien
 
Ende ghinc ter poorten, daer hi vant
 
Een onderwaert, die hem bewant
 
Die herberghen entie gasten mede,
 
Ende al die eer bewaren dede.
55[regelnummer]
Die onderwaert sprac: ‘Meester vry,
 
Ghi selt echter soecken my,
 
Tsel u vromen sonder waen’:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
Die meester docht om sijn verbliden,
60[regelnummer]
Ende keerde weder tenen tyden,
 
Doe die overste was ghereden.
 
Stoutelyken onvermeden
 
Cloppede hi ter poorten daer:
 
Men lieten in, hi ghinc het naer
65[regelnummer]
Om te vinden sinen waert,
 
Die jammerlyken was beswaert
 
Mitter siect der ghiericheit,Ga naar margenoot+
 
Want hi wert achterwaert gheleit
 
Heimelijc als een visaen:
70[regelnummer]
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
Dus moechdi by wat saken horen,
 
Dat mi vrou Eer ghine schulen voren
 
Op een heymelijcke stadt.
 
Ghiericheit dat hof besat,
75[regelnummer]
Die dreef vrou Eren daer te bande,
 
Datse wijcken most van hande
 
Op een camerkijn allien:
 
Dit docht mi yammer an te sien.
 
Doe liet ic die hielen blyken,
80[regelnummer]
Want ic en wister niet te rijcken
 
Die plume daer van enen zwaen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
Waer vron Eren vrienden hoven,
 
Daer sietmen dichters conste loven
85[regelnummer]
Ende ander constenaers daer by:
 
Dat doet, het is een melodi,
 
Die den goeden toebehoert;
 
Ende als die dichters willen voert,
 
Soe selmen hem een luttic gheven,
90[regelnummer]
Daer si voort op moghen leven
 
Twisschen tyden, al daer si wanderen
 
Vanden enen totten anderen,
 
Want si sel worden wel onttaen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
95[regelnummer]
Souden dichters conste draghen,
 
Ende twisken tyde gaen beyaghen
 
Van huse te huse haer beyach,
 
Dat waer een onghelijc gheclach
 
Horen tijt alsoe te slyten.
100[regelnummer]
Elck beyaecht wel sijn ontbiten,
 
Die bidden, can om Gode broot.
 
Wat doet hem ander conste noot,
 
Sijn si vrouwen, sijn si man,
 
Als hem die houden belen an,
105[regelnummer]
Dan sise weder van hem slaen?
 
Ic sach voer die Ere schulen gaen.
 
 
 
Licht gheladen als een creeft
 
Hopen dese, daermen gheeft
 
Butter, case, eyer of spec:
110[regelnummer]
Eten en wert hem gheen ghebrec,
 
Den broeders van sinte Everaerts oerde;
[pagina 173]
[p. 173]
 
Ga naar margenoot+Hoer leven 13 is van dier accoerde:
 
Si horen selden metten singhen;
 
Mar achter noene gaen si dringhen
115[regelnummer]
Byden vrouwen in dat bier,
 
Entan worden sy voer theete vier
 
Root ghecammet als een haen:
 
Ic sach voer die Ere schulen gaen.
 
 
 
Die conste draghen achter lande
120[regelnummer]
Behoeven ghelt of goede pande,
 
En dede vrou Eren toeverlaet.
 
Die mit vrou Eren ommegaet,
 
Die is schamel ende milde;
 
Ic waen die schamel niet en wilde,
125[regelnummer]
Dat hem bliven soude een oert,
 
Die vrou Eren toebehoert;
 
Mar wye vrou Eren niet en achten,
 
Die doet ghiericheit soe wachten,
 
Si en dorren gheven niet een spaen:
130[regelnummer]
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
Const is die alrehoochste schat,
 
Diemen ter werlt ye besat,
 
Want waer ter werlt conste ghien,
 
Soe soudmen menich wonder zien.
135[regelnummer]
Conste versiert die werlt al;
 
Subtijlheit veel sonder ghetal
 
Machmen noch by consten leren;
 
Wanttie heer is alre heren
 
Die liet ons selve conste seven,
140[regelnummer]
Die ter werlt comen even,
 
Planeten, sterren, zonne, maen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
By const is alle chierheit vonden,
 
Niet bi minres van den ponden,
145[regelnummer]
Die ghierich sijn om hoir profijt.
 
Wat vintmen in die werlt wijt
 
Dat hoirre herten is bequaem,
 
Dan elc by ghiericheit wel naem
 
Breede hoven ende ghelt?
150[regelnummer]
Die wil is hem alsoe ghestelt,
 
Si en vinden anders gheen behaghen;
 
Daer om laet ons den wisen vraghen
 
Altoes nader rechter baen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
155[regelnummer]
Die ghierich sijn int herte binnen,
 
Ende dan van buten doen bekinnen,Ga naar margenoot+
 
Dat si vrou Eren borden draghen,
 
Tis al om niet, hoe schoon si vaghen
 
Mit soeten woorden hoer portael;
160[regelnummer]
Si sijn bedroghen altemael,
 
Willen sijs gheen exempel gheven;
 
Want si lyemen sonder cleven,
 
Min noch meer al dier ghelijcke,
 
Als of een man mit vulen slijcke
165[regelnummer]
Eens anders aensicht wilde dwaen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
Die ons leren ende castyen,
 
Ende selve niet en helpen vryen
 
Der Eren pat nae hoer vermoghen,
170[regelnummer]
Dese heeft ghiericheit bedroghen,
 
Ende si bedrieghen vaste voort;
 
Doch ist salicheit gehoort
 
Die woorden Goods entie scrifture.
 
Al creghen wi valsche nagheburen,
175[regelnummer]
Si moeten voer hem selven raden;
 
God kent elc bi sinen staden,
 
Is hi vrac of goet compaen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
Die schulen gaen in sulker maten,
180[regelnummer]
Dat si hem willen soecken laten
 
Vanden ghenen, die wel kennen
 
Wye der Eren pade mennen,
 
Ofter Schalkernye dienen,
 
Die moeten daer malcander lienen
185[regelnummer]
Den rechten aert van Reynardien.
 
Oeck hoe si swighen ofte lyen,
 
Hem beyden twifelt an die maet;
 
Want gherechter eren staet
 
Die houtmen van heer Mildriaen:
190[regelnummer]
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
In alle scriften diemen hoert
 
En leestmen letter nochte woert,
 
Dattie milde blijft bedraghen;
 
Maer wy moghen twaer beyaghen,
195[regelnummer]
Beyde in lesen ende in spellen,
 
Dattie vrecke voer ter hellen,
 
Om dat hi hilt sijn goet alleyn
 
Jeghen al der werlt ghemeyn,
 
Jeghen Gode entie eer;
200[regelnummer]
Al hoorde hi den armen claghen zere,
[pagina 174]
[p. 174]
 
Ga naar margenoot+Hi en wilde hem gheven niet een traen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
Alsmen ons leest van Lazaruse,
 
Doe hi quam tot svracken huse,
205[regelnummer]
Daer hi over tafel zat,
 
Hoe zeer hi claechde, hoe zeer hi bat,
 
Hi en wilde die crumen niet ontbaren,
 
Die vander tafel ghelesen waren,
 
Soe hadden ghiericheit bedwonghen;
210[regelnummer]
Ende thants daerna quam ghedronghen
 
Onvoersien die bitter doot,
 
Ende dreffen inder hellen schoot
 
Sonder enich avelaen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
215[regelnummer]
Wy souden schulen voerden bosen,
 
Die ons brenct tot sulker nosen,
 
Dat wy versumen ewich goet,
 
Dat God den sinen gheven doetGa naar margenoot+
 
Soe mildeliken sonder ghetal.
220[regelnummer]
Ten jonxsten daghen, daermen sal
 
Alle wercken openbaren,
 
Sonder lichten ofte zwaren
 
Soe sieter elck sijn oerdel blyken.
 
Dan sel vrou Eer den vracken lijcken,
225[regelnummer]
Als die kockoc doet den craen:
 
Ic sach voer die Eer schulen gaen.
 
 
 
Desen schamp ende dit confuus
 
Schiede. Willem tot eens papen huus,
 
Hi hiet heer Dirc die Commelduer.
230[regelnummer]
Had hi gheen beter avontuer
 
Vanden vrouwen tghelt te cryghen,
 
Hi soude menichwerven zwighen,
 
Als hi predict ende singt,
 
Om dat hem tghelt in doren clingt.

margenoot+
H. fol. 91 b. c. B. fol. 83 d.
margenoot+
H. fol. 91 c. B. fol. 83 d.-84 a.
[tekstkritische noot]23 scouwet. 24 deer. 25 hoers. 28 eer. 31 soude. 32 die e. c. 34 deer. 37 mate. 41 ende voer die g. 42 D. soe e. w. 43 Om g. 45 D. h. selven. h. g. 47 Die rike w. 50 oeck ontbr. 52 Een ander w. 53 D. herberge ende gaste m. 58 deer. 60 tide. 62 Stoutelijc al o. 63 Clopten. 64 ende h. g. n. 66 D. jamerlijc waert bewaert. 68 was. 74 diet h. b. 79 Des l. i. 80 wist n. t. ruken. 81 Al d. twe plumen v. e. swane. 83 vriende. 85 constenaer b. 88 Ende ontbr. 89 luttel. 91 Tusschen t. d. 93 sel ontbr. 95 consten. 96 tiden. 98 gelach. 99 soe. 104 honde boelen. 8 Loepen d. al d. 9 eyser. 10 Etens. 11 Everaets oerden.
margenoot+
H. fol. c. 91 c. d. B. fol. 84 a. b.
margenoot+
H. fol. 91 d.-92 a. B. fol. 84 b. c.
[tekstkritische noot]14 drincken. 15 Bider. 16 dat hete. 17 gecamet. 19 consten. 20 Behoefden. 21 H. en B. Ende. 22 Wie. 26 Dat v. 28 Dat d. g. 33 const egeen. 38 Want die die h. i. 39 consten. 40 D. der w. 41 son ende m. 43 sierheit. 46 die inder w. H. W. v. die ter w. w. 50 H. wils. 56 E. dan v. b. H. En can. 62 Want si leimen s. c. H. Wat. 63 M. no m. in d. g. 72 D. i. salicheit gehoert. H. salichliken hoort. 73 woerde. 74 nagebuer. 76 Elc k. God in s. s. 77 g. compaen. H. coopmaen. 83 scalckernyen. 84 m. leren. 86 hoe si s. H. si ontbr. 91 scrifturen. 93 Dat die m. bleef bedrogen. 94 M. w. mogent waer togen. 98 Tegen alle die w. 99 Tegen God ende tegen deer. 200 die arme.
margenoot+
H. fol. 92 a. b. B. fol. 84 c. d.
margenoot+
H. fol. 92 b. c. B. fol. 84 d.-85 a.
[tekstkritische noot]4 D. h. q. voer des vrecken h. 6 Hoe z. h. c. ende b. 8 geresen. 9 Soe h. H. Hoe. 10 thant d. soe q. g. 12 dreefen. 13 afterlaten. 19 mildelijc. 21 wercken. H. wencken. 22 S. l. ende s. 25 A. d. kockoec lijct d. c. 34 om doren.
Tit. Amsterdamme. 3 dage. 5 alle. 6 v. mildeliken. 8 s. ende g. 11 A. die v. 13 vogel. 14 menige. 15 Is des m. b. s. w. 16 was dat. 21 al ontbr. 25 O. d. wi o. allen daer i. w. h. 26 W. hi. H. wy. 27 Hier op e. 31 Twivelde. 33 l. ons h. 35 D. h. aen c. menigen s. 36 was g.
margenoot+
H. fol. 92 c. d. B. fol. 85 a.
margenoot+
H. fol. 92 d. B. fol. 85 b.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken