Nederlandse gedichten 1614-1625. Deel 2. Apparaat en commentaar

[p. 742]

[114] Aen Joff^w. Isab. Doublet

Commentaar

Met nieuwjaar 1625 zendt Huygens Isabeau Rataller Doublet¹ een (waarschijnlijk uit hout) ‘gedraaijd doosken’ met een gedichtje daarbij. In elf regels met hetzelfde eindrijm speelt de dichter een spelletje rond ‘eenpaer’ dat aaneengeschreven (r. 3) betekent: ‘gelijk aan’ en als twee woorden gezien (r. 11): ‘een paar, een stelletje’. Isabeau mag haar zieltje niet bezwaren met het leugentje dat het doosje niet ‘eenpaer’ zou zijn aan een van goud of parels. Het is immers wel een paar, gevormd door doos en deksel.

Door gebruik te maken van dialect (‘songde’, ‘hangt’), ouderwetse rederijkerswoorden (‘idoon’, ‘kaer’) en een hortende versificatie wil de dichter zijn versje extra grappig maken.

1 Zij was een dochter van Philips Doublet en diens tweede vrouw Cornelia Rataller. Zie Worp Gedichten ii, p. 103, n. 2 en de genealogie die als ‘Bijlage H’ gepubliceerd is in Unger 1884.

Uitgaven

Worp Gedichten ii, p. 103.

Overlevering

H	Autograaf Huygens, ka xl^a, 1625, fol. 1. Een aan de onderzijde slordig afgescheurd blaadje papier van ca. 235 × 232 mm.
h	Afschrift in andere hand, ka xl/f, b, stuk 6, fol. 1^r. Dit afschrift maakt deel uit van een laat-zeventiende-eeuwse verzameling kopieën van Nederlandse gedichten van Huygens die niet tijdens zijn leven zijn gepubliceerd. Zie Inleiding, p. 16.

Datering

H is gedateerd: 1625. Blijkens regel 10 begeleidt dit versje een nieuwjaarsgeschenk. Het zal dus rond nieuwjaar 1626 zijn geschreven.

Varianten

			[titel]	De titel lijkt mij later, in lichtere inkt, boven het gedicht geschreven. Waarschijnlijk heeft Huygens overwogen het op te nemen in de kopij voor de Otia.
2	H		<Seg>>Waerdighe kroost van je Moer en je Vaer,

3	H		Seghje men gifjen en is niet		eenpaer
	h		[	]	een paer,

4	H		Offet van goud of van		parele	waer?
	h		[	]	paerelen	[	]

7	Ha		Eer je de songde je		sieltge	beswaer;
	b		[	]	sieltje	[	]
			[regel 8 en 9 zijn later marginaal toegevoegd.]

8	Ha		[ontbreekt]
	b	α	Eerme men hangd of men backes ontvaer,

[p. 743]

9	Ha		[ontbreekt]
	b	α	Raeck ick en		reijs oppet gramme		gebaer
	c		Raeckt' [ick					]
	h		[	]	een [reijs	]	gebaer,

10	H		'Ksou je doen lieghen in 't soet		niewe jaer:
	h		[	]	Niewe jaer;

11	H		Een doos en een decksel is		emmers	een paer.
	h		[	]	immers	[	]
			[datering]
	H		1625
	h		[ontbreekt]