Trude

[p. 107]

XVII

Gerrit Jan Eggink stoep op wite klompen, yn stúsjekoarden broek en blaukile oan oer 'e wei nei it stik greide oan 'e bosk. De maitiid lokke. De moarn wie myld; de tiid ûnthjitte. Noch wie de boer net yn maitiidsstimming.

Swiermoedich skôge er oer 'e wei en doe it easten yn. Tenacht hie er it wol wer heard. Effen hie er d'r stil ôf west. Nimmen mocht der erch yn ha en hy soe der mei de frou en syn beide bern ek net oer prate, mar krekt oer 'e grins hie it wer ien see fan fjoer west. Yn 'e loft en op 'e grûn. Hy rydboske. Hoefolle skuldleaze stumpers der dizze iene nacht wer ûnder it pún bedobbe rekke wiene? Hoefolle teplettere en healdea, jammerjend, suchtsjend, skriemend, smeekjend om God en help?...

Wyld spjalten syn eagen iepen.

He'n...? Dêr...? Mei wisse trêden stoep er it stik greide op. Tsjin 'e donkere boskrâne tekene him it byld fan in hynder foar syn fernuvere eagen ôf.

In hynder?

Hoe koe dit!

Mei Arguseagen peilde er de hiele boskrâne ôf.

Neat gjin bysûnders.

En dochs...

Dy guds, hoe kaam dy dêr tenacht? Hy betroude it net, mar syn stap hâlde lyk mei it stadich Twintske tempo.

Doe't er tichte by Trude wie skrille de fos wekker út in fierste koarte rûs nei sa'n bytsje sliep de lêste dagen. Mar de boer syn troanje beioek noch mear. Te deale! Wat like dit mâl. Bluodderige klonten plakten oan 'e hoeven. In grutte fladze fleis en fel wiene út it boarst skuord. In djippe sneed lei oer 'e iene boppeëarm, oer 'e ribben en yn 'e fang siet in freeslike skuor. Djippe sneden en skrammen bletten foar en oan 'e binnekant fan 'e skrinkels en rûnom wie it allegearre farsk bestjurre, donker bloed. Mar meiïens seach de boer ek hokfoar guds der foar him stie. Syn kiezzen wreauwen oerinoar. Noegjend hâlde er in han foarút en preuvele wat wurdkes. Trude wie op har

[p. 108]

hoede en doe't hja de kop wat heger tilde - wa wit - slingere it los eintsje tou dat noch oan 't helter bongele hinne en wer.

‘Ho! ho!’ song de boer sêft om betrouwen te jaan. Trude stoep, each yn each mei de boer, in stap tebek. Sjoelfuotsjend kaam de boer tichterby, de hân noch altyd foarút.

In skrille skreau fan in fazant en in lûd wjukbeweech yn 'e boskwâl. As krige hja op 't alderûnferhoedste in slach mei de swipe sa ferheftich mjirke Trude by de boer lâns de ûnsljuchte greide oer. Dêr't hja oer in rist - bult oan bult - molleheappen hinnefleach, stode it sân yn wolkens de loft yn. Mar de greide wie net grut en it each, oefene fan it nachtlik aventoer, seach de stikeltrieôffreding. Fuort by de wei mindere har gong, hja droech de kop heech, de sturt yn 'e biezem en blies swier troch de noasters. Yn in wide bôge drafke hja troch de greide, by de wei lâns en bleau pal op in sânkop stean. Doe't hja goed op 'e sânkop stie, heech en útdaagjend fan stal en hâlding, state de fos mei sa'n faasje har siken troch de loftkanalen, dat de twa bern fan Gerrit Jan Eggink, in twiljen, fan 'e telle kamen en de wei oerstieken. It wiene de jonge Gerrit Jan en Riekje Jannechien. Yn har eigen taaltsje rôpen se bliid en fan 'e wize: ‘In nij hynder. Prachtich!’

‘Ik wol 'm krije,’ rôp Gerrit Jan.

‘Nee ik! Do hast al ien,’ ferwarde Riekje Jannechien har en wjokkele nei de greide, dêr't se oer 'e hikke klattere. Har broer rôp: ‘Net dwaan, sus,’ mar it joech neat. Mei har beide hannen byinoar foarút hâldend, gie de lytse faam op Trude ta.

Trude nokkere fyn troch de noasters. Hja snúfde. De lytse fammehantsjes kamen tichter by. It famke prate. Wat in leaf stimke. Wer nokkere Trude, hiel ynhâldend en blibke de sêfte fine hantsjes wiet. Riekje Jannechien naam it eintsje heltertou beet en bleau laitsjend foar de fos stean te sjen nei broer en har heit. ‘Heit! Dit is myn hynder, no? Gerrit Jan hat al ien,’ rôp it famke har heit temjitte en mei ferbjustere eagen befêstige hja: ‘'t Is allegearre bloed, Heit.’

Gerrit Jan Eggink kaam skean de greide oer. Hy skodholle by it sjen fan safolle wûnen. Wat der no bard wie...?

‘Heit...’ frege Riekje Jannechien.

‘Ja...’ kaam de boer ôfwêzich.

Mar lytse Gerrit Jan skrepte al om 'e wringe iepen te krijen. ‘Heit, dit is myn hynder, no? Ik haw it earlik earst krige.’

[p. 109]

De boer knikte en tocht oan mooglikheden mar koe nearne mei yn 't lyk komme.

‘Wy sille it earme dier op 'e stâl sette en mem om waarm wetter freegje om 'e wûnen te waskjen. Watte? En dan sille we wol ris sjen Riekje Jannechien,’ en hy striek syn ‘eachappeltsje’ oer it wang, naam it heltertou fan har oer, seach nochris skodholjend nei de wûne yn Trude' boarst en stoep mei Trude troch de wringe en oer 'e wei it wide Twintske boerehiem op.

Yn 'e byskuorre frege Gerrit Jan - de jongste dêr't de boer ek al yn libbe -: ‘Wêr komt er wei, Heit?’

‘Fan Omme Hindrik,’ sei de boer koart.

Grutte eagen. ‘Fan Borne?’ De boer knikte.

Mei de frou derby yn 'e byskuorre stiene de beide âlden mei earnstige troanjes efter Trude dy't hjir, yn dizze âldsaksyske pleats gulzich mei de útwoechsene raaien fan 'e Twintske sângrûn begûn.

Yn 'e bander rôp de brieverinder: ‘Fannacht wer in trein bombardearre by de grins. D'r wie ien wagon mei hynders by, mar wat net dea wie, moast ôfmakke wurde!’

De frou helle wat de post te bringen hie op en skeukjend yn har wiid lústeren rôk kaam hja wer by de boer.

Twa pear eagen metten inoar.

‘Do moatst foarsichtich wêze. Eltse guds moat in kaart hawwe. Asto ek noch ophelle wurdst.’

De boer sette it kin yn 't boarst en seach nei Trude. Mar de lytse fine fâlde yn 'e rjochterhoeke fan syn mûle, ferrette dat er yn 'm sels glimke.