Logo DBNL
Gemeenschap tussen de Gottische spraeke en de Nederduytsche (2001)

Gemeenschap tussen de Gottische spraeke en de Nederduytsche

(2001)–Lambert ten Kate Hz.–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Voorbeelden der Gottische declinatien.

Nomina Substantiva Masculina.

I. Op A uytgaende.

Singular. Plural.
N. & V. Atta. Vader. Attans.
G. Attins.   Attane.
Dat. & Abl. Attin.   Attam.
Acc. Attan.   Attans.

Dus mede,

Afetja/ Vraet. Fiskja/ Visser.
Ahma/ Géést. Frauja/ Heere.
Andastawa/ Tegenstander. Fula/ Veulen.
Arba / arbinumja/ Erve, Erfgenaem. Galga/ Galge.
  Gibla/ Gevel, top, tinne.
Bandja/ een Gebondene, gevangene. Hana/ Haen.
  Skatja/ Wisselaer.
Bidagwa/ Bedelaer. Sparwa/ Mussche.
Blinda/ een Blinde. Swaihra/ Zwaeger.
Bloma/ Bloeme. Uzeta/ Kribbe.
Baurja/ Burger. Weindrunkja/ Wyndrinker.
Fauragangja/ Rentmeester. Willa/ Wille.

Manna/ Mensch; heeft by inkortinge, in gen. sing. Mans voor Mannins: en in Nom. & Acc. Pl. mans voor mannans/ als mede in gen. plur. manne voor mannane.

II. Op S uytgaende.

Singul. Plural.
N. & V. Dags. Dag. Dagos.
G. Dagis.   Dage.
D. & Abl. Daga.   Dagam & Dagan.
Acc. Dag.   Dagans.

Aldus mede,

Agis/ Angst.
Afgrundiths/ Afgrond.
Aiths/ Eed.
Akeits/ Azyn.
Alews/ Olie.
Ambahts/ Bedienaer.
Andanahts/ Voornacht.
Andastaths/ Tegenstander.
Anagards/ Voorhof.
Auhsns/ Os.
Akrs/ Akker.
Aurks/ Aker.
Aurtigards/ Gaerde, tuyn.
Bagms/ Bóóm.
Bairgs/ Berg.
Brusts/ Borst.
Daurawards/ Deurwaerder.
Fingrs/ Vinger.
Fisks/ Visch.
Fodrs/ Voeder.
Fugls/ Veugel.
Gadraus/ Gedruysch.
Gangs/ Straete.
Gards/ Huys, hof.
Hails/ Heyl.
Hals/ Hals.
Himins/ Hemel.
Hunds/ Hond.
Hups/ Heup.
Hlauts/ Lot.
Kaizars/ Keyzer.
Katils/ Ketel.
Kniws/ Knie.
Mods/ Gramschap.
Munths/ Mond.
Nahts/ Nacht.
Neiths/ Nyd.
Peikabagms/ Palbóóm.
Raips/ Réép.
Sinaps/ Zennep.
Sitls/ Zetel.
Skalks/ Knegt.
Skatts/ Penning.
Skauts/ Zoom.
Skeims/ Lantaerne.
Skohs/ Schoen.
Skufts/ Hairlok,
Snaiws/ Snééw.
Stads/ Plaets.
Stains/ Stéén.
Stiks/ Stip.
Stiurs/ Kalf.
Stols/ Stoel.
Striks/ Streke.
Swams/ Swamme.
Tains/ Teene, roede.
Thiubs/ Dief.
Thiws/ Dienaer.
Wastms/ Wasdom.
Waurms/ Slange.
Wigs/ Weg.
Winds/ Wind.
Wulfs/ Wolf.

III. Op eis uytgaende.

Singular. Plural.
N. & V. Hairdeis. Herder. Hairdjos.
G. Hairdeis.   Hairdje.
D. & Abl. Hairdja.   Hairdjam & an.
Acc. Hairdi.   Hairdjans.

Zoo mede Siponeis/ Discipel.

IV. Op us uitgaende.

Singular. Plural.
N. & V. Sunns. Zoon. Sunjus.
G. Sunaus.   Suniwe.
D. & Abl Sunan.   Sunum & un.
Acc. Sunu.   Sununs.

Alzoo mede.

Angilus/ Engel.
Dauthus/ Dóód.
Flodus/ Vloed.
Fotus/ Voet.
Huhrus/ Honger.
Lithus/ Lid.
Lustus/ Lust.
Maihstus/ Mesthóóp.
Stubjus/ Stof.
Sakkus/ Zak.
Thaurnus/ Doorne.
Tunthus/ Tand.
Wintrus/ Winter.

Nomina substantiva Foeminina.

I. Op a uytgaende.

Singular. Plural.
N. & V. Paida. Peye. Paidos.
G. Paidos.   Paido.
D. & Abl. Paidai.   Paidom.
Acc. Paida.   Paidos.

Aldus óók.

Airtha/ Aerde.
Arka/ Kiste.
Armahairtitha/ Barmhertigheyd.
Alleina/ Elne.
Bida/ Bede.
Brunna/ Bronne.

Diupitha/ Diepte.
Fairzna/ Versene.
Gabaurtha/ Geboorte.
Gahugda/ Gedagten, Geheugen.
Gairda/ Gordel.
Garaihtitha/ Geregtigheyd.
Gataura/ Torne, scheure.
Giba/ Gave.
Groba/ Groeve.
Halja/ Helle.
Hairda/ Herde, kudde.
Haithja/ Heyde, heye.
Hauhitha/ Hoogheyd.
Inniujitha/ Verniewing.
Karkara/ Kerker.
Matha/ Maeye.
Mena/ Maen.
Meritha/ Maere.
Mulda/ Mulle, stof.
Nethla/ Naelde.
Saiwala/ Ziele.
Staiga/ Straet, stege.
Skalja/ Schalie.
Staina/ Stéén.
Stibna/ Stemme.
Sulja/ Zole.
Swibla/ Zwevel, Zwavel.
Wamba/ Buyk.
Wastja/ Gewaed.
Weila/ Uer, stonde.
Wrakja/ Wraeke.

II. Op s uytgaende.

Singular. Plural.
N. & V. Sauths. Zucht. Sauhteis.
G. Sauhtais.   Sauhte.
D. & Abl. Sauhtai.   Sauhtim & Sauhtaim.
Ace. Sauht.   Sauhtins & Sauhteins.

Dusdanig óók.

Andanumfts/ Aenneming.
Afsateins/ Afzetting.
Afstats/ Afstand.
Bauains/ Gebouw.
Baurgs/ Stad, Burg.
Bruths/ Schóóndogter.
Daupeins/ Doopinge.
Fodeins/ Voedsel.
Galaubeins/ Geloove.
Gasts/ Gast, vremdeling.
Hauheins/ Hóógheyd, glorie.
Insagahts / Insahts/ Gezeg, verhael.
Libains/ Leven.
Magaths/ Maget, maegd.
Mahts/ Macht.
Mithads/ Maete.
Naats/ Naete, scheure.
Salbons/ Zalvinge.
Taikns/ Teeken.
Taikneins/ Beteekenisse.
Waurts/ Wortel.

III. Op O uytgaende.

Singular. Plural.
N. & V. Azgo. Assche. Azgons.
G. Azgons.   Azgono.
D. & Abl. Azgin.   Azgom & Azgon.
Acc. Azgon.   Azgons.

Desgelyks mede.

Bandjo/ Band, bindsel.
Brinno & Heito/ Koortse.
Dubo/ Duyve.
Nihtjo/ Nigte.
Skaurpjo/ Scorpionen.
Stairno/ Sterre
Sunno/ Zonne.
Swaigro/ Swaegerinne.
Tungo/ Tonge.
Widowo/ Weduwe.

IV. Op ei uytgaende.

Singular. Plural.
N & V. Liutei. List. Liuteins.
G. Liutins.   Liuteino.
D. & Abl. Liutein.   Liuteim.
Acc. Liutein.   Liuteins.

Op deze wyze mede.

Armahairtei/ Barmhertigheid.
Dalei/ Dal.
Faurmarei/ Zeeplaets.
Filuwaurdei/ Veelwoording.
Frodei/ Wysheid.
Gaitei/ Bok, Geyte.
Garaihtei/ Geregtigheid.
Gasinthei/ Verzelling.
Hauhhairtei/ Hóóghertigheid.
Iundei/ Jonkheid.
Magathei/ Maegdom.
Managei/ Menigte.
Marei/ Meir, Zee.
Siukei/ Ziekte.
Unmahtei/ Onmacht.
Waitei/ Weite, koren.

V. Op us uytgaende.

Singular. Plural.
N. & V. Handus. Hand. Handjus.
G. Handaus.   Handiwe.
D. & Abl. Handau.   Handum.
Acc. Handu.   Handuns.

In dezer voege mede.

Asilus/ Ezelinne.
Horinassus/ Hoererye.
Kinnus/ Kinnebak.
Skadus/ Schaduwe.

Nomina substantiva Neutra.

I. Op i uytgaende.

Singular. Plural.
N. & V. Badi. Bedde. Badja.
G. Badjis.   Badje.
D. & Abl. Badja.   Badjam.
Acc. Badi.   Badja.

Op gelyke wyze.

Andawairthi/ Waerderinge.
Andawaurdi/ Antwoord.
Andi/ Ende, eynde.
Andwairthi/ Aengezicht.
Arbi/ Erfenisse.
Bandi/ Band, vastigheyd.
Fauraganji/ Rentméésterschap.
Gauwi/ Gouwe, gooy.
Harji/ Heyr.
Hawi/ Hooy.
Kuni/ Kunne.
Kunthi/ Kennisse.
Nati/ Nette.
Waldufni/ Geweldoeffening.
Wangarji/ Wangkussen.

II. Op een Consonant uytgaende.

Singular. Plural.
N. & V. Ier. Jacr. Jera.
G. Ieris.   Iere.
D. & Abl. Iera.   Ieram & Ieran.
Acc. Ier.   Iera.

Dus insgelyks.

Ahs/ Aire.
Aigin/ Aihn/ Eigendom.
Akran/ Vrugt.
Albrunst/ Brandoffer.
Balsan/ Balsem.
Baurd/ Bord.
Bloth/ Bloed.
Dail/ Déél.
Daur/ Deur.
Eisar/ Yzer.
Faurahah/ Voorhang.
Fill/ Vel.
Fotubaurd/ Voetebank.
Gajuk/ Juk, Jok.

Gatrask/ Dorschvloer.
Gild/ Geld, schatting.
Gras/ Gras, moes.
Gudhus/ Godshuys, Tempel.
Haurn/ Horen.
Hus/ Huys.
Kas/ Vat.
Lamb/ Lam.
Land/ Land.
Leik/ Lyk, lichaem.
Lein/ Linnen.
Lauf/ Loof.
Laun/ Lóón.
Ligr/ Leger, bedde.
Liuhath/ Licht.
Maurthr/ Moord.
Nahtamat/ Nachtmael.
Pund/ Pond.
Rign/ Regen.
Salt/ Zout.
Saun/ Zoen.
Silubr/ Zilver.
Skip/ Schip.
Swein/ Zwyn.
Swumst/ Badwater, Zwemplaets.
Waurd/ Woord.
Weihs/ Wyk.
Wein/ Wyn.
Witoth/ Wet.

III. Op O uytgaende.

Singul. Plural.
N. & V. Hairto. Herte. Hairtona.
G. Hairtins.   Hairtone.
D. & Abl. Hairtin.   Hairtam & Hairtan.
Acc. Hairto.   Hairtona.

Zoo óók.

Augo/ Ooge.
Kaurno/ Koren.
Namo/ Naem.
Wato/ Water.

Dog dit laetste heeft in D. & Abl. Plur. Watnam/ voor Watam.

Uytzonderlingen van de Naamwoorden.
Masculina.

Sing. N. & Acc. Goth (God) G. Goths/ D. & Abl. Gotha.
Plur. N. & Acc. Guda.
Sing. N. & Abl. Menath/ Menoth/ (Maend.)
Plur. N. & Acc. Menaths.
Sing. N. & Acc. D. & Abl. Brothar/ (Broeder,) G. Brothars.
Plur. N. Brothrjus/ D. & Abl. Brothrum. Acc. Brothrus & uns.

Sing. N.D. & Abl. Arms/ (Arm.)
Plur. Acc. Armins.
Sing. N. & Abl. Sabbato/ (Sabbath) G. Sabbataus. Plur. Abl. Sabbato.
Sing. G. Faurabathjis/ (Voorgebieder) D. & Abl. Faurabathja. Acc. Faurabathi.

Foeminina.

Sing. N. & G. Baurgs/ Burg, stad. D. Acc. & Abl. Baurg.
Plur. N. & Acc. Baurgs. G. Baurge. D. & Abl. Baurgim.
Sing. G. Sunagogeis/ & gais/ Sinagoge. D. & Abl. Sunagoge/ gei/ gai/ gen & gein. & Acc. Sunagogein. Plur. Abl. Sunagogim.

Swistar/ Zuster, & Dauhtar/ Dogter, gaen als 't Masculinum Brothar.

Nomina Adjectiva.

Masculinum.

Singul. 1. Blinde. Plural.
N. Blinds.   Blindai.
G. Blindis.   Blindaize.
D. & Ab. Blindin/ & amma.   Blindaim.
Acc. Blindana.   Blindans.

Foemininum.

N. Blinda. Blindos.
G. Blindaizos. Blindaizo.
D. & Abl. Blindai. Blindaim.
Acc. Blinda. Blindos.

Neutrum.

N. Blind. Blinda.
G. Blindis. Blindaize.
D. & Abl. Blindamma. Blindaim.
Acc. Blind. & blindata. Blinda.

Mascul.

Singular. 2. Zelve. Plural.
N. Silba.   Silbans.
G. ....   Silbane.

D. & Abl. Silbin/ & amma.   Silbam.
Acc. Silban.   Silbans.

Singul. Foemin. Plural.
N. Silbo.   Silbons.
G. Silbons & Silbaizos.   .....
D. & Abl. .....   .....
Acc. Silbon.   Silbons.

Singul. Neutr. Plural.
N. & Acc. Silbo.   .....
G. .....   .....
D. & Abl. Silbamma.   .....

Participia Activa.
Van de Verba der I. II. III. IV. V. en VI. Classis.

Mascul.

Singular. Deelende. Plural.
N. Dailjands.   Dailjandans.
G. Dailjandis.   Dailjandane.
D. & Abl. Dailjandin.   Dailjandam.
Acc. Dailjandan.   Dailjandans.

Foemin.

Singular. Plural.
N. Dailjandei. Dailjandeins.
G. Dailjandeins. Dailjandeino.
D. & Abl. Dailjandein. Dailjandeim & ein.
Acc. Daljandein. Dailjandeins.

Neutr.

Singular. Plural.
N. Daljando. Dailjandona.
G. Dailjandins. Dailjandane.
D. & Abl. Dailjandin. Daihandam.
Acc. Dailjando. Dailjandona.

Participia Passiva.
Van de Verba der I. Classis.

Mascul.

Singular. Gedéélde. Plural.
N. Dailiths.   Dailidai.

G. Dailidins.   .....
D. & Abl. Dailidamma.   Dalidaim.
Acc. Dailidana.   Dailidans.

Foemin.

Singular. Plural.
N. Dailida. Dailidos.
G. ..... .....
D. & Abl. ..... .....
Acc. Dailidon. Dailidons.

Neutr.

Singular. Plural.
N. Dailith. Dailida.
G. Dailidins. .....
D. & Abl. Dailidamma. Dailidaim.
Acc. Dailith. Dailida.

Participia Passiva.
Van de Verba der II. III. IV. V. en VI. Classis.

Mascul.

Singul. Bewondene. Plural.
N. Biwundans.   Biwundanai.
G. ......   Biwundanaize.
D. & Abl. Biwundanamma.   Biwundanaim.
Acc. Biwundana.   Biwundanans.

Foemin.

Singul. Plural.
N. Biwundana. ......
G. ...... Biwundanaize.
D. & Abl. Biwundanamma. ......
Acc. Biwundein. ......

Neutr.

Singular. Plural.
N. Biwundan. Biwundana.
G. ...... Biwundanaize.
D. & Abl. Biwundanamma. Biwundanaim.
Acc. Biwundan. Biwundana.

NB. Indien de Neutra Passiva als Substantiva gebruykt worden,

zoo nemen ze een o agter aen, als dailido het Gedéélde, biwundano het Bewondene; en worden gedeclineert als hairto/ hebbende in Plurali hairtona; dus dan óók biwundanona in Plurali.

Pronomina personalia.

Singular. Ik. Plural.
N. Ik.   Wit & Weis.
G. ....   Unsis.
D. & Abl. Mis.   Ungks & Ungkis.
Acc. Mik.   Uns.

Singular. Gy, dy. Plural.
N. Thu.   Ius.
G. ....   ....
D. & Abl. Thus.   Iswis & Igwis.
Acc. Thuk.   Iswis.

Singul. Hy. Plural.
N. Is.   Eis.
G. Is.   Ize.
D. & Abl. Imma.   Im.
Acc. Ina.   Ins.

Singular. Zy. Plural.
N. ....   ....
G. Izos.   Izo.
D. & Abl. Izai & ija.   ....
Acc. Izai & ija.   Ijos.

Pronomina Demonstrativa.

Mascul.

Singular. Die, deze. Plural.
N. Thiz & Sa.   Thai & Thisai.
G. This.   Thise.
D. & Abl. Thamma.   Thaim.
Acc. Thana.   Thans & Thisans.

Foemin.

Singular. Die, deze. Plural.
N. Tho & So.   Thos & thisos.
G. Thisos.   Thiso.
D. & Abl. Thisai.   Thaim.
Acc. Thisai.   Thos & thisos.

Neutr.

Singul. Dit, dat Plural.
N. Thata.   Tho.
G. This.   Thise.
D. & Abl. Thamma.   Thaim.
Acc. Thata.   Tho.

Possessiva.

M. F. N.
Meins/ meina/ mein/ Myne}  
Theins/ theina/ thein/ Dyne} gaen gelyk het adject. blinds.
Seins/ seina/ sein/ Zyne}  

Pronomen Relativum.

Singul. Zich. Plural.
Acc. Sik.   Sis.
D. & Abl. Se.    


Vorige Volgende