Gemeenschap tussen de Gottische spraeke en de Nederduytsche
(2001)–Lambert ten Kate Hz.–
Auteursrechtelijk beschermdI. Classis.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1. | Dailjan/ Deelen. |
| 2. | Fastan/ Vasten, en Vasthouden. |
| 3. | Salbon/ Zalven |
Indicativus Praesens & Futurum.
| Singul. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ik | Dailja/ | thu | Daileis/ | is | Daileith & dailjith. |
| 2. | Fasta/ | Fastais/ | Fastaith. | |||
| 3. | Salbo/ | Salbos/ | Salboth. | |||
| Plural. | ||||||
| 1. | weis | Dailjama & Dailjam/ | jus | Daileith/ | eis | Dailjand. |
| 2. | Fastaima/ | Fastaith/ | Fastand. | |||
| 3. | Salboma/ | Salboth/ | Salbond. | |||
Voor 't Futurum Indicativi word veel al dit Praesens gebruykt, dog in gevallen van Bevelgevinge of Ondervraeginge vindmen óók het Praesens Subjunctivi.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum, & Plusquamperf.
| Singul. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ik | Dailida/ | thu | Dailides/ | is | Dailida. |
| 2. | Fastaida/ | Fastaides/ | Fastaida. | |||
| 3. | Salboda/ | Salbodes/ | Salboda. | |||
| Plural. | ||||||
| 1. | weis | Dailidedum | jus | Dailideduth/ | eis | Dailidedun. |
| 2. | Fastaidedum/ | Fastaideduth/ | Fastaidedun. | |||
| 3. | Salbodedum/ | Salbodeduth/ | Salbodedun. | |||
Imperativus.
| 2. Persoon. | Singul. | 3. Persoon. |
|---|---|---|
| 1. Dailei thu. | 1. Dailjai is. | |
| 2. Fastai thu. | 2. Fastai is. | |
| 3. Salboi thu. | 3. Salb... is. |
| Plural. | ||
|---|---|---|
| 1. Persoon. | 2. Persoon. | 3. Persoon. |
| 1. Dailjaima weis. | 1. Dailjaith & Dailjith jus. | 1. Dailjaina eis. |
| 2. Fastaima weis. | 2. Fastaith jus. | 2. Fastaina eis. |
| 3. Salb... weis. | 3. Salboth jus. | 3. Salb... eis. |
Subjunctivus, Praesens & Futurum.
| Singul. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ik | Dailjau/ | thu | Dailjais/ | is | Dailjai. |
| 2. | Fastau/ | Fastais/ | Fastai. | |||
| 3. | Salb.... | Salb... | Salb..... | |||
| Plural. | ||||||
| 1. | weis | Dailjaima | jus | Dailjaith/ | eis | Dailjaina. |
| 2. | Fastaima/ | Fastaith/ | Fastaina. | |||
| 3. | Salb..... | Salb..... | Salb..... | |||
Tot deze opengelatene heb ik geene voorbeelden gevonden; dog gisse die te moeten zyn, Salbou/ Salbois/ Salboi/ Salboima/ Salboith/ Salboina.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Singul. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ik | Dailidethjau/ | thu | Dailidedeis/ | is | Dailidedi & idudi. |
| 2. | Fastaidethjau/ | Fastaidedeis/ | Fastaidedi. | |||
| 3. | Salbodethjau | Salbodedeis | Salbodedi. | |||
| Plural. | ||||||
| 1. | weis | Dailidedeima/ | jus | Dailidedeith/ | eis | Dailidedeina. |
| 2. | Fastaidedeima/ | Fastaidedeith/ | Fastaidedeina. | |||
| 3. | Salbodedeima | Saibodedeith | Salbodedeina. | |||
Infinitivus.
Praesens 1. Dailjan. 2. Fastan. 3. Salbon.
Het Futurum Infinitivi, óók Infinitivus Obliquus genaemt, neemt du voor zich, evengelyk als te by ons; als,
| 1. Dailjan. | Deelen. | ||
| du | 2. Fastan. | te | Vasten. |
| 3. Salbon. | Zalven. |
Participium.
Praesens 1. Dailjands. 2. Fastands. 3. Salbonds.
Het Praeteritum Imperfectum Indicativi, word óók te mets uytgedrukt door dit Participium Praesens, met behulp van het Imperfectum Verbi Wizan/ Wezen, even als by ons; naemlyk. Dailjands was/ hy was Deelende.
De Substantiva Verbalia Foeminina kunnen gevormt worden uyt den Infinitivus door agterafneminge en verwisselinge van jan in eins/ an in ains/ en on in oins; als,
Daupeins/ Doopinge, Dóóp, van Daupjan.
Libains/ Levinge, Leven, van Liban.
Salbons/ Zalvinge, Zalve, van Salbon.
Hier in schynt een gelykheyd met onze Verbalia in inge of nisse.
Passivum.
Indicativus Praesens & Futurum.
| Singul. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ik | Dailna & dailjada. | thu | Dailnais & dailjazai. | is | Dailnith & dailijada. |
| 2. | Fastna & fastada/ | Fastnais & fastazai/ | Fastnaith/nith/ & ada. | |||
| 3. | Salbno | Salbnois | Salbnoth. | |||
| Plural. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | weis | Dailnam | jus | Dailneith & dailjanda/ | eis | Dailnand & dailjanda. |
| 2. | Fastnam | Fastnaith | Fastnand. | |||
| 3. | Salbnom | Salbnoth | Salbnond. | |||
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Singul. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ik | Dailnoda/ | thu | Dailnodes/ | is | Dailnoda. |
| 2. | Fastnoda/ | Fastnodes/ | Fastnoda/. | |||
| 3. | Salbnoda/ | Salbnodes/ | Salbnoda. | |||
| Plural. | ||||||
| 1. | weis | Dailnodedum/ | jus | Dailnodeduth/ | eis | Dailnodedun. |
| 2. | Fastnodedum | Fastnodeduth/ | Fastnodedun. | |||
| 3. | Salbnodedum/ | Salbnodeduth/ | Salbnodedun. | |||
Subjunctivus Praesens & Futurum.
| Singul. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ik | Dailjausa/ | thu | Dailjaisau/ | is | Dailnai & dailjaidau. |
| 2. | Fastausa/ | Fastaisau/ | Fastnai & fastaidau. | |||
| 3. | Salb.... | Salb.... | Salb......... | |||
| Plural. | ||||||
| 1. | weis | Dail.... | jus | Dailjaindau/ | eis | Dailjaindau. |
| 2. | Fast.... | Fastaindau/ | Fastaindau. | |||
| 3. | Salb.... | Salb.... | Salb.... | |||
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Singul. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ik | Dailjaidau/ | thu | Dailnodedeis/ | is | Dailnodedi. |
| 2. | Fastaidau/ | Fastnodedeis/ | Fastnodedi | |||
| 3. | Salboidau | Salbnodedeis | Salbnodedi. | |||
| Plural. | ||||||
| 1. | weis | Dailnodedenna | jus | Dailnodedeith/ | eis | Dailnodedeina. |
| 2. | Fastnodedeima. | Fastnodeith. | Fastnodedeina. | |||
| 3. | Salbnodedeima. | Salbnodedeith. | Salbnodedeina. |
Dat deze 1. Persoon van den Sing. óók nog eenen anderen uyt gang (ik gisse Dailnodedi enz.) zal gehad hebben, is niet onwaer-schynlyk uyt het belóóp der andere Personen.
Infinitivus.
| 1. Dailnan | Dailiths wairthan of wisan. | |
| 2. Fastnan | en | Fastaiths wairthan of wisan. |
| 3. Salbnon | Salboths wairthan of wisan. |
Participium.
| Praesens. | 1. Dailnands. | 2. Fastnands. | 3. Salbnonds. |
| Praeteritum. | 1. Dailiths. | 2. Fastaiths. | 3. Salboths. |
Men vind óók de Praeterita Passiva, zoo van deze als van de volgende Classes, door omschryving en met behulp van de Verba Wairthan/ Worden, en Wisan/ Wezen, uytgebeeld; en als dan staet het Praeteritum Participii daer by gevoegt, als Dailiths Was of Warth of Wesi &c. Hy Was of Wierd of Waere Gedeelt, enz.
NB. Het deponens, als Aflisnan (Restare) heeft in 't participium Aflismands.
Het Character van de Classis der Verba doet zich op in 't belóóp van den Infinitivus, vergeleken met het Praeterit. Indicat. & Particip. Passivum.
Dus is dan het Character van deze Classis in 't Gottisch.
| 1. | Dailjan/ Dailida/ Dailiths. |
| 2. | Fastan/ Fastaida/ Fastaiths. |
| 3. | Salbon/ Salboda/ Salboths. |
En in 't Nederduyts.
Deelen, Déélde, Gedéélt, oulinks Deelede, Gedeelet.
Vasten, Vastede of vaste, Gevast, oulinks Gevastet.
Zalven, Zalfde, Gezalft, oulinks Zalvede, Gezalvet.
Tot deze I. Classis behooren óók de volgende:
Als No. 1. |
|
| Afdrausjan/ | Afdruyschen, afstorten. |
| Anamahtjan/ | Ontmagtigen. |
| Arbaidjan/ | Arbeyden. |
| Armjan/ Gaärmjan/ | zich Erbermen. |
| Ataugjan/ | voor Oogen komen. |
| Bisaulnjan/ | Bezoedelen. |
| Blindjan/ gablindjan/ | Blinden. |
| Botjan/ | Baeten. |
| Diupjan/ gadiupjan/ | Diepen. |
| Daupjan/ | Doopen. |
| Domjan/Gadomjan | Oordeelen/ Veroordeelen. |
| Drankjan/ gadrankjan/ | Drenken. |
| Fijan/ | Haeten. |
| Fodjan/ | Voeden. |
| Fulljan/ gafulljan/ | Vullen, vervullen. |
| Gadailjan/ | Deelen. |
| Gadauthjan/ afdauthjan/ | Dooden. |
| Galaubjan/ Uslaubjan | Gelooven, vertrouwen/ Verloven, toelaten. |
| Gahaftjan/ | Heften, aenhegten. |
| Garaihtian/ | Rigten. |
| Gasuljan/ | Grondvesten. |
| Gaswogan/ | Zeer zuchten, zwoegen. |
| Hailjan/ gahailjan/ | Heelen, genezen. |
| Hatjan/ | Haeten. |
| Hausjan/gahausjan/ | Hooren. |
| Hnaigjan / gahnaigjan & Hnaiwjan/ gahnaiwjan/ | Neygen, doen nederbuygen, vernederen. |
| Hrainjan / gahrainjan/ | Reynigen. |
| Hropjan/ | Roepen. |
| Hugjan / gahugjan/ | Meenen, waenen. |
| Huljan/ gahuljan/ | Dekken. |
| Hungrjan/ | Hongeren. |
| Ibnjan/ ga-ibnjan/ | Effenen. |
| Inbranjan/ | Branden. |
| Idweitjan/ | Wyten, verwyten. |
| Kannjan/ gakannjan/ | Bekent maken. |
| Kausjan/ | Keuren, proeven. |
| Kukjan/ bikukjan/ | Kussen. |
| Lagjan / galagjan/ | Leggen, stellen. |
| Laisjan/ | onderwyzen, Leeren. |
| Latjan/ | Letten, verletten. |
| Laugnjan/ galaugnjan/ | Loochenen. |
| Lausjan/ galausjan/ | Lossen, verlossen, Loozen. |
| Lewjan/ galewjan/ | Leveren, overleveren. |
| Liuhtjan & liugjan/ | Ligten, uytligten. |
| Maurthrjan/ | Moorden. |
| Meljan/ | Schryven. |
| Merjan/ Usmerjan | Verkondigen/ door Maere verbreyden. |
| Motjan/ gamotjan/ | Gemoeten, ontmoeten. |
| Namnjan/ | Noemen, Benaemen. |
| Nasjan/ Ganasjan/ | Genezen, behouden. |
| Natjan/ ganatjan/ | Nat maken. |
| Nauthjan/ | Nootzaeken. |
| Praufetjan/ | Profeteren. |
| Quistjan/ fraquistjan/ usquistjan/ | Verquisten, verderven, verliezen. |
| Rahnjan/ garahnjan/ | Rekenen. |
| Rakjan / usrakjan/ | Rekken, uytrekken. |
| Raupjan/ | Roopen, plukken. |
| Rignjan/ | Regenen. |
| Rodjan/ Birodjan | Spreken/ mompelen, morren. |
| Saljan/ gasaljan/ | Herbergen. |
| Sandjan/ | Zenden. |
| Satjan/ gasatjan/ | Zetten, stellen. |
| Saurjan/ | Zorgen. |
| Sigljan/ gasigljan/ | Zegelen. |
| Skaftjan/ | Schaffen, bereyden. |
| Skathjan/ gaskathjan/ | Beschadigen. |
| Sokjan/ | Zoeken, onderzoeken. |
| Sothjan/ gasothjan/ | Verzadigen. |
| Strawjan/gastrawjan/ | Strooijen. |
| Taiknjan / gataiknjan/ | Beteekenen, aenwyzen. |
| Tamjan/ gatamjan/ | Temmen. |
| Taujan/ gataujan/ | Doen. |
| Thaursjan/ gathaursjan | Dorsten/ Dor maken, verdroogen. |
| Thragjan/ | Loopen, Draven. |
| Thrafstjan/ gathrafstjan/ | Troosten. |
| Timrjan / gatimrjan/ | Timmeren, bouwen. |
| Ufarskadwjan/ | Overschaduwen. |
| Urraisjan/ | Doen ontstaen, verwekken. |
| Wagjan/ | Waggelen. |
| Wakjan/ uswakjan/ | Wekken. |
| Waljan/ | Kiezen. |
| Walwjan/ | Wentelen. |
| Wandjan/ gawandjan/ | Wenden. |
| Wardjan/ | Bewaeren. |
| Warjan/ | Weeren. |
| Warmjan/ | Warmen. |
| Wasjan/ gawasjan/ | Kleeden, Gewaed aendoen. |
| Wenjan/ gawenjan/ | Waenen, meenen. |
| Wrohjan/ | Wroegen, betigten. |
En derzelver Composita.
Als No. 2. |
|
| Andstauran/ | Aenstieren. |
| Gabatnan/ | Baten. |
| Gafastan/ | Bewaren, Vasthouden. |
| Gairnan/ | Begeeren. |
| Gakunnan/ | Bekennen. |
| Gaweilan/ | Wylen. |
| Haban/ | Hebben. |
| Haldan/ | Hoeden. |
| Saurgan/ | Zorgen. |
| Leikan/ galeikan/ | Lyken, gelyken, behagen. |
| Liban/ | Leven. |
| Markan/ | Merken. |
| Maurnan/ | Overbezorgt zyn. |
| Munan/ | Meynen. |
| Reiran/ | Roeren, schudden. |
| Skaidan/ | Scheyden. |
| Skaman/ | Schaemen. |
| Trawan/ | Vertrouwen. |
| Thulan/ gathulan & thuldan/ | Dulden. |
| Wakan/ gawakan/ | Waken. |
| Waldan/ gawaldan/ | Geweld of magt hebben. |
| Weihan/ gaweihan/ | Wyden. |
En derzelver Composita.
Als No. 3. |
|
| Aihtron/ | Bedelen. |
| Fiskon/ | Vissen. |
| Galeikon/ | zich Gelyk maken. |
| Gasalbon/ | Zalven. |
| Gawondon/ | Wonden. |
| Horinon/ | Overspel doen. |
| Laigwon / bilaigwon/ | Lekken. |
| Luston/ | Lusten. |
| Raubon /biraubon/ | Rooven, berooven. |
| Skauron/ | Reynigen. |
| Spillon / gaspillon/ | Spellen, voorspellen. |
| Swiglon/ | Zwegelen. |
| Ushulon/ | Uythollen. |
| Wainon/ | Weenen. |
En derzelver Composita.
II. Classis.
Activum.
1. Speiwan/ Spygen. 2. Bindan/ Binden. 3. Niman/ Nemen.
4. Ganiutan/ Genieten. 5. Gabairan/ Baeren.
6. Wairpan/ Werpen.
Indicativus, Praesens & Futurum.
Singul.
1. ik Speiwa / thu Speiwis / is Speiwith.
Plural.
1. weis Speiwam &- aima/ jus Speiwith/ eis Speiwand.
Dus mede.
2. ik Binda. 3. ik Nima. 4. ik Ganiuta. 5. ik Gabaira. 6. ik Wairpa. enz.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Singul. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ik | Spaiw/ | thu | Spaiwt/ | is | Spaiw. |
| 2. | Band/ | Bandt/ | Band. | |||
| 3. | Nam/ | Namt/ | Nam. | |||
| 4. | Ganaut/ | Ganautt/ | Ganaut. | |||
| 5. | Gabar/ | Gabart/ | Gabar. | |||
| 6. | Warp/ | Warpt/ | Warp. | |||
| Plur. | ||||||
| 1. | weis | Spi- & Spaiwum/ | jus | Spi- & Spaiwuth/ | eis | Spi- & Spaiwun. |
| 2. | Bundum/ | Bunduth/ | Bundun. | |||
| 3. | Nemum/ | Nemuth/ | Nemun. | |||
| 4. | Ganu- & Ganautum/ | Ganu- & Ganaututh/ | Ganu- & Ganautun. | |||
| 5. | Gaberum/ | Gaberuth/ | Gaberun. | |||
| 6. | Waurpum/ | Waurputh/ | Waurpun. |
Imperativus.
2. Pers.
Sing.
1. Speiw/ 2. Bind/ 3. Nim/ 4. Ganiut/ 5. Gabair. 6. Wairp/ thu.
Plural.
1. Spiwith/ 2. Bindith/ 3. Nimith/ 4. Ganiutith/ 5. Gabairith. 6. Wairpith/ &-paith/ jus.
Voorts de 3. Pers. van den Sing. beneffens de 1. en 3. Pers. van den Plur. evenééns als by het praesens van den subjunctivus, alléén 't pronomen agter, en niet voor 't Verbum te stellen.
Subjunctivus, Praesens & Futurum.
Sing.
1. ik Speiwau/ thu Speiwais/ is Speiwai.
Plur.
1. weis Speiwam/ jus Speiwath/ eis Speiwaina.
Aldus óók.
2. ik Bindau. 3. ik Nimau. 4. ik Ganiutau. 5. ik Gabairau. & 6. ik Wairpau.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Sing. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ik | Spi- & Spaiwau/ | thu | Spi- & Spaiweis/ | is | Spi- & Spaiwi. |
| 2. | Bundau/ | Bundeis/ | Bundi. | |||
| 3. | Nemau/ | Nemeis/ | Nemi. | |||
| 4. | Ganu & ganautau/ | Ganu- & ganauteis/ | Ganu- & ganauti. | |||
| 5. | Gaberau/ | Gabereis/ | Gaberi. | |||
| 6. | Waurpau/ | Waurpeis/ | Waurpi. | |||
| Plur. | ||||||
| 1. | weis | Spi- & Spaiweima/ | jus | Spi- & Spaiweith/ | eis | Spi- & Spaiweina. |
| 2. | Bundeima/ | Bundeith/ | Bundeina. | |||
| 3. | Nemeima/ | Nemeith/ | Nemeina. | |||
| 4. | Ganu- & ganauteima/ | Ganu- & ganauteith/ | Ganu- & ganauteina. | |||
| 5. | Gabereima/ | Gabereith/ | Gabereina. | |||
| 6. | Waurpeima/ | Waurpeith/ | Waurpeina. |
Sing. |
|
| 1. | ik thu / is Spi- & Spaiwi. |
| 2. | Bundau/ Bundeis/ Bundi. |
| 3. | Nemau/ Nemeis/ Nemi. |
| 4. | Ganu & ganautau/ Ganu- & ganauteis/ Ganu- & ganauti. |
| 5. | Gaberau/ Gabereis/ Gaberi. |
| 6. | Waurpau/ Waurpeis/ Waurpi. |
Infinitivus.
1. Speiwan. 2. Bindan. 3. Niman. 4. Ganiutan. 5. Gabairan. 6. Wairpan.
Voor welke in Casu obliquo du gevoegt word, even als by ons TE, als du Speiwan/ Te Spygen, enz.
Participium.
Praesens.
1. Speiwands. 2. Bindands. 3. Nimands. 4. Ganiutands. 5. Gabairands. 6. Wairpands.
Passivum.
Indicativus, Praesens & Futurum.
Singul.
1. ik Speiwada / thu Speiwaza/ is Speiwada & speiwnith.
Plural.
1. weis Speiw... jus Speiwanda/ eis Speiwanda.
Aldus, 2. ik Bindada. 3. ik Nimada. 4. ik Ganiutada. 5. ik Gabairada; & 6. ik Wairpada. Etc.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| 1. | Spiw- & spaiw- | } |
| 2. | Bund- | } |
| 3. | Nem- | } -noda/ -nodes/ -noda/ in Sing. |
| 4. | Ganut- & ganaut- | } -nodedum/ -nodeduth/ -nodedun/ in Plur. |
| 5. | Gaber- | } |
| 6. | Waurp- | } |
Subjunctivus, Praesens & Futurum.
| Singul. | |||
|---|---|---|---|
| 1. | ik Speiwausa/ thu Speiwaisau / is Speiwaidau. | } | |
| Plural. | } dus ook de andere. | ||
| 1. | weis Speiw... jus Speiw... eis Speiwaindau. | } | |
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| 1. | Spiw- & spaiw- | } |
| 2. | Bund- | } |
| 3. | Nem- | } -nod.... -nodedeis/ -nodedi/ in Sing. |
| 4. | Ganut- & ganaut- | } -nod.... -nodedeith/ -nodedeina/ in Plur. |
| 5. | Gaber- | } |
| 6. | Waurp- | } |
Participium.
1. Spi- & spaiwans. 2. Bundans. 3. Numans. 4. Ganu- & ganautans. 5. Gabaurans. 6. Waurpans.
By het Participium de hulpwoorden Wairthan of Wisan gevoegt zynde, zoo heeftmen den Infinitivus, als Bundans Wairthan of Wisan enz.
Het Character van deze Classis is in 't Gottisch.
| 1. | Speiwan/ Spaiw/ Spi- & spaiwans. |
| 2. | Bindan/ Band/ Bundans. |
| 3. | Niman/ Nam/ Numans. |
| 4. | Ganiutan/ Ganaut/ Ganu- & ganautans. |
| 5. | Gabairan/ Gabar/ Gabaurans. |
| 6. | Wairpan/ Warp/ Waurpans. |
Zynde in 't Nederduytsch.
| 1. | Spygen, Speeg, Gespegen. |
| 2. | Binden, Bond & band, Gebonden. |
| 3. | Nemen, Nam, Genomen. |
| 4. | Genieten, Genoot, Genoten. |
| 5. | Baeren, Baerde, Gebaert. |
| 6. | Werpen, Wierp, Geworpen. |
Deze volgende behooren mede tot deze Classis.
Als. No. 1. |
|
| Andbeitan/ | Bestraffen |
| Bispeiwan/ | Bespygen, bespuwen. |
| Diskreitan/ | Ryten. |
| Dreiban/ | Dryven, uythollen. |
| Greipan/ fairgreipan/ | Grypen. |
| Hneiwan/ | Nygen, daelen, buygen. |
| Inngaleithan/ | Inglyden, ingaen. |
| Leithan/ galeithan/ | Gaen. |
| Reisan/ urreisan/ | Ryzen, verryzen. |
| Skeinan/ | Schynen. |
| Sneithan/ | Slagten. |
| Sneian/ | Snyden. |
| Steigan/ gasteigan/ | Stygen. |
En derzelver Composita.
Als No. 2. |
|
| Anafilhan/ | Aenbevelen. |
| Andbindan/ | Ontbinden. |
| Brikan/ | Breken. |
| Brinnan/ Ufbrinnan/ | Branden. |
| Drinigkan/ | Drinken. |
| Duginnan/ | Beginnen. |
| Finthan/ | Bevinden, Vernemen. |
| Fragildan/ | Vergelden. |
| Rinnan/ | Komen, garinnan/runnen, te samen Loopen, birinnan/ berennen, omringen. |
| Sigwan/ | Zinken. |
| Singwan/ | Lezen. |
| Spinnan/ | Spinnen. |
| Windan/ | Winden. |
En derzelver Composita.
Als No. 3. |
|
| Biniman/ | Benemen, franiman/ ganiman/ aennemen, ontfangen. |
| Quiman/ | komen, gaquiman/ byeenkomen, anaquiman/ aenkomen, overkomen. |
| Stilan/ | Stelen. |
| Wrikan/ gawrikan/ | Vervolgen, Wreken. |
En derzelver Composita.
Als No. 4. |
|
| Biudan / anabiudan/ | Bevelen, gebieden. |
| Driusan / gadriusan/ | Vallen, Druyschen. |
| Giutan/ | Gieten. |
| Niutan/ | Genieten, bekomen. |
| Uskiusan/ | Uytkiezen tot verwerpinge. |
| Tiuljan/ | Togen. |
| Thliuhan / Gathliuhan/ | Vleiden, Vlugten. |
| Usthriutan/ | Verdrieten. |
En derzelver Composita.
Als No. 5. |
|
| Frabairan/ usbairan/ Dragen, Beuren, en óók Antwoorden; atbairan/ aendragen; thairhbairan/ doordragen; unbairan/ onvrugtbaer zyn. | |
En derzelver Composita.
Als No. 6. |
|
| Bairgan/ gabairgan/ | Bergen. |
| Gawairpan/ | Werpen. |
| Tairan / gatairan/ | Tornen, scheuren. |
| Wairthan/ | Werden, Worden. |
En derzelver Composita.
III. Classis.
Activum.
1. Hafjan/ Heffen. 2. Bidjan/ Bidden. 3. Lisan/ Lezen, vergaderen. 4. Thwahan/ Wasschen. 5. Saiqan/ Zien. 6. Standan/ Staen. 7. Lukan/ Luyken, sluyten.
Indicativus, Praesens & Futurum.
| Sing. | 1. | ik Hafja/ | thu Hafjis/ | is Hafjith. |
| Plur. | 1. | weis Hafjama/ | jus Hafjith/ | eis Hafjand. |
Aldus mede 2. ik Bidja/ enz.
| Sing. | 3. | ik Lisa/ | thu Lisis/ | is Lisith. |
| Plur. | 3. | weis Lisaima/ | jus Lisith/ | eis Lisand. |
Aldus óók 4. ik Thwaha. 5. ik Saiqa 6. ik Standa/ en 7. ik Luka. enz.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Sing. | 1. | ik Hof/ | thu Hoft/ | is Hof. |
| Plur. | 1. | weis Hofum/ | jus Hofuth/ | eis Hofun. |
Zoo mede 4. ik Thwoh/ en 6. ik Stoth. enz.
| Sing. | 2. | ik Bad/ | thu Badt/ | is Bad. |
| Plur. | 2. | weis Bedum/ | jus Beduth/ | eis Bedun. |
Dus óók 3. ik Las/ en 5. ik Saq. enz.
| Sing. | 7. | ik Lauk/ | thu Laukt/ | is Lauk. |
| Plur. | 7. | weis Lukum/ | jus Lukuth/ | eis Lukun. |
Imperativus.
2. Persoon.
Sing.
1. Hafei. 2. Bidei. 3. Lis. 4. Thwah. 5. Saiq. 6. Stand. 7. Luk thu.
Plur.
1. Hafjaid. 2. Bidjaid. 3. Lifith. 4. Thwahith. 5. Saiqith. 6. Standith. 7. Lukith jus.
De 3. Pers. van den Singul. beneffens de 1 en 3. Pers. van den Pluralis evenééns te stellen, als by het Praesens Subjunctivi, alléén 't Pronomen agter, en niet voor het Verbum.
Subjunctivus, Praesens & Futurum.
| Sing. | 1. | ik Hafjau/ | thu Hafjais/ | is Hafjai. |
| Plur. | 1. | weis Hafjama/ | jus Hafjath/ | eis Hafjaina. |
Dus mede, 2. ik Bidjau. enz.
| Sing. | 3. | ik Lisau/ | thu Lisais/ | is Lisai. |
| Plur. | 3. | weis Lisam/ &-aima/ | jus Lisaith/ | eis Lisaina. |
Zoo insgelyks 4. ik Thwahau. 5. ik Saiqau. 6. ik Standau. en 7. ik Lukau. enz.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Sing. | 1. | ik Hofau/ | thu Hofeis/ | is Hofi. |
| Plur. | 1. | weis Hofeima/ | jus Hofeith/ | eis Hofeina. |
Zoo óók 4. ik Thwohau/ en 6. ik Stothau. enz.
| Sing. | 2. | ik Bedau/ | thu Bedeis/ | is Bedi. |
| Plur. | 2. | weis Bedeima/ | jus Bedeith/ | eis Bedeina. |
Dusdanig óók 3. ik Lesau/ en 5. ik Seqau/ enz.
| Sing. | 7. | ik Lukau/ | thu Lukeis/ | is Luki. |
| Plur. | 7. | weis Lukeima/ | jus Lukeith/ | eis Lukeina. |
Infinitivus.
1. Hafjan. 2. Bidjan. 3. Lisan. 4. Thwahan. 5. Saiqan. 6. Standan/ en 7. Lukan.
De Casus Obliquus neemt du voor zich.
Participium.
Praesens.
1. Hafjands. 2. Bidjands. 3. Lisands. 4. Thwahand. 5. Saiqands. 6. Standands. en 7. Lukands.
Passivum.
Indicativus, Praesens & Futurum.
| Sing. | 1. | ik Hafjada/ | thu Hafjaza/ | is Hafjada. |
| Plur. | 1. | weis Haf.... | jus Hafjanda/ | eis Hafjanda. |
Dus ook No. 2.
| Sing. | 3. | ik Lisada/ | thu Lisaza/ | is Lisada. |
| Plur. | 3. | weis Lis.... | jus Lisanda/ | eis Lisanda. |
Desgelyks mede No. 4. 5. 6. & 7.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| 1. | Hof- | } |
| 2. | Bed- | } |
| 3. | Les- | } -noda/ -nodes/ -noda/ in Sing. |
| 4. | Thwoh- | } dog in Plural. |
| 5. | Seq- | } -nodedum/ -nodeduth/ -nodedun. |
| 6. | Stoth- | } |
| 7. | Luk- | } |
Subjunctivus, Praesens & Futurum.
Singul. |
|
| 1. | ik Hafjausa/ thu Hafjaisau/ is Hafjaidau. |
Plural. |
|
| 1. | weis Haf.... jus Haf... eis Haifjaindau. |
Dus óók No. 2.
Sing. |
|
| 3. | ik Lisausa/ thu Lisaisau/ is Lisaidau. |
Plur. |
|
| 3. | weis Lis.... jus Lis.... eis Lisaindau. |
Aldus mede No. 4. 5. 6. & 7.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| 1. | Hof- | } |
| 2. | Bed- | } |
| 3. | Les- | } -nod....../ -nodedeis/ -nodedi/ in Sing. |
| 4. | Thwoh- | } en |
| 5. | Seq- | } -nod....../ -nodedeith/ -nodedeina/ in Plur. |
| 6. | Stoth- | } |
| 7. | Luk- | } |
Participium.
1. Hafans. 2. Bidans. 3. Lisans. 4. Thwahans. 5. Saiqans. 6. Standans. 7. Lukans.
Wairthan of Wisan / agter dit Participium gevoegt, maekt den Infinitivus uyt, als hafans wairthan of Wisan.
Hoewel Standan voor zich zelf géén Passivum heeft, nogtans is het zelve ten dienste der Composita alhier geplaetst.
De Character van deze Classis is dan:
| 1. | Hafjan/ Hof/ Hafans/ Heffen, Hief, Geheven. |
| 2. | Bidjan/ Bad/ Bidans/ Bidden, Bad, Gebeden. |
| 3. | Lisan/ Las/ Lisans/ Lezen, Las, Gelezen. |
| 4. | Thwahan / Thwoh / Thwahans/ Waschen, Wiesch en Wosch, Gewaschen. |
| 5. | Saiqan/ Saq/ Saiqans/ Zien, Zag, Gezien. |
| 6. | Standan/ Stoth/ Standans/ Staen, Stond, Gestaen. |
| 7. | Lukan/ Lauk/ Lukans/ Luyken, Look, Geloken. |
Onder deze Classis behooren insgelyks.
Als No. 1. |
|
| Athafjan / ufhafjan / ushafjan/ | Opheffen. |
| Andhafjan/ | Antwoorden, ontheffen. |
| Frathjan/ | Bevroeden. |
| Hlahjan/ | Lachen. Bihlahjan/ Belachen. |
| Wahsjan/ | Wassen, groeijen. |
Als No. 3. |
|
| Galisan/ | Lezen, vergaderen. |
| Itan/ etan/ fretan/ | Eten. |
| Ligan/ | Liggen, ufligan/ ontbreken. |
| Mitan/ | Meten. |
| Quithan/ | Zeggen, gaquithan/ afspreken, fraquithan/ vervloeken, asquithan/ quyten, ontzeggen, ontslaen; faurquithan/ verschoonen; en fauraquithan/ voorzeggen. |
| Sigan/ gasigan/ | Zygen, afdaelen. |
| Sitan/gasitan/ | Zitten. |
| Giban/ | Geven; fragiban/ geven, vergeven; usgiban/ wedergeven; atgiban/ opgeven. |
Dog Giban en zyne Composita hebben in Sing. van 't Praeteritum Indicat. en van den Imperativus F in plaetse van B: als, Gaf/ gaft/ gaf/ ende Gif: maar in Plur. blyft de B, als Gebum / Gibith/ enz.
Als No. 4. |
|
| Afthwahan/usthwahan/ | Afwasschen. |
| Faran/ | Vaeren, reyzen. |
| Frahan/ | Vragen. |
| Graban/ | Graven; ufgraban & usgraban/ opgraven. |
| Skapan/ gaskapan/ | Scheppen, oul. Schapen, (creare.) |
| Slahan/ | Slaen, oul. slagen; afslahan/ dooden. |
| Swaran/ | Zweeren; farswaran verzweeren. |
Als No. 5. |
|
| Fraihan/ grafraihan/ | Vraegen, vernemen. |
| Gasaigan/ | Zien, oulinks Sichen; andsaiqan/ aenzien; bisaiqan/ bezien; ussaiqan/ opzien. |
Als No. 6. |
|
| Gastandan/ | Staen blyven; afstandan/ afstaen; andstandan/ wederstaan; atstandan/ mithstandan/ bystaen; bistandan/ faurastandan/ bystaen, omstaen. |
Als No. 7. |
|
| Galukan/ | Luyken; uslukan/ ontluyken. |
| Trudan/ gatrudan/ | Treden. |
IV. Classis.
Activum.
1. Tekan/ Tikken, aenraeken. 2. Haitan/ Heeten, noemen.
Indicativus, Praesens & Futurum.
| Sing. | 1. | ik Teka/ | thu Tekis/ | is Tekith. |
| Plur. | 1. | weis Tekam/ | jus Tekith/ | eis Tekand. |
Dus mede 2. ik Haita.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Singul. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ik | Taitok/ | thu | Taitokt/ | is | Taitok. |
| 2. | Haihait/ | Haihaitt/ | Haihait. | |||
| Plur. | ||||||
| 1. | weis | Taitokum/ | jus | Taitokuth/ | eis | Taitokun. |
| 2. | Haihaitum/ | Haihaituth/ | Haihaitun. | |||
Imperativus.
| 2. | Pers. Sing. | 1. Tek/ | 2. Hait/ thu. |
| Plur. | 2. Tekaith/ | 2. Haitaith/ jus. |
De 3. Persoon van den Singularis, beneffens de 1. en 3. Pers. Plural. evenééns als by het Praes. Subjunct., mits het Pronomen agter en niet voor het Verbum te stellen.
Subjunctivus, Praesens & Futurum.
| Sing. | 1. | ik Tekau/ | thu Tekais/ | is Tekai. |
| Plur. | 1. | weis Tekam/ | jus Tekath/ | eis Tekaina. |
Aldus óók 2. ik Haitau.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Sing. | 1. | ik Taitokau/ | thu Taitokeis/ | is Taitoki. |
| Plur. | 1. | weis Taitokeima/ | jus Taitokeith/ | eis Taitokeina. |
Zoo mede 2. ik Haihaitau.
Infinitivus.
1. Tekan. 2. Haitan/ en in Casu Obliquo du tekan enz.
Participium.
| Praesens. | 1. Tekands. | 2. Haitands. |
| Praeteritum. | 1. Tekans/ | 2. Haitans. |
Indien men ai voegt agter een Consonant, die gelyk is aen den éérsten Consonant van de Wortelsilb, als t in Tekan / en h in haitan/ enz. zoo heeft men de voorste Silb, welke in 't Praeteritum by de Verba van deze Classis moet voorop gevoegt worden, als 1. tai/ 2. hai. en wyders, by aldien men dan an van den Infinitivus agter afsnyd, zoo heeftmen de 1. Pers. van 't Praeterit. mits dat men de Wortel-vocaelen e/ en ei/ en ai/ by No. 1. verandere in o.
Dus word dan het Character van deze Classis.
| 1. | Tekan/ Taitok/ Tekans/ Tikken, aenraeken. |
| 2. | Haitan/ Haihait/ Haitans/ Heeten, noemen en bevelen. |
Zoo óók als No. 1. |
|
| Attekan/ attaitok/ attekans/ | Aenraken, aentikken. |
| Flekan/ Faiflok/ Flekans/ | Weenen. |
| Letan/ Lailot/ Letans/ | Laeten, aflaeten, zenden: als mede Aftetan/ Aflailot &c. Verlaeten, wegzenden; en fraletan/ aflaeten, verlaeten. |
| Greitan/ Gaigrot/ Greitans/ | Kryten. |
| Saian/ Saiso/ Saians/ | Zaeijen. |
| Waian/ Waiwo/ Waians/ | Waeijen. |
Als No. 2. |
|
| Aukan/ Aiauk/ Aukans/ | Vermeerderen. |
| Gahaitan/ Gahaihait/ Gahaitans/ | Beloven, enAndhaitan/ belyden. |
| Laikan/ lailaik/ laikans/ | van Vreugde opspringen; en bilaikan/ bespotten, belaeken, belasteren. |
| Maitan/ Maimait/ Maitans/ | Snyden: bimaitan/ besnyden, afmaitan/ affnyden, usmaitan/ uytsnyden. |
| Fahan/ Faifah/ Fahans/ | als mede Gafahan/ vangen, grypen. |
| Hahan/ Haihah/ Hahans/ | beneffens Gahahan/ Ushahan/ Hangen, opgetogen houden. |
| Slepan/ Saistep/ Slepans/ | en Gaslepan/ Slaepen. |
Vermits ik onder alle deze byna geene woorden ontmoet heb, welke tot het Passivum betrekkelyk waeren, uitgenomen haitaza/ vocaberis, haitada/ vocabitur, bilaikada/ illudetur, gahahaida/ suspensus erat, en fraletanda/ dimittemini, zoo zag ik my niet
in staet om het Passivum op te maken van zulke Verba, die van die van de andere Classes zoo merkelyk verschillen, dat van dusdaenige praeterita geene voetstappen onder onze levendige taelen, ja zelfs myns wetens niet, onder 't oude Franktheutsche nogte Angelsaxische gevonden worden.
V. Classis.
Activum.
1. Bringan/ Brengen. 2. Thankjan/ Denken. 3. Waurkjan/ Werken.
Indicativus, Praesens & Futurum.
| Sing. | 1. | ik Bringa/ | thu Bringis/ | is Bringith. |
| Plur. | 1. | weis Bringaima/ | jus Bringith/ | eis Bringand. |
| Sing. | 2. | ik Thankja/ | thu Thankeis/ | is Thaukeith. |
| Plur. | 2. | weis Thankjama/ | jus Thankeith/ | eis Thankjand. |
Als No. 2. zoo 3. ik Waurkja.
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Sing. | 1. | ik Brahta/ | thu Brahtes/ | is Brahta. |
| Plur. | 1. | weis Brahtedum/ | jus Brahtedeith/ | eis Brahtedun. |
Dus óók 2. ik Thahta/ en 3. ik Waurhta.
Imperativus.
| 2. | Pers. Sing. | 1. Bring. | 2. Thankei. | 3. Waurkei/ thu. |
| Plur. | 1. Bringith. | 2. Thankaith. | 3. Waurkaith/ jus. |
De andere Personen van den Imperativus gelyk by 't Praesens Subjunctivi, mits dat het Pronomen agter, en niet voor het Verbum kome.
Subjunctivus, Praesens & Futurum.
| Sing. | 1. | ik Bringau/ | thu Bringais/ | is Bringai. |
| Plur. | 1. | weis Bringaima/ | jus Bringath/ | eis Bringaina. |
| Sing. | 2. | ik Thankjau/ | thu Thankjais/ | is Thankjai. |
| Plur. | 2. | weis Thankjam/ | jus Thankjath/ | eis Thankjaina. |
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Sing. | 1. | ik Brahtedjau/ | thu Brahtedeis/ | is Brahtedi. |
| Plur. | 1. | weis Brahtedeima/ | jus Brahtedeith/ | eis Brahtedeina. |
Aldus óók 2. ik Thahtedjau/ en 3. Waurhtedjau.
Infinitivus.
1. Bringan. 2. Thankjan. 3. Waurkjan. hebbende du voor zich in Casu Obliquo, als du Bringan/ te brengen.
Participium.
Praesens.
1. Bringands. 2. Thankjands. 3. Waurkjands.
Praeteritum of Participium Passivum.
1. Brahtans. 2. Thahtans. 3. Waurhtans.
Passivum.
Hier van valt weynig te zeggèn.
Het Praesens & Futurum, zoo van den Indicativus als Subjunctivus, te stellen als by die van de II. en III. Classis.
Van de Praeterita zonder Verba auxiliaria vind ik geene Voorbeelden.
't Participium is als boven gemelt: de Infinitivus is brahtans wairthan &c.
Het Character dezer Classis komt dan dus uyt:
| 1. | Bringan/ Brahta/ Brahtans/ Brengen, Bracht, Gebracht: zoo mede tobringan/ aenbrengen, toebrengen. |
| 2. | Thankjan/ Thahta/ Thahtans/ Denken, Dacht, Gedagt: zoo mede andthankjan/ bithankjan/ bedenken; als mede thunkjan/ thuhta/ thuhtans/ dunken, docht, gedocht. |
| 3. | Waurkjan/ Waurhta/ Waurhtans/ Werken, Wrocht, Gewrocht: aldus óók gawaurkjan/ toestellen, bereyden; frawaurkjan/ misdoen; uswaurkjan/ wel doen. |
VI. Classis.
In welke de Anomala of onregelmatige geplaetst zyn.
Infinitivus.
1. Magan/ Mogen. 2. Kunnan/ Kennen. 3. Witan/ Weten. 4. Aigan/ Hebben. 5. Thaurban/ Derven. 6. Wiljan/ Willen. 7. Wisan/ Wezen, zyn.
Indicativus, Praesens & Futurum.
| Singul. | 1. ik Mag/ thu Magt/ is Mag: zoo mede 2. ik Kann/ 3. ik Wait/ 4. ik Aih/ 5. ik Tharf; dog Wait heeft in de 2. Persoon Waist. |
| Plural. | 1. weis Magum / jus Maguth / eis Magun: zoo óók 2. weis Kunnum/ 3. weis Witum/ 4. weis Aihum/ en 5. weis Thaurbum/ &c. |
| Singul. | 6. ik Wiljau/ thu Wileis/ is Wil..... en 7. ik Im/ thu Is/ is Ist en Wisith. |
| Plural. | 6. weis Wileima/ jus Wileith/ eis Wil..... en 7. weis Sijum jus Sijud/ eis Sind en Wesind. |
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Sing. | 1. ik Mahta/ thu Mahtes/ is Mahta. |
| Plur. | 1. weis Mahtedum/ jus Mahteduth/ eis Mahtedun. |
Dus óók 2. ik Kuntha/ weis Kunthedum. 3. ik Wista/ weis Wissedum. 4. ik Aihta/ weis Aihtedum. 5. ik Thaurfta/ weis Thaurftedum. en 6. ik Wilda/ weis Wildedum. enz.
| Sing. | 7. ik Was/ thu Wast/ is Was. |
| Plur. | 7. weis Wesum/ jus Wesuth/ eis Wesun. |
Imperativus.
2. Pers. Plur.
2. Kunnaith & -neith. 3. Witeith. & 7. Wisaith/ jus.
Tot de andere Personen ontbreken my Voorbeelden.
Subjunctivus, Praesens & Futurum.
| Sing. | 1. ik Magjau/ thu Mageis/ is Magi. |
| Plur. | 1. weis Magjeimai/ jus Magjeith/ eis Magjeina. |
Aldus óók 2. ik Kunnau / weis Kunneimai. 3. ik Witau / weis Witeimai. 4. ik Aihjau / weis Aihjeimai. en 5. ik Thaurbau/ weis Thaurbeimai.
| Singul. | 6. ik Wiljau/ thu Wileis/ is Wilith. en 7. ik Sijau/ thu Sijais / is Sijai. |
| Plural. | 6. weis Wileima / jus Wileith / eis Wileina. en 7. weis Sijaima & Wisam/ jus Sijaith/ eis Sijaina. |
Praeteritum Imperfectum, Perfectum & Plusquamperfectum.
| Sing. | 2. ik Mahtethjau/ | thu Mahtedeis/ | is Mahtedi. |
| Plur. | 1. weis Mahtedeima/ | jus Mahtedeith/ | eis Mahtedeina. |
Aldus mede 2. ik Kunthethjau. 3. ik Wissethjau. 4. ik Aihtethjau. 5. ik Thaurftethjau. & 6. ik Wildedjau. &c.
| Sing. | 7. ik Wesjau/ | thu Weseis/ | is Wesi. |
| Plur. | 7. weis Weseima/ | jus Weseith/ | eis Weseina. |
Participium.
Praesens.
1. Magands. 2. Kunnands. 3. Witands. 4. Aigands. 5. Thaurbands. 6. Wiljands. & 7. Wisands.
Praeter.
2. Kunths & kunthans. & 7. Weisiths.
Dat de Infinitivus by No. 7. niet alleen Wisan/ maer óók éértyds Sijan (gelyk als nog by ons Zyn) zal geweest zyn, blykt niet duyster uyt het Praesens & Futur. Subjunctivi, Sijau &c. en uyt de Plur. van 't Praes. Indicat. Sijum &c.
Gakunnan/ bekennen, bemerken, is van de I. Classis 2. hebbende in Praeter. gakunnaida: dog ufkunnan/ & uskunnan/ bekennen, is van deze Classis, gelyk kunnan/ zynde derzelver Praeterita ufkuntha/ & uskuntha.
Aen geene van deze Classis is het Passivum eygen, behalven by kunnan/ en desselfs composita: het eenige Voorbeeld, dat ik van deze gevonden heb, is de 3. Pers. Sing. Fut. Indicat. gakunnaidau & ufkunnaida/ cognoscetur.
Tot slot van deze Classis, en wyders óók van dit Werk, volgen hier eenige Voorbeelden van het Verbum, Skulan/ debere, waer toe de óórspronk van ons Zullen thuys te wyzen is.
Skal/ ik Moet. Skuld ist/ hy Behoort. Ik Skal waurkjan/ Joh. IX. 4. Ik Moet werken. Skulda / Skuld Was/ Moest. Skulda & Skuld ist-qiman/ hy Moet of Zal komen. Skuldedum/ wy Moesten. en Skuli wairthan/ het Zal zyn of worden.
EINDE.
[Illustration]