Cursus zestiende- en zeventiende- eeuws Nederlands

[p. 22]

2. Hulpmiddelen bij de interpretatie

Voor de interpretatie van zestiende- en zeventiende-eeuwse teksten kunnen boeken op allerlei gebied hulp bieden. We onderscheiden daarbij:

A. woordenboeken.

Woordenboek der Nederlandsche Taal, bewerkt door M. de Vries en L.A. te Winkel, e.a., 's-Gravenhage, 1882-...

P.G.J. van Sterkenburg, Een glossarium van zeventiende-eeuws Nederlands, derde, herziene en uitgebreide druk, Groningen, [1981].

J.J. Mak, Rhetoricaal Glossarium, tweede druk, Assen, 1959.

H.M. Hermkens en C. van de Ketterij, Grammaticale interpretatie van zeventiende-eeuwse teksten; vertaalboek, Groningen, z.j..

E. Verwijs en J. Verdam, e.a., Middelnederlandsch Woordenboek, 's-Gravenhage, 1885-1952. Elf delen.

J. Verdam, Middelnederlandsch Handwoordenboek, 's-Gravenhage, 1932. Een Supplement op dit werk, samengesteld door J.J.v.d. Voort v.d. Kleij, e.a. is in 1983 verschenen.

A.C. Oudemans Sr., Bijdrage tot een Middel- en Oudnederlandsch Woordenboek. Uit vele glossaria en andere bronnen bijeengezameld, Arnhem, 1870-1880. Zeven delen.

Oude drukken van Van Dales Groot Woordenboek der Nederlandse Taal.

Bastaardwoordenboeken, zoals:

Lodewijk Meyer, Nederlandtsche Woordenschat, waarin meest alle de Basterdt-woorden verghadert en vertaalt worden, Amsterdam, 1654.

Jan Broeckaert, Bastaardwoordenboek, Gent, 1895.

B. taalkundige studies.

H.M. Hermkens en C. van de Ketterij, Grammaticale interpretatie van zeventiende-eeuwse teksten; instructiegrammatica, Groningen, z.j..

G.S. Overdiep, Zeventiende-eeuwsche syntaxis, Groningen, Den Haag, Batavia, MCMXXXI-MCMXXXV [1931-1935]. Drie delen. Groninger bijdragen voor taal- en letterkunde III-IV-VII.

A. Weijnen, Zeventiende-eeuwse taal, vijfde druk, Zutphen, z.j..

C.G.N. de Vooys, Geschiedenis van de Nederlandse taal, Groningen, 1970.

Maaike Hogenhout-Mulder, Cursus Middelnederlands,

[p. 23]

tweede druk, Groningen, 1985.

A. van Loey, Middelnederlandse Spraakkunst. Deel I Vormleer, negende, herziene druk, Deel II Klankleer, achtste, herziene druk, Groningen, 1980.

F.A. Stoett, Middelnederlandsche Spraakkunst. Syntaxis, derde, herziene druk, 's-Gravenhage, 1923.

M.C. van den Toorn, Nederlandse Grammatica, zevende, herziene druk, Groningen, 1981.

C. algemeen.

Geschiedenisboeken, zoals:

Algemene Geschiedenis der Nederlanden, [onder coördinerende redactie van D.P. Blok, e.a.], Haarlem, z.j. [cop. 1981-1982]. Vijftien delen.

Boeken op het gebied van de letterkundige geschiedenis, zoals:

G.P.M. Knuvelder, Handboek tot de geschiedenis der Nederlandse letterkunde, vijfde, geheel herziene druk, 's-Hertogenbosch, 1970-1971. Deel I en II.

Encyclopedieën.

Atlassen.

Bijbel.

Biografische woordenboeken, zoals:

A.J. van der Aa, Biographisch woordenboek der Nederlanden, bevattende levensbeschrijvingen van zoodanige personen, die zich op eenigerlei wijze in ons vaderland hebben vermaard gemaakt, voortgezet door K.J.R. van Harderwijk en G.D.J. Schotel, Haarlem, 1852-1878. Eenentwintig delen.

Boeken over spreekwoorden, zoals:

P.J. Harrebomée, Spreekwoordenboek der Nederlandsche taal, of Verzameling van Nederlandsche spreekwoorden en spreekwoordelijke uitdrukkingen van vroegeren en lateren tijd, Utrecht, 1858-1870. Drie delen.

[p. 24]

F.A. Stoett, Nederlandsche Spreekwoorden, Spreekwijzen, Uitdrukkingen en Gezegden, vijfde druk, Zutphen, MCMXLIII [1943]. Twee delen.

Boeken op het gebied van het munt-, maat- en gewichtsstelsel, zoals:

H. Enno van Gelder, De Nederlandse munten, zevende, bijgewerkte druk, Utrecht, Antwerpen, 1980. Aula-boeken 213.

J.M. Verhoef, De oude Nederlandse maten en gewichten, tweede druk, Amsterdam, 1983. Publikaties van het P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen Deel 3.