Dye hystorien ende fabulen van Esopus

§ Dye anderde hystorie vertelt hoe dat die goddinne | vander hospytaliteyt oft ontfermarticheyt die ghif | te vander tonghen dat is die sprake Esopus verleent | [10] heeft Ende hoe ende in wat manyeren dat hij vercocht | wert |

ALzoe als Esopus wederomme keerde tot sijnen aerbeyde. Ende nae dat | hij gheaerbeydt hadde om te scuwen die groote hitte vander zonnen ghe | lijck als hij ghewoenlijcken is heeft hij hem seluen neder ghestelt onder die scaye | [15] oft scheme vander zonnen omme een weynich te rusten ende te slapen Ende die | goddinne vander hospytaliteyt haer openbaerende heeft hem daer verleent | wijsheyt ende abelheyt oock mede heeft sij hem die ghifte vander tonghen ghe | gheuen ende verleent met meer andere ghauen van mengherande fabulen te | exponeren te vinden ende als aldus dese Esopus die totter ontfarmharticheit | [20] oft hospytaliteyt zeere gheneghen ende deuoet hadde gheweest wacker ghe- | worden was. seyde hij tot hem seluen aldus. Ick en hebbe niet alleene in mij sel | uen soetelijcken gherustet. mer ick hebbe oick eenen alte schoonen droom ghe- |

hadt. want sonder eenighe belettenisse zoe ben ick sprekende. ende alle die din- |

[fol. a4r]

ghen die ick sye ben ick bij haren naemen wel ende recht noemende. Te weten | een eechde. een eechde een ploechyser een ploechyser. Een eezel. een eezel Geen¹⁰⁰ | os. een os. Een waghen. een waghen etcet. Ick beuoele ende weet dat ick een | yeghelijck dinck sijnen naeme gheuen can Want ick bekenne dat ick subtijllijken | [5] die gracie van aldusdanigher kennisse ghecreghen hebbe ouermidts der iam- | merherticheyt die ick totten armen ende vrienden gods ghehadt hebbe want die | wel doet sal goede hope tot gode hebben omme te vercryghen bat Ende daer- | omme noch meer noch min als te voren. ick aerbeydende ben. Ende alzoe als | hij aerbeydende was Soe coempt die ghene die de sorghe hadde vanden hee- | [10] re omme dat lant te bouwen ende te bearbeyden Ende began eenen vanden aer | beyders zeere scarpelijcken te slaen Dat welck Esopus was seer myshagende | ende seyde tot hem Waeromme slaet ghij desen onverdient Tot allen vren zoe | slaet ghij ons sonder sake ende scult. ghij doet ons oock arbeyden ende seluer en doet | ghij niet en twint. Mer voirwaer alle dese uwe boesheyt sal ick mynen meestere | [15] segghen als ghij vernemen sult. Ende als dese procuratoer zenas ghenaemt dit | hoorde verwonderde hij hem al te zeere ende sonderlinghe dat esopus spreken- | de was gheworden ende settede hem daer teghens segghende in hem seluen. | Ick wil selue te voren gaen tot mijnen heere op dat dese bose ende mismaecte | mij niet en bescame voer mijnen heere ende dat ick alzoe van mijnre rentmees- | [20] terscap niet af gheset en worde Ende is terstont op sijnen muyl gheclommen ende | alzoe haest als hij quam binnen der stadt heeft. hij zijnen heere ghegruet. ende | seyde tot hem. Op dese tijt is een alte seer wonderlijcken dinck in uwen lande | gheuallen ende ghesciet dat nye veel meer in gheenen landen gheschiet en is | Doe seyde die heere Wat is dat Hebben die boomen haer vruchten voer den tijt | [25].voert ghebrocht. oft hebben die beesten haer vruchten ghedraghen teghens der | natueren Ende zenas seyde hem. Neen heere Mer dese mysmaecte knecht E- | sopus is claerlijcken ende sonder eeneghe belettenisse sprekende gheworden. | Dwelcke dien heere dochte een zeere wonderlijck dinck te wesen. Mer wij sien | datter sijn vele menschen die welcke als sij toernich sijn ouermidts den toernen | [30] niet wel spreken en connen Mer als sij sijn in vreden ende den toernen verghe- | ten hebben dan konnen sij alle dinghen wel wt spreken ende voertbrenghen. ende | zenas seide hem Mijn lieue heere hij can spreken bouen allen menschen Ende hij heeft | mij aengheseyt ende toe ghesproken veel leelijker ende smeeliker dinghen. Ende | oock vele leelijcke en dorpelijcke woerden van uwen persoone ende van on- | [35] sen goden. waer op die heere zeere verstoert sijnde. hem seyde. zenas gaet te vel | de Ende tghenen dat ghij met esopus doen wilt dat doet Slaet hem. oft vercoept | hem. oft gheeft hem wech. oft verdoet hem want icken v gheheelijcken gheue | in uwen handen Als dit aldus was gheschiet heeft zenas alle sijn ghifte vanden | heere in ghscrijfte¹⁰¹ ghenomen gheteykent met des heeren zeghel Ende is ghe | [40] gaen te velde. ende daer comende seyde hij tot esopus Op dese tijt ghij in mijn- |

100 Geen: lees: Een.

101 ghscrijfte lees: ghescrijfte.

[fol. a4v]

der machten sijt alzoe dat ick met v mach mijnen wille doen want mijn heer v mij | ghegheuen heeft Ende want ghij sijt een groot clapper ende langtonghych zeere | boes ende quaet Ick wil v vercopen ende maken ons uwer quijt. Doe gheuielt | bij auentueren dat een coopman dye knechten hadde ghecocht quam al daer te | [5[ velde omme te coopen beesten die hem sijn Comanscap totter stadt van Ephe- | sien draghen mochten. die welcke desen zenas te ghemoete quam hem groeten | de ende vraghende oft hij hadde eeneghe beesten die hij vercoopen wilde. Den | welcken zenas antwoirde dat men om gheenderhande penninghen wille eeni- | ghe beesten veyl vinden mochte. Mer ick hebbe eenen knecht die niet schoone | [10] mer van goeder ouden is In dien dat v beliefde ick willen v vercopen omme v | dinck te draghen. Ende die Coopman seyde hem. Ick wilde hem eerst gherne | te voren besien Waeromme zenas Esopus gheroepen heeft hem den coopman | presenterende Ende als die coopman den seluen Esopus aldus mysmaeckt en | de leelijck aensiende was seyde hij Waen coempt ons dese leelijckaert het dunct | [15] my sijnde een trompette blaser met sijnen grooten wanghen. Benedicite seyde | hij tis seker een schoone coomantscap. want voirwaer waert sake dat hij gheen | stemme en hadde. ick soude meynen dattet waer een flessche vol wints Ist daer | omme dat ghij mij hier leydet om my te laten sien dit suuerlijcke cleynoot ende personnaige. Ick meynde ghij my eeneghen snuerlijcken¹⁰² ende ghenoechlijcken | [20] dienre ofte knecht hadt willen vercoopen Ende terstont die coopman sijnder ver | den ghinck. den welcken esopus nae volghende hem biddende dat hij doch noch | een weynich toeuen wilde Ende die coopman seyde hem laet my gaen ghij lee | lijckaert want ghij gheen profijt van mij ghecrijghen en moecht Ende waert al | bij alzoe dat ick v cochte die luyden souden my heyten een Coopman van dwaes- | [25] heyden ende van ydelen dinghen Ende Esopus seide hem Waaromme eest dat ghij | hier ghecomen sijt. Die coopman seyde omme te coopen eenighe dienaers dye | schoone ende suuerlijcke waren Mer ghij sijt my vele te leelijcken ende te mysmaect In | aldusdanigher comanscappe en hebick gheen gadinghe Ende esopus seyde hem | Eest sake dat ghij my coopt. ick beloue v dat ghij niet verliesen sult. want ic sal | [30] v wel dienen tuwen profijte waer op die coopman hem seyde. Waer toe soudt ghij | my profitelijck. oerbaerlijck ende vordelijck moghen wesen Esopus hem antwoir | dende. Sijn in uwen huyse oft in uwer stede gheen cleyn kinderkens die onbe- | dwonghen sijn die anders niet en doen dan cryten ende loopen screyen ende qua- | de manyeren hebben Ick bidde v dat ghij my coopt ende haer meester maeckt. | [35] want sekerlijken sij sullen mijn slym ende leelijck aensifht¹⁰³ ontsien. ende daer bij | bedwonghen worden Dye coopman bij die woirden van Esopus verweckt sijn | de ende heeft hem wederomme tot zenas ghekeert hem vraghende ende seg- | ghende aldus Omme hoe vele wilt ghij dan dese suuerlijcke coomanscap ver- | coopen Ende zenas seyde. Gheeft my dertich pont ofte drye mailles want ick | [40] weet doch wel dat hem nyemant anders min coopen sal. Ende die coopman be | taelde zenas alzoe hij wel te vreden was Ter stont zoe ghinck esopus met sijnen |

102 snuerlijcken lees: suuerlijcken.

103 aensifht lees: aensicht.

[fol. a5r]

nyeuwen meester in sijn dorp ofte stede Ende alzoe haest als hij int huys quam | zoe waren daer twee ionghe kinderen op die scoot van harer moeder sitteende¹⁰⁴ | Dye welcke alzoe gheringhe als sij vernamen Esopus begonsten so sij te cryten | ende te screyen. Ende hem seluen te hemelen ende te bedeckenne inden scoot | [5] van haerer moeder § Dit aldus gheschiet sijnde. seyde Esopus totten coop- | man Alrede hebt ghij besocht dat ghene dat ick v beloeft hadde. want alzo ghe | ringhe als dye cleyne kinderkens mij hebben ghesien. zoe hebben sij zeer ver- | ueert gheweest Ende dye coopman al lachende tot Esopus seyde Treedt daer | binnen ende groetet v medeghezellen Ende Esopus tradt daer binnen omme | [10] te besien die knechten die daer waren schoone ende ghenoechlijcken die welc- | ke hij groetede aldus ende seyde Ick groete v zeere mijn suuerlijcke medeghe | zellen Ende als dese knechten Esopus saghen deen seyde totten anderen ghe | lijck Sullen wij hier hebben dese schoone personagye. wat wilt onse meester ma | ken met alsulcken mensche leelijck ende mismaeckt. Ende haer heerschap ant- | [15] woerde hem. Daeromme want ick gheen beesten gheuonden en hebbe omme | v te helpen. zoe hebbe ick ghecocht desen ghezelle omme v te helpen draghen | mijn cleederen. ende omme te draghen dese packen met dat ghene dat van noo | de wesen sal. want morghen eest van noode dat wij gaen totter stadt van ephesi- | en. Ende die knechten ghinghen ter stont daer nae bestellen onder malcanderen | [20] omme die packen te draghen Ende Esopus begonde hemluyden toe te spreken | in deser manyerenOch¹⁰⁵ goede ghesellen. alzoe ghij siet dat ick ben die minste en | de die cranckste. zoe bidde ick v dat ghij mij doch dalder lichste omme te draghen | gheuen wilt Ende die ghezellen seyden hem. wilt ghij niet draghen zoe en dra- | ghet niet. Ende doe seyde hem esopus. Want ghij allegader aerbeydende sijt. | [25] zoe en waert gheen reedene dat ic my alleene soude rusten. Mer omme dat ick | onder v luyden ben die alder minste ende cleynste. wilt my doch dan gheuen te | draghen nae mijnder macht ende starckheyt op dat ick aerbeydende ben als ghij | luyden. wanttet niet en soude betamen dat ick mynen heere alleen onoorbaer- | lijck soude wesen |

104 sitteende lees: sittende.

105 manyerenOch lees: manyeren Och.