In onze Vlaamsche gewesten (onder pseudoniem W.G.E. Walter)

VI.

Het eenvoudigste begrip van wellevendheid zou het Mijnheer Sandrie ten plicht gemaakt hebben de komst van het geestelijk hoofd der gemeente door een tegenbezoek te beantwoorden. Hij bleef er ook niet aan te kort, en begaf zich niet lang daarna op weg naar de pastorij. Het was hem zelfs niet onaangenaam, nu hij door den toon, welken

[p. 26]

de priester zelf aangegeven had, ondanks hunne hemelsbreed verschillende denkwijze over punten van staatkunde en eeredienst, de mogelijkheid van een beleefd, hoewel zeldzaam verkeer inzag, iets dat van groot belang is voor het buitenleven, waar de bewoners eener zelfde streek noodzakelijkerwijze in aanraking komen: men ontmoet elkaar langs eenzame paden, in een openbaar rijtuig, aan het station, en kan, zonder nauwe betrekkingen aan te knoopen, door wederzijdsche welwillendheid elkaar vaak van nut zijn of genoegen doen.

Het was een Zondag, dien Mijnheer Sandrie tot dat bezoek uitgekozen had. Onbekend met het uur der diensten, had hij niet eens gedacht, dat deze dag niet goed daartoe was geschikt. Doch het toeval kwam hem ter hulp: het was na vespers en lof, en hij vond den pastoor te huis.

De pastorij met haren langwerpigen, smallen tuin was gansch met eenen muur omsloten, waarin zich aan den kant van het kerkhof een deurtje bevond, dat den weg naar de kerk eenige stappen verkortte. Eene groote poort gaf ingang van op de plaats, en Mijnheer Sandrie zag, aan de bel trekkend, het somber groen van eenen moerbeziën-

[p. 27]

boom boven den straatmuur uitsteken. Een recht, bevloerd pad geleidde naar het huis, dat wat dieper stond, langs weerskanten omgeven door zeer kleine, met palm omzoomde bloemperkjes en wegeltjes, zoo eng, dat men zich afvragen kon, of daar wel plaats zou zijn om eenen voet te zetten!

Mijnheer Sandrie had zich eene pastorij als een verblijf van stilte en eenzaamheid voorgesteld, waar men geruischloos gaan en zachtjes spreken moest, wilde men niet storend binnentreden. Nauw echter had hij eenen stap over den drempel gedaan, of luidruchtige kinderstemmen klonken hem tegen: zij schenen van uit den tuin achter de woning te komen.

Hij wachtte op den pastoor in eene vierkante kamer met witte muren, eene ronde mat, eene eiken tafel, biezen stoelenen eenen zetel met rieten leuning en zitting. Een groot Christusbeeld op den schoorsteen nam de plaats van den spiegel in.

De geestelijke trad glimlachend binnen.

‘Mijnheer de Pastoor, verschoon mij, ik geloof dat ik te onpas kom, gij hebt bezoek,’ bracht Mijnheer Sandrie rechtblijvend te zijner ontschul-

[p. 28]

ging in, als bij het opengaan der deur het luid rumoer nog duidelijker verneembaar werd.

- ‘Bezoek en geen bezoek’ was het antwoord, ‘gij stoort mij volstrekt niet;’ doch als wilde hij zijnen gast niet langer naar uitleggingen laten wachten, ‘Ik heb’ zei hij ‘hier eene heele vereeniging van jong volkje, zie liever,’ en hem in de nevenzaal leidend, toonde hij aan Mijnheer Sandrie eene troep kinderen, alle meisjes van acht tot vijftien, zestien jaar, welke vrij onbevangen en uitgelaten op het ronde grasplein aan het spelen waren.

Dit was voorzeker een zonderling gezelschap voor eenen ouden geestelijke.

‘Het zijn de kinderen uit het weezenhuis,’ zei hij, ‘arme kleinen, zij vermaken zich zoo goed. Gij moet weten, het is heden mijn naamdag, en dan worden zij hier allen op een klein feestmaal uitgenoodigd: dat is eene vreugde, waarnaar zij zes maanden te voren verlangen en zes maanden daarna nog van spreken.’

Mijnheer Sandrie sloeg die kinderen gade: het was misschien de opgewektheid van het spel, dat haar leven bijzette; doch zij hadden niets in hare

[p. 29]

bewegingen van het onderdrukte, verootmoedigde voorkomen, dat men zoo vaak, met beklemd gemoed, bij de kinderen uit een gesticht bespeurt. Mijnheer Sandrie scheen bijzonder belang in die groep te stellen. De priester leidde hem buiten in haar midden. Zij staakten verschuwd het spel, dat zij eenen oogenblik later hernamen, toen de beide heeren zich verwijderd hadden om hunne wandeling in den tuin voort te zetten.

‘Het is een geluk’ sprak de geestelijke, ‘eene bestuurster te hebben, die als eene ware moeder voor de kinderen is: de weduwe van den gemeentesecretaris. Aan orde ontbreekt het niet in het gesticht, en toch tracht zij alles, voor zooveel het in hare macht is, zoo huiselijk in te richten, dat het bijna op eene familie gelijkt. O, dat wij toch over wat meer geldelijke middelen beschikten,’ zuchtte, hij, ‘om het derwijze te regelen, dat wat meer uren aan het onderwijs en wat minder aan dat ellendig kantwerken konden worden besteed!’