In onze Vlaamsche gewesten (onder pseudoniem W.G.E. Walter)

XXXV.

De uitslag der kiezingen van den vorigen zomer had de Liberalen teleurgesteld. De Katholieken hadden de meerderheid in de Kamers behouden. De worsteling der partijen in Vlaanderen scheen weder voor eenigen tijd op kiesgebied opgeschorst, toen eene plaats van volksvertegenwoordiger in de kiesomschrijving van Gent openviel, en de twee

[p. 149]

denkwijzen weder met al hunne wapentuigen geroepen werden in het strijdperk te treden. De Katholieken hadden in de laatste stemming met heel hunne lijst gezegepraald, dat was waar; doch de overleden afgevaardigde, welke een bijzonder volksvriend was, had veel tot het gelukken zijner medeleden bijgedragen: dit ten minste beweerden zijne politieke tegenstrevers. De nieuwe candidaat der Clericalen was weinig bekend en stond tegenover den Burgemeester der stad. Progressisten en Doctrinairen reikten elkaar de hand ter bestrijding van den gemeenschappelijken vijand.

‘Hoe wilt gij worstelen?’ sprak Mijnheer Sandrie tot zijnen neef Gentil Talu, dien hij toevallig te Gent in de straat ontmoette, ‘nooit zijt gij hier in eene gedeeltelijke kiezing boven geweest; gij steunt op het platteland en kunt onmogelijk al uwe stemmers voor éénen candidaat op de been brengen.’

- ‘Gij bedriegt u,’ had de neef geantwoord, ‘er zal geen enkele onzer mannen ontbreken; noch geld noch moeite zal gespaard worden; want’ voegde hij er met schitterende

[p. 150]

oogen bij, ‘van deze kiezing hangt eene beslissende, zedelijke zegepraal af.’

En het was waar, dat alles op het spel gezet werd: in de stad zetelden de ondercomiteiten dagelijks; er verliep geene uitdeeling van de post, zonderdat de kiezers te lande manifesten, oproepen, en wederzijdsche smaadschriften op de tegenstrevers kregen.

Elk aanhanger zijner partij werkte daarenboven afzonderlijk in zijne sfeer. Mijnheer Sandrie ook had zijne pachters bezocht en stembriefjes ter hand gesteld, hen aanmanend niet bij de kiezing te ontbreken.

De pastoor van Crocke muntte bijzonder als kiesagent uit: hij had openbare gebeden bevolen, en dreef het zelfs zooverre den kerkbaljuw bij sommige stemmers te zenden met verzoek het laatstgekomen liberaal stuk te willen afleveren, hetgeen niemand weigeren dorst. Thans ging hij rond bij al de kiezers in gezelschap van den jongen Baron, deelde briefjes uit en haalde de liberale bulletijns af. Onder den hoop waren mannen, die niet betrouwd werden en daarom eene bijzondere waakzaamheid vereischten. Rijtuigen en diligences

[p. 151]

waren besproken, en eene maaltijd op kosten der Katholieke Vereeniging zou in een aangewezen hôtel plaats hebben om de kudden zooveel mogelijk bijeen te houden.

Ook bij van Hulle was de pastoor reeds alleen geweest. Het Gemeentehuis was onlangs in openbare veiling aan den Baron van Diependale toegewezen, zoodat de baas thans volkomen van hem afhing.

‘Gij zult toch met ons stemmen?’ had de geestelijke gevraagd.

- ‘Twijfelt gij er dan aan?’ had van Hulle geantwoord, die eene stellige belofte ontwijken wilde.

‘Mijnheer de Baron verzoekt u dit bulletijn en geen ander in de bus te steken,’ en hij reikte hem een toegeplooid briefje.

De baas nam het aan en verborg het in zijnen vestzak.

‘Te zeven uren vertrekt de diligence,’ sprak de pastoor als bevelend, ‘ik wensch, dat gij met ons mederijdt.’

- ‘Onmogelijk,’ antwoordde de herbergier, die voelde, dat zijn bloed begon te koken. ‘Ik ga

[p. 152]

met de spoorbaan: ik heb zaken te Zompelgem,’ sprak hij droog weg.

Het moest zijn, dat hij het geheim inzicht om zijne onafhankelijkheid te behouden verraden had, of dat de pastoor ten laatste toch geen betrouwen in hem stelde, althans den dag vóór de kiezing werd hem met de post het volgende briefje overhandigd:

Chateaû de Diependale.
Sieur van Hulle,
In den staet van zaeken, waarin wij heéden getreéden zijn, en alles wel overweégt, zoo geef ik den voorkeur alsdat gij op den dag des kiezings te huys zuld blijven
Uwe proppriètaire
Baron Pijpeling van Diependale.

Met eene vermaledijding verfrommelde hij het in de hand:

‘Schelm,’ sprak hij in gramschap, ‘die mij de helft mijner nering onttrokken hebt, en mij thans mijne burgerlijke rechten ontneemt!’