Een revolverschot

III.

Georgine en Marie werden gewekt door een klop op hare kamerdeur:

‘Juffrouwen, ik wensch u een goed-zalig nieuwjaar en veel navolgende,’ en dan, ‘het is half zes, wilt gij opstaan.’

Het was Trientje, de meid.

En nu, wakker schietend, elk in een verschillend bed in dezelfde kamer, zeiden zij tegelijk tot elkander:

‘Een goed-zalig nieuwjaar!’

Dat was de bas, die heel den dag ronken zou.

Trientje had, voorzorgshalve, want het was zeer duister, het licht op 't portaal laten staan.

Het werd binnengenomen.

Met spoed kleedden zij zich aan.

Eenige kloppen op den toren, dicht bij 't huis, verkondigden, dat er om luiders geklept werd.

Beneden stond het ontbijt klaar in de keuken. Het was veel te koud om in de eetzaal te gaan zitten, waar nog geen vuur brandde.

Trientje had de bottienen der meesteressen gewarmd op de neergelaten ovendeur, en bracht een paar in elke hand, herhalend:

‘Juffrouwen, ik kan niet mankeeren u een goed-zalig nieuwjaar te wenschen en veel navolgende.’

[p. 11]

‘Van gelijke, Trientje,’ en tot loon werd haar van ieder een vijffrankstuk in de hand gestopt, dat onmiddellijk met een ‘danke, danke,’ onzichtbaar werd.

Zij waren gewend des Zondags naar de hoogmis te gaan; maar nu was het een bijzondere dag, er kwam te veel volk in den morgen, zij moesten thuis zijn. In haar zwarten, lakenschen kapmantel, met een gouden haak en een gouden oog, - een kleedingstuk uit den tijd der Spaansche overheersching, beweert men, zooals er de bemiddelde dorpsdames in Vlaanderen, behalve hun steedsche dracht, nog laten maken - trokken zij heen, over 't plankje, dat het kerkhof met hun erf verbond en den weg verkortte.

Het luidde nu oorverdoovend, met bronzen bonzen uit de klokgaten en de menigte, aan wemelende schaduwen gelijk in de duisternis, stroomde in de open kerkdeur. De ramen teekenden zich op den muur af als langwerpige lichtvlakken, al verspreidden zij geen klaarte daarbuiten.

‘Nijp uw kap toe, opdat men ons niet herkenne,’ beval angstig Marie, wat hier in bijna volslagen donker een overbodige voorzorg was.

‘Toe, toe, maak spoed,’ antwoordde Georgine en zij ijlden vooruit om in veiligheid te geraken.

De kerk was proppend vol. Zij hadden elk haar eigen, sierlijk-gesneden ebbenhouten stoel met hun naam er op, aan een bepaalde plaats, rechtover den kansel staande.

Het was koud aan de voeten; de marmeren vloer lag met modder bedekt. De petroleum-hanglampen rookten of brandden dof achter verbruinde glazen; een lichte smoor van adem dreef onder de in schemering wegdoezelende beuken, luchtbenemend; de vele kleederen,

[p. 12]

langgedragen, klamp van buitenmist, bevestigden hun tegenwoordigheid. Neuzen snuiten, hoesten en niezen maakten een aanhoudend gerucht.

De mis werd gelezen. Van aan de communiebank kondigde de onderpastoor met luider stem in een schielijk ingetreden, algemeene luistering-stilte af:

‘Er zijn dit jaar te Vroden zeven en zeventig menschen gestorven; negen en zestig kinderen geboren en een en twintig huwelijken ingezegend.

En plots, na de verbazende stilte van eenige oogenblikken, brak het hoesten los met een verdubbeld geweld als eene ontploffing van dynamiet; voeten slierden, stoelen werden rumoerig omgekeerd. Dra ontstond er als een opstoot. Allen wilden, woelend en elkaar verdringend, gelijktijdig uit, wat in en aan 't portaal een grooten warrel verwekte.

De juffrouwen Santander bleven doorgaans bijna onder de laatsten na afloop van den dienst, deftig wachtend tot de groote drum verliep. Ditmaal, zoodra het ‘kruisken’ gegeven was (het ite missa est uitgesproken), deed de eene teeken aan de andere en weg waren zij.

Het gedrang was groot aan de kerkdeur; zij werden gestampt en gestooten: Marie vooral, klein als ze was, moest wezenlijk worstelen om buiten te geraken tusschen al die manshoofden en mansschouders door. Veel vrouwen waren er nog niet die uitgingen.

Zij hadden nu de kap af, als zochten zij 't door kennissen gezien te worden; maar tot dusverre sprak niemand haar aan.

‘'t ls weer verbruid voor heel het jaar,’ zei Marie met

[p. 13]

mismoed, toen ze op 't nog donker kerkhof voortgingen.

‘Nog niet,’ antwoordde de andere.

‘Toe, toe, ginder komt er eene op ons af,’ waarschuwde Marie, eensklaps het pad verlatend en op de zode tredend, en Georgine, de gewichtigheid van 't gevaar begrijpend, volgde beangstigd en schoot zelfs haar zuster voorbij met haar lange beenen. Het was een bedelares, die op de beiden jacht maakte, maar welke zij door vlugheid konden ontwijken.

Zij hadden, de eene zoowel als de andere een onzeggelijken schrik om op Nieuwjaarsdag het eerst door eene vrouw - van buiten huis - geluk gewenscht te worden, iets dat gelijk staat met een onheilsvoorspelling. Ja, Marie weet het heimelijk en grammoedig aan dergelijke herhaald-noodlottige toevallen, dat de vrederechter van Zompelgem en burgemeester Florisonne, blind voor haar bekoorlijkheden, elk met een juffrouw uit een andere provincie getrouwd waren, als zij zoo duidelijk aangewezen scheen om de uitverkorene te worden.