Vijf versies van 'Vera'

Regelnummers proza verbergen

Vera
II

9

aant.4De jongen zwom in een spattenden crawlslag ver buiten de boot om, in een grilligen 5 boog. Maar als hij een oogenblik op zijn rug liggend dreef en de golven soms even nog 6 over zijn brandend gezicht liet slaan, kropte er een geluk in zijn keel, dat hem bijna 7 verstikte; - hij ligt in een kruis, plat in het water van een wijd meer; de zon vliegt 8 over de golven; de wind vliegt de zon achterna; de ruimte was een droomende perzik 9 waaruit hij het druipende sap beet; het licht verblindde zijn blik; soms sloot hij zijn 10 oogen en hij hoorde zijn hart sneller werken, terwijl het soms was, alsof hij, vaag 11 duizelend, zacht en gelukkig glimlachend, langzaam wegzinkend insliep. Maar dan 12 sloeg een heftig verlangen hem wakker en hij zeide, hardop: zij is van mij, dat prachtige 13 beest is van mij; en hij schatte de soepele spanning der borsten waartusschen hij woelen 14 en droomen zou. Dan smeet hij zich plotseling om met een ruk op zijn borst en sloeg 15 zich bruisend, zijn kop omlaag, door het meer.

16Vera lag langs één boord, zoodat de sloep helde. Met een donkeren blik volgde zij 17 iederen slag van den zwemmenden jongen, die een wit-schuimend zog door het meer 18 trok. Zij beet fel in haar hand, en liet de andere vaag door het deinende water strijken, 19 zooals zij door zijn haar strijken wou. Vol donkere warmte schoten haar oogen en ook 20 haar lichaam was gloeiend en vuil in de zuivere ruimte. De pekkende teerplekken van 21 den bodem der boot ergerden haar: waarom kleefde zij nog? Waarom droeg zij een 22 jurk en een hemd: - Ik wil naakt zijn, zei ze tegen de golven, die achteloos onder haar 23 vingers voorbij bleven golven; ik wil een vogel zijn, nee ik wil nu een visch zijn,

[p. 49]

tekstkritische noten

aant.1net als hij; waarom kan ik dan ook niet zwemmen? Zal ik mij over boord laten vallen 2 en schreeuwen? Ik wil niet, dat hij mij redt; ik wil enkel dat hij mij vastgrijpt en 3 langzaam, langzaam met hem wegzakken naar den grond van het meer. Morgen is 4 immers alles voorbij?....

5De kleine roeiboot werkte zich koppig tegen den stroom op, die een snelle wind langs 6 het water joeg. - Prachtig, riep Vera den jongen toe, die tegenover haar op de riemen 7 zat, je roeit goed. Zij zelf hield het roer. De wind schuimde blinkend door de toppen 8 der boomen, die den verren rechteroever omstonden. Daar werd het nu met het vallen 9 van den avond, langzaam-aan donkerder, terwijl het uitzicht links open en helderder 10 bleef. Ook het water bleef lang nog blinken in het okeren avondlicht.

11De jongen trok met ruime, krachtige slagen de boot door het meer; een forsche elastische 12 kracht reguleerde zijn slagen, zijn ademhaling, zijn hart; zuiver functioneerde zijn hart-13slag; zuiver en scherp zoog hij de lucht door zijn zwellend-en-krimpende neusvleugels 14 op naar zijn longen. Vast en rond waren zijn grijze oogen. Zijn vingers omsloten hard 15 en smal de buigende riemen, en hij roeide; de ruimte stond in een gloed om zijn hoofd; 16 maar hij vermeed het de vrouw aan het roer ook maar een vluchtig oogenblik aan te 17 zien; hij roeide en enkel de regelmaat van zijn slagen en de langzaam opwellende 18 vermoeidheid die zijn leden bekroop en zijn oogen schemerend maakte, hield het ge-19kromde dier, dat loerend binnen zijn ribben lag, in bedwang. Het schreeuwde nog niet; 20 het gromde. Maar soms, wanneer hij roeiend voorover boog, kon hij het slechts met de 21 uiterste wilskracht weerhouden de vrouw, die hel en recht in de avondzon tegenover 22 hem zat te bespringen, en onder zich neer te drukken op den bodem der sloep; langzaam 23 zouden zij kantelen, terwijl hij haar tusschen zijn beenen geklemd hield; zij zou niet 24 gillen; met één hand kon hij haar haar vastgrijpen, met één hand een

c	1-4	net als [...] voorbij?.... OPM: door een verticale streep voor deze regels wordt aangegeven dat hiervoor de opmerking korter - en minder literair ook nog geldt.
	4-5	Hierbij in de marge OPM: samenvatten
	6	Vera den jongen OPM: waarom niet: ‘riep zij Theo toe’
	6	die tegenover ] die nu tegenover
	7	roeit goed. Zij ] roeit goed. - Zij
	10	okeren avondlicht OPM: ‘aesthetisch’! tè mooi.
	11	De jongen ] onderstreept 12 reguleerde ] regelde
	12-13	functioneerde zijn hartslag OPM: bij de onderstreepte woorden functioneerde en slag staat werkte zijn hart?
	13	zwellend-en-krimpende OPM: weg! - of één woord ervoor in de plaats
	16	ook maar een vluchtig oogenblik OPM: ‘ook maar even’ is wel zoo goed!
	18	schemerend OPM: onjuist;
	21-23	die hel [...] hield; OPM: waarbij terwijl hij tot hield onderstreept is een beetje ‘pootig’!
e	[zie blz. 51]	6-37 y ] ij 10 leng ] lang
	12	meer ] meer, 13 elstische ] elastische
	15	gry ] grijze 16 riemen ] riemen,
	21	schemerend [?] ] schemerig 27 lichtende ] lichtenden
F	[zie blz. 51]	16 omsloten hard en smal de ] omsloten de
	18	vermeed het de ] vermeed de
	27-28	werden onregelmatiger en korter ] werden al korter
	39	binnenloopen, en ] binnenloopen en

[p. 50]

Blz. 50: bladzijde uit De Vrije Bladen met opmerkingen van Du Perron (tekst C, verkleind). De tekst correspondeert met die op de bladzijden 51 en 52 van deze uitgave.

[p. 51]

[p. 52]

tekstkritische noten

aant.1borst en zijn mond in haar lippen gezogen, zouden zij zinken....

2Door den vallenden avond roeide de jongen de boot terug naar de stad. Hij werd 3 moeder en loom en weldadig beneveld door de opstijgende dronkenschap van een 4 lichaam, dat doordrenkt is van zon en lust en waarmede de golven speelden, een 5 lichtende middag lang. Zijn slagen werden onregelmatiger en korter. Het donkerde 6 snel. Vooral om de stad trok het duister zich samen; en terwijl hij de boot met een 7 laatsten handigen slag de vale stadsgracht in trok en opstaand haar snelheid ging stuiten 8 met enkele remmende stooten tegen den geel beschimmelden muur, leek hem de 9 brugboog, even achter den steiger waaraan hij nu aanlei, het begin van een grot. Vera 10 stond al aan wal; recht op haar ranke beenen; zij huiverde even en keek naar de lucht. 11 Er stonden al sterren.

c	1	borst [...] zinken.... OPM: eigenlijk typische puberteitsvisioenen! (maar als zoodanig heel goed)
	2	de jongen OPM: gewoon: hij
	5	lichtende OPM: mij dunkt ook onjuist. Schroeiend?
	11	Er stonden al sterren. OPM: in dit verband een matte slotzin
	12	10 ] 9
	13	Na het maal OPM: weinig suggestief
	17	spiegels-met-de-flesschen OPM: Nieuwe Gids-misère
	20	een ] omlijnd
	21-22	Deze tafel met het gezicht van den ander OPM: kom!
	22	Voor de rest was er niets. OPM: herhaling voor achterlijken
	24	Kenden zij elkander al lang? OPM: literatuur! vulsel!
e	10	wereld ] wereld.
	11	y ] ij