Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Dichtlievende uitspanningen (1753)

Informatie terzijde

Titelpagina van Dichtlievende uitspanningen
Afbeelding van Dichtlievende uitspanningenToon afbeelding van titelpagina van Dichtlievende uitspanningen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.26 MB)

XML (0.34 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Dichtlievende uitspanningen

(1753)–Jan Jacob Mauricius–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 187]
[p. 187]

Gezangen, Aan den dichter toegezonden
by en na zyn' aankomst Met eenige byvoegzels Van den dichter zelf.

[pagina 189]
[p. 189]

De laster. gezangGa naar voetnoot*.

Absentis Pignus Amicitiae.

 
HEt Noodlot mag twee Vrinden scheiden,
 
Zoo ver als 't Zuiden strekt van 't Noord;
 
Of 't kan den een naar 't Oosten leiden,
 
En 't voer' den and'ren Westwaards voort,
 
Geen Afzyn kan hun neiging hind'ren,
 
Of in haar werkzaamheid vermind'ren:
 
De opregte Trouw verduurt den Tyd;
 
En zugt Gy altoos naar varleegen,
 
Zo deelt myn hart ook steeds geneegen,
 
Mauricius! in 't geen Gy lydt.
[pagina 190]
[p. 190]
 
Wat helpt de Deugd haar rein Geweeten,
 
En dat zy daar op steunt, en dringt,
 
Wanneer de Laster, als bezeeten,
 
Haar Val zweert, en haar stout bespringt!
 
De sterkste Stier, hoe dol te moede,
 
Is nog te stuiten in zyn woede,
 
Of loopt zig dood uit raazerny;
 
Maar slaat dat Monster eens aan 't schenden,
 
De Weêrstand om het af te wenden,
 
Zet zelfs zyn zwadder kragten by.
 
 
 
Het Regt, de Billykheid, de Reeden,
 
't Werpt alles Olie in de Brand,
 
En de Onschuld, jammerlyk vertreeden,
 
Moet, wat zy klaagt, of pleit, van kant.
 
De Waarheit mag haar niet gedyen:
 
Een Reeks van snoode schelmeryen,
 
Een valsch, en loos verspreid Gerugt
 
Bezwalkt ze, en wil zy door haar schynen
 
Dien vuilen Nevel doen verdwynen,
 
Zy worsteld daar toe zonder vrugt.
[pagina 191]
[p. 191]
 
Dit moet Gy door een Hoop Ontzinden,
 
Mauricius! ook ondergaan;
 
En, wat de Boosheid uit kan vinden,
 
Men vryft het U halstarrig aan.
 
Waar dorst men U niet meê bevlekken?
 
En wist Gy klaar het Gif te ondekken,
 
Op U gespoogen door de Haat,
 
De Laster zogt het ook te wreeken
 
Door U nog meer naar 't hart te steeken.
 
En te bezoed'len in 't gelaat.
 
 
 
O pynelyk, en bitter Lyden,
 
Wanneer men daglyks, zonder rust,
 
Met wilde Dieren heeft te stryden,
 
Met Dieren, die niets temt, of sust!
 
Dit, kermt Gy, overstelpt uw' zinnen;
 
't Doorknaagt U, als een Worm, van binnen,
 
Uw' Jaaren neemen af in rouw;
 
En wat gaf oorzaak tot uw' plagen,
 
Als dat Gy de Ondeugd moest mishaagen,
 
Zoudt Gy U quyten van uw Trouw!
[pagina 192]
[p. 192]
 
't Is hard, myn Vriend! maar viel voordeezen
 
Dit ook aan And're niet te beurt,
 
Vervolgd, verjaagd, ter dood verweezen,
 
Of door het muitend Graauw verscheurd?
 
Wier Werk was 't als van Lasteraaren,
 
Die meer verbolgen als de Baaren,
 
Wanneer een Dwarlwind tiert, en woed,
 
Niet wisten van zig rust te geeven,
 
Voor dat hun Haat ze had verdreeven,
 
Of doen versmooren in hun bloed.
 
 
 
Een zwakke Vrouw raakt door haar zugten
 
Den hongerigsten Leeuw in 't hart;
 
Hy laat haar, als zy weent, ontvlugten,
 
En deelt meêdogend in haar smart;
 
Maar als de Deugd door die Gedrogten
 
Omringt, en driftig aangevogten,
 
Eens in hun Klaauwen is bekneld,
 
Wat baat het, dat zy zig verdeedigt,
 
En fel geneepen, en beleedigt,
 
Hoe raar ontkoomt zy hun geweld!
[pagina 193]
[p. 193]
 
Een Cicero wierd straf verbannen,
 
Een Palamedes wreed vermoord,
 
En Weê nog! die op 't spoor dier Mannen
 
De stem van zyn Gewisse hoort:
 
Die in Bewind naar Pligt, en Wetten,
 
Zig teegen de Ondeugd durft verzetten,
 
En lev'ren voor 't gemeen Belang;
 
Quyt hy zig trouw van zyn vermoogen,
 
Wat brouwt hem somtyds nog zyn poogen,
 
Als zyn onseilbren Ondergang!
 
 
 
Mauricius! is 't dan ook wonder,
 
Dat Gy een Prooy zyt van de Haat,
 
En dat de Laster, als de Donder,
 
Steeds raazend om U mort, en slaat?
 
Hadt Gy door eige Winst gedreeven,
 
Den ouden Wrevel toegegeeven
 
Tot nadeel van der Meestren Regt,
 
Wat had men, graag om U te roemen,
 
Uw' Weg dan niet bestrooid met Bloemen,
 
Die thans vol scherpe Doornen legt!
[pagina 194]
[p. 194]
 
Sta pal! en hoe uw Last mag drukken,
 
Stort onder zyn gewigt niet neer!
 
Of hebt Gy, om nu zwak te bukken,
 
Den Staat gediend met zo veel Eer?
 
Waar is dat Vuur, van 't welk Gy blaakte,
 
Toen Gy zo kloek, en vlytig waakte
 
Voor Purmerend op Hollands Schip?
 
En Gy 't in spyt der woeste Baaren,
 
Ook dikwyls wyss'lyk hielpt bewaaren
 
Voor ongeval, en zand, en klip.
 
 
 
Dus kan Hamburg ook nog getuigen
 
Van uw' bequaamheid, en verstand.
 
Hier wist uw Trouw ook niet van buigen,
 
Wanneer 't den Dienst gold van het Land.
 
Daar voor te worst'len was uw Leeven,
 
En zou uw hart U thans begeeven
 
In eigen nood, en tegenspoet?
 
Neen! steun steeds op uw blank Geweeten,
 
En hebt Gy 't spits braaf afgebeeten,
 
Verwin ook met dien zelven Moed!
[pagina 195]
[p. 195]
 
De Boosheid mag U grieven, vloeken,
 
Zy krygt dan eind'lyk wis haar loon,
 
En klom, om 't Moordwerk te onderzoeken,
 
Ook Themis reeds niet op haar Throon?
 
Koom door uw Zaak zelf te voldingen
 
Uw' Last'raars daar de Gryns ontwringen!
 
Ga naar voetnoot*Het Overkoomen staat U vry,
 
En het regtvaardig Mededogen
 
Door uw bedaard verzoek bewoogen,
 
Sprong U daar toe goedgunstig by.
 
 
 
Gy zogt, verkropt van rouw en plaagen,
 
Uw Redding in dat fier besluit,
 
Koom! en wat Gy op Reis moogt waagen,
 
Voer het ook edelmoedig uit,
 
Wat hebt Gy voor dien Troon te vreezen?
 
Daar geld geen Aanklagt als beweezen,
 
Geen bitt're Haat, geen dol Geblaf,
 
Geen Pen vol gal, geen snood Bedriegen,
 
En 't valsch Bewys, het schendig Liegen
 
Verstuift daar ligter als het Kaf.
[pagina 196]
[p. 196]
 
Maak haast myn Vrind! de Stormen zwygen.
 
Nooit zag men schoonder Weer op Zee,
 
En 't frisch Zuidwest, gestaag aan 't hygen,
 
Beloofd U spoedig Texels Ree.
 
Wat kan U gints uw verder Leeven
 
Zelfs als verdriet, en zorgen geeven?
 
In 't Ryk van Twist is geen geluk,
 
Nog rust, nog vreugde te verwerven.
 
Koom! en dat ik U voor myn sterven,
 
Dus ook nog in myne armen druk!

1751.

voetnoot*
Dit Gezang vond ik gedrukt voor myn' aankomst. De Dichter was natuurlyk in de meening, dat ik t'buis kwam volgens 't Verlof, 't welk my op myn verzoek door zyn' Doorl. Hoogheid zo gunstiglyk, en met omstandigheden, die my eere deeden, verleend was. Schoon zyn E. niet gewoon is zyn' naam onder zyn' Dichten te zetten, zal hy echter bekend genoeg zyn door den onnavolgbaaren styl en trant zyner Gezangen. Zo ik nydig van Dichtroem was, zou ik dit Gedicht zo naby de myne niet moeten brengen. Doch de eer van ten' zo waardigen ouden Vriend te hebben, is my meer waard, dan alle de Laurieren van den Helikon. Zie hier achter myn' Tempel der Vriendschap.
voetnoot*
Volgens het Verlof, door den Gouverneur Generaal Mauricius, by zyn Brief van den 16 November, 1750. verzogt, om veer een Jaar, zo tot zyne verdere Verdeediging, als tot de Herstelling van zyne Gezondheid, te mogen overkoomen. Geleezen, en overwoogen in de Vergadering van de Societeit, den 3. Maart 1751. Toegestaan, zo door zyne Doorlugtigste Hoogheid, den Heere Prince Erfstadhouder, als door de Societeit, den 3. April. Afgezonden by Origineel, en Duplicaat den 10. daar aan volgende, met de Scheepen de Juffrouw Margaretha, Kapitèin Jan Wapenaar, en de Jakob en Daniel, Kapitein Marten Wendorp, en zyn deeze twee Scheepen naar Suriname in Zee gegaan den 24 April, en den 1 May van het zelve Jaar 1751. ['t Verlof is ook aangekomen in Surinaame, doch de Heer Mauricius was reeds vertrokken.]

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken