Atlas van Vroegmiddelnederlandse taalvarianten

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: S.Ned. 21 9180

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Atlas van Vroegmiddelnederlandse taalvarianten, het proefschrift van Marijke Mooijaart uit 1992.

 

redactionele ingrepen

Op verzoek van de auteur zijn in deze digitale versie enkele correcties doorgevoerd.

De volgende correcties zijn door de redactie aangebracht:

p. 218: fonetisch → fonetische: ‘Tenslotte kan de fonetische omgeving een rol spelen.’

p. 218: woord → wordt: ‘... hetgeen bevestigd wordt door onze gegevens voor jaar ...’

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. XVI, 80 en 412) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina I]

ATLAS VAN VROEGMIDDELNEDERLANDSE TAALVARIANTEN

 

[pagina II]

© M.A. Mooijaart, Leiden Uitgever LEd, Hooghiemstraplein 97, Utrecht

Niets in deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without prior written permission of the author.

CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG

Mooijaart, Maartje Agatha

Atlas van vroegmiddelnederlandse taalvarianten /

Maartje Agatha Mooijaart. - Utrecht: LEd

Proefschrift Leiden. - Met lit.opg., reg. -

Met samenvatting in het Engels.

ISBN 90-5434-004-5

NUGI 941

Trefw.: Middelnederlandse taal.

 

[pagina III]

ATLAS VAN VROEGMIDDELNEDERLANDSE TAALVARIANTEN

PROEFSCHRIFT

ter verkrijging van de graad van Doctor aan de Rijksuniversiteit te Leiden, op gezag van de Rector Magnificus Dr. L. Leertouwer, hoogleraar in de Faculteit der Godgeleerdheid, volgens besluit van het college van dekanen te verdedigen op donderdag 17 september 1992 te klokke 15.15 uur

door Maartje Agatha Mooijaart geb. Jansen geboren te Leidschendam in 1948.

 

[pagina IV]

Promotiecommisie:

Promotor: Prof. dr. P.G.J. van Sterkenburg

Referent: Prof. dr. J. Taeldeman (Rijksuniversiteit van Gent, België)

Overige leden: Prof. dr. C. van Bree

Dr. W.J.J. Pijnenburg

Prof. dr. J. de Vries

Dr. M.J. van der Wal

Het onderzoek werd verricht in het kader van een wetenschappelijk assistentschap, ingesteld door het Bestuur van de Stichting Instituut voor Nederlandse Lexicologie te Leiden.

 

[pagina V]

INHOUD

Lijst van kaarten en tabellen	viii
Afkortingen; aanwijzingen voor de gebruiker	xiv
Woord vooraf	xv
1. Ter inleiding	1
1. Onderzoek van Middelnederlandse dialecten	1
2. Opzet van de Atlas van Vroegmiddelnederlandse Taalvarianten	2
3. Eerder onderzoek naar Middelnederlandse taalvariatie	5
4. De verhouding van de AVT tot VMNW en Klankatlas	6
2. Basismateriaal	9
1. Inleiding	9
2. Authenticiteit, datering, lokalisering	9
2.1 Authenticiteit	9
2.2 Datering	11
2.3 Lokalisering	11
2.3.1 Lokaliseringscriteria	13
2.3.2 Probleemgevallen	15
2.3.3 Supraregionale schrijfcentra	16
2.3.4 Secundair materiaal	17
3. Behandeling van de grote lokale bestanden	17
4. Toegevoegde teksten	19
5. Onomastisch materiaal	20
6. Beschrijving van de vorm van het 13e-eeuwse-tekstenbestand	22
3. Data	23
1. Inleiding	23
2. De keuze van de taalkundige items	23
3. Het vaststellen van de frequenties	24
4. De indeling in meetpunten en regio's	25
5. De weergave in tabellen	26
4. Karteermethode en indeling van de grondkaart	27
1. Inleiding	27
2. Historische taalatlassen van het Duits, Frans, Nederlands en Engels van de late Middeleeuwen	27
3. De kaarten van de AVT	37
4. De indeling van de grondkaart van de AVT	40
4.1 Inleiding	40
4.2 De grondkaart	41

 

 

[pagina VI]

4.2.1 Externe grenzen	41
4.2.2 Interne grenzen	42
4.2.3 Indeling in subregio's	44
5. De indeling van de grondkaart in het licht van de analyse van 160 onderzochte taalkundige items	45
5. Lokalisering van ambtelijke en literaire teksten	49
1. Inleiding	49
2. De problematiek van de lokalisering van teksten	50
2.1 Lokaliseren; verschil in tekstsoorten	50
2.2 Berijmde literaire teksten als mengteksten	52
3. De lokalisering van de dertiende-eeuwse Maerlant-handschriften	55
3.1 Auteur en handschriften: extern-linguïstische achtergronden	55
3.2 De taal van Maerlant; eerdere karakteriseringen	58
3.3 Vergelijking met taalkenmerken uit de AVT; traditionele methode	60
3.3.1 Overzicht van regionale taalkenmerken in de Maerlant-handschriften	60
3.3.2 Conclusie	65
3.4 Vergelijking met taalkenmerken uit de AVT; statistische analyse	67
3.5 Eindconclusie lokalisering Maerlant-handschriften	69
4. De lokalisering van de ambtelijke documenten	70
4.1 Extern-linguïstische achtergronden	70
4.2 Vergelijking met taalkenmerken uit de AVT; traditionele methode	71
4.2.1 Overzicht van regionale taalkenmerken in de ambtelijke documenten	71
4.2.2 Conclusie	73
4.3 Vergelijking met taalkenmerken uit de AVT; statistische analyse	73
4.4 Eindconclusie lokalisering ambtelijke teksten	73
5. Evaluatie lokalisering	73
6. Kaarten met toelichting	75
1. Inleiding	75
2. Rangschikking en bespreking van de kaarten	75
2.1 Rubricering van de items en toelichting bij elk van de rubrieken	75
2.2 Inhoud van het commentaar bij de kaarten	76
2.3 Wijzen van noteren	77
3. Grondkaarten	78
4. Kaarten en commentaren (paragrafen 1-30) (zie de hierna volgende lijst)	81
7. Ten besluite	309
1. Resultaat	309
1.1 Inhoud	309
1.2 Methode	312

 

 

[pagina VII]

Literatuur	313
Register van Vroegmiddelnederlandse woorden en woordvormen	327
Summary	339
Bijlage 1. Opgave regio's, meetpunten, plaatsen en opgenomen documenten	341
Bijlage 2. 252 tabellen	347
Curriculum vitae	411