Ideën III

597.

Welnu, den arme die niets liever wil dan geven wat-i heeft, maar er tegen opziet, in hoogst-ongunstige omstandigheden aantebieden wat-i misschien nog niet heeft, wacht zwaarder pyniging dan de reeds genoemde storingen in z'n gedachtenloop. Z'n zwangerschap was onrustig, wat zal 't zyn als 't uur aanbreekt van 'n verlossing, die niet dan ontydig wezen kàn, dewyl men dat uur geheel willekeurig vooruit bepaalde? 't Is immers onmogelyk, nu reeds te weten, of ik op dezen of genen avend iets zal hebben te zeggen over 't een-of-ander onderwerp, welks behandeling nagenoeg gepast wezen zal?

Het is 'n zonderlinge gewoonte van de meesten die uitnoodigen tot het houden van 'n voordacht, dat ze steeds willen weten waarover men spreken zal, als ware de redenaar 'n muzikant - de instrumentale voorlezer slechts van wat anderen dichtten - die zich kan verbinden 'n bepaald stuk ‘uittevoeren.’ Dit is dan ook de reden die me zoo dikwyls noodzaakte slechts te lezen wat ik thuis schreef, omdat ik,

[p. 38]

voor-de-vuist sprekende, gevaar-liep iets anders te behandelen dan... op de komediebriefjes geannonceerd stond. Sommige lezers, die tevens hier-of-daar m'n hoorders waren, zullen zich herinneren dat ik vaak ‘buiten 't boekje’ ging, en dan was 't soms inderdaad moeielyk terugtekeeren op den rail dien ik, te-huis schryvende, gelegd had. 't Spreken voor-de-vuist, geheel-en-al, zou veel gemakkelyker zyn dan lezen, indien 't kon geschieden in oogenblikken van opgewektheid, die echter zeer zeldzaam samenvallen met 'n vooruitbestemd uur.